(๗) ๒. สุขวคฺควณฺณนา
๖๕. ทุติยสฺส ปฐเม สพฺพกามนิปฺผตฺติมูลกํ สุขนฺติ อนวเสสอุปโภคปริโภควตฺถุนิปฺผตฺติเหตุกํ กามสุขํฯ ปพฺพชฺชามูลกํ สุขนฺติ ปพฺพชฺชาเหตุกํ ปวิเวกสุขํฯ
๖๖. ทุติเย กาเมติ ปญฺจ กามคุเณ, สพฺเพปิ วา เตภูมเก ธมฺเมฯ วุตฺตญฺเหตํ ‘‘สพฺเพปิ เตภูมกา ธมฺมา กมนียฏฺเฐน กามา’’ติ (มหานิ. ๑)ฯ เนกฺขมฺมํ วุจฺจติ ปพฺพชฺชา ฆรพนฺธนโต นิกฺขนฺตตฺตาฯ นิพฺพานเมว วา –
‘‘ปพฺพชฺชา ปฐมํ ฌานํ, นิพฺพานญฺจ วิปสฺสนา;
สพฺเพปิ กุสลา ธมฺมา, เนกฺขมฺมนฺติ ปวุจฺจเร’’ติฯ (อิติวุ. อฏฺฐ. ๑๐๙) –
หิ วุตฺตํฯ
๖๗. ตติเย อุปธิสุขํฯ ตปฺปฏิปกฺขโต นิรุปธิสุขํ โลกุตฺตรสุขํฯ
๖๘. จตุตฺเถ วฏฺฏปริยาปนฺนํ สุขํ วฏฺฏสุขํฯ นิพฺพานารมฺมณํ สุขํ วิวฏฺฏสุขํฯ
๖๙. ปญฺจเม สํกิเลสนฺติ สํกิลิฏฺฐํฯ เตนาห ‘‘วฏฺฏคามิสุข’’นฺติฯ วิวฏฺฏสุขนฺติ มคฺคผลสหคตํ สุขํฯ
๗๐. ฉฏฺเฐ อริยานเมว สุขํ อริยสุขํ, อริยญฺจ ตํ สุขญฺจาติปิ อริยสุขํฯ อนริยานเมว สุขํ อนริยสุขํฯ อนริยญฺจ ตํ สุขญฺจาติปิ อนริยสุขํฯ
๗๑. สตฺตเม ตนฺติ เจตสิกสุขํฯ
๗๒. อฏฺฐเม สห ปีติยา วตฺตตีติ สปฺปีติกํ, ปีติสหคตํ สุขํฯ สภาวโต วิราคโต จ นตฺถิ เอตสฺส ปีตีติ นิปฺปีติกํ สุขํฯ อฏฺฐกถายํ ปเนตฺถ ฌานสุขเมว อุทฺธฏํ, ตถา จ ‘‘โลกิยสปฺปีติกสุขโต โลกิยนิปฺปีติกสุขํ อคฺค’’นฺติ วุตฺตํฯ โลกิยนิปฺปีติกมฺปิ หิ อคฺคํ ลพฺภเตวาติ ภูมนฺตรํ ภินฺทิตฺวา อคฺคภาโว เวทิตพฺโพฯ
๗๓. นวเม สาตสภาวเมว สุขํ สาตสุขํ, น อุเปกฺขาสุขํ วิย อสาตสภาวํฯ กามญฺเจตฺถ กายวิญฺญาณสหคตมฺปิ สาตสุขเมว, อฏฺฐกถายํ ปน ‘‘ตีสุ ฌาเนสุ สุข’’นฺเตว วุตฺตํฯ
๗๔. ทสเม สมาธิสมฺปยุตฺตํ สุขํ สมาธิสุขํฯ น สมาธิสมฺปยุตฺตํ สุขํ อสมาธิสุขํฯ
๗๕. เอกาทสเม สุตฺตนฺตกถา เอสาติ ‘‘สปฺปีติกํ ฌานทฺวย’’นฺติ วุตฺตํฯ
๗๗. เตรสเม รูปชฺฌานํ รูปํ อุตฺตรปทโลเปน, ตํ อารมฺมณํ เอตสฺสาติ รูปารมฺมณํฯ จตุตฺถชฺฌานคฺคหณํ ปน ยทสฺส ปฏิโยคี, เตน สมานโยคกฺขมทสฺสนปรํฯ ยํ กิญฺจิ รูปนฺติ ยํ กิญฺจิ รุปฺปนลกฺขณํ รูปํฯ ตปฺปฏิกฺเขเปน อรูปํ เวทิตพฺพํฯ
สุขวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ