๑๙. กุฏชปุปฺผิยวคฺโค
๑. กุฏชปุปฺผิยตฺเถรอปทานํ
๑.
‘‘สุวณฺณวณฺณํ
ทิสํ อนุวิโลเกนฺตํ, คจฺฉนฺตํ อนิลญฺชเสฯ
๒.
‘‘กุฏชํ ปุปฺผิตํ ทิสฺวา, สํวิตฺถตสโมตฺถตํ;
รุกฺขโต โอจินิตฺวาน, ผุสฺสสฺส อภิโรปยิํฯ
๓.
‘‘ทฺเวนวุเต อิโต กปฺเป, ยํ ปุปฺผมภิโรปยิํ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
๔.
‘‘อิโต สตฺตรเส กปฺเป, ตโย อาสุํ สุปุปฺผิตา;
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
๕.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา กุฏชปุปฺผิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
กุฏชปุปฺผิยตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ
๒. พนฺธุชีวกตฺเถรอปทานํ
๖.
‘‘สิทฺธตฺโถ
สมาธิํ โส สมาปนฺโน, นิสีทิ ปพฺพตนฺตเรฯ
๗.
‘‘ชาตสฺสเร
พนฺธุชีวกปุปฺผานิ, อทฺทสํ สมนนฺตรํฯ
๘.
‘‘อุโภ หตฺเถหิ ปคฺคยฺห, อุปาคจฺฉิํ มหามุนิํ;
ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, สิทฺธตฺถสฺสาภิโรปยิํฯ
๙.
‘‘จตุนฺนวุติโต
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
๑๐.
‘‘อิโต
สมุทฺทกปฺโป นาเมน, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ
๑๑.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา พนฺธุชีวโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
พนฺธุชีวกตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ
๓. โกฏุมฺพริยตฺเถรอปทานํ
๑๒.
‘‘กณิการํว โชตนฺตํ, นิสินฺนํ ปพฺพตนฺตเร;
อปฺปเมยฺยํว อุทธิํ, วิตฺถตํ ธรณิํ ยถาฯ
๑๓.
‘‘ปูชิตํ
หฏฺโฐ หฏฺเฐน จิตฺเตน, อุปาคจฺฉิํ นรุตฺตมํฯ
๑๔.
‘‘สตฺตปุปฺผานิ
พุทฺธสฺส อภิโรเปสิํ, สิขิโน โลกพนฺธุโนฯ
๑๕.
‘‘เอกตฺติํเส อิโต กปฺเป, ยํ ปุปฺผมภิโรปยิํ;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
๑๖.
‘‘อิโต วีสติกปฺปมฺหิ, มหาเนลสนามโก;
เอโก อาสิ มหาเตโช, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ
๑๗.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา โกฏุมฺพริโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
โกฏุมฺพริยตฺเถรสฺสาปทานํ ตติยํฯ
๔. ปญฺจหตฺถิยตฺเถรอปทานํ
๑๘.
‘‘ติสฺโส
ปุรกฺขโต สาวเกหิ, รถิยํ ปฏิปชฺชถฯ
๑๙.
‘‘ปญฺจ
อาหุติํ ทาตุกาโมหํ, ปคฺคณฺหิํ วตสิทฺธิยา
๒๐.
‘‘สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ, คจฺฉนฺตํ อนฺตราปเณ;
พุทฺธรํสีหิ ผุฏฺโฐสฺมิ
๒๑.
‘‘ทฺเวนวุเต
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
๒๒.
‘‘อิโต เตรสกปฺปมฺหิ, ปญฺจ สุสภสมฺมตา;
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
๒๓.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปญฺจหตฺถิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
ปญฺจหตฺถิยตฺเถรสฺสาปทานํ จตุตฺถํฯ
๕. อิสิมุคฺคทายกตฺเถรอปทานํ
๒๔.
‘‘อุเทนฺตํ สตรํสิํว, ปีตรํสิํว
กกุธํ วิลสนฺตํว, ปทุมุตฺตรนายกํฯ
๒๕.
‘‘อิสิมุคฺคานิ ปิสิตฺวา
ปาสาเทว ฐิโต สนฺโต, อทาสิํ โลกพนฺธุโนฯ
๒๖.
‘‘อฏฺฐสตสหสฺสานิ, อเหสุํ พุทฺธสาวกา;
สพฺเพสํ ปตฺตปูเรนฺตํ
๒๗.
‘‘เตน จิตฺตปฺปสาเทน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
กปฺปานํ สตสหสฺสํ, ทุคฺคติํ นุปปชฺชหํฯ
๒๘.
‘‘จตฺตาลีสมฺหิ
อิสิมุคฺคสนามา
๒๙.
‘‘ปฏิสมฺภิทา
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อิสิมุคฺคทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
อิสิมุคฺคทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ปญฺจมํฯ
๖. โพธิอุปฏฺฐากตฺเถรอปทานํ
๓๐.
‘‘นคเร
นิจฺจุปฏฺฐานยุตฺโตมฺหิ, คโตหํ โพธิมุตฺตมํฯ
๓๑.
‘‘สายํ ปาตํ อุปฏฺฐิตฺวา, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
อฏฺฐารสกปฺปสเต, ทุคฺคติํ นุปปชฺชหํฯ
๓๒.
‘‘ปนฺนรเส กปฺปสเต, อิโต อาสิํ ชนาธิโป;
มุรโช
๓๓.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา โพธิอุปฏฺฐาโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
โพธิอุปฏฺฐากตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺฐํฯ
๗. เอกจินฺติกตฺเถรอปทานํ
๓๔.
‘‘ยทา
ตโย สทฺทา นิจฺฉรนฺติ, เทวานํ อนุโมทตํฯ
๓๕.
‘อิโต โภ สุคติํ คจฺฉ, มนุสฺสานํ สหพฺยตํ;
มนุสฺสภูโต สทฺธมฺเม, ลภ สทฺธํ อนุตฺตรํฯ
๓๖.
‘‘‘สา เต สทฺธา นิวิฏฺฐาสฺส, มูลชาตา ปติฏฺฐิตา;
ยาวชีวํ อสํหีรา, สทฺธมฺเม สุปฺปเวทิเตฯ
๓๗.
‘‘‘กาเยน
มนสา กุสลํ กตฺวา, อพฺยาปชฺชํ
๓๘.
‘‘‘ตโต โอปธิกํ ปุญฺญํ, กตฺวา ทาเนน ตํ พหุํ;
อญฺเญปิ มจฺเจ สทฺธมฺเม, พฺรหฺมจริเย นิเวสย’ฯ
๓๙.
‘‘อิมาย อนุกมฺปาย, เทวา เทวํ ยทา วิทู;
จวนฺตํ อนุโมทนฺติ, เอหิ เทว ปุนปฺปุนํ
๔๐.
‘‘สํเวโค เม
กํสุ นาม อหํ โยนิํ, คมิสฺสามิ อิโต จุโตฯ
๔๑.
‘‘มม
มมุทฺธริตุกาโม โส, อาคจฺฉิ มม สนฺติกํฯ
๔๒.
‘‘สุมโน นาม นาเมน, ปทุมุตฺตรสาวโก;
อตฺถธมฺมานุสาสิตฺวา, สํเวเชสิ มมํ ตทาฯ
๔๓.
‘‘ตสฺสาหํ
ตํ ธีรํ อภิวาเทตฺวา, ตตฺถ กาลํกโต อหํฯ
๔๔.
‘‘อุปปชฺชิํ ส
กปฺปานํ สตสหสฺสํ, ทุคฺคติํ นุปปชฺชหํฯ
๔๕.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา เอกจินฺติโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
เอกจินฺติกตฺเถรสฺสาปทานํ สตฺตมํฯ
๘. ติกณฺณิปุปฺผิยตฺเถรอปทานํ
๔๖.
‘‘เทวภูโต อหํ สนฺโต, อจฺฉราหิ ปุรกฺขโต;
ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวาน, พุทฺธเสฏฺฐํ อนุสฺสริํฯ
๔๗.
‘‘ติกณฺณิปุปฺผํ
พุทฺธมฺหิ อภิโรเปสิํ, วิปสฺสิมฺหิ นราสเภฯ
๔๘.
‘‘เอกนวุติโต
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
๔๙.
‘‘เตสตฺตติมฺหิโต กปฺเป, จตุราสุํ รมุตฺตมา;
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
๕๐.
‘‘ปฏิสมฺภิทา
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ติกณฺณิปุปฺผิโย
ติกณฺณิปุปฺผิยตฺเถรสฺสาปทานํ อฏฺฐมํฯ
๙. เอกจาริยตฺเถรอปทานํ
๕๑.
‘‘ตาวติํเสสุ
พุทฺโธ จ โลเก นิพฺพาติ, มยญฺจมฺห สราคิโนฯ
๕๒.
‘‘เตสํ สํเวคชาตานํ, โสกสลฺลสมงฺคินํ;
สพเลน อุปตฺถทฺโธ, อคมํ พุทฺธสนฺติกํฯ
๕๓.
‘‘มนฺทารวํ คเหตฺวาน, สงฺคีติ
ปรินิพฺพุตกาลมฺหิ, พุทฺธสฺส อภิโรปยิํฯ
๕๔.
‘‘สพฺเพ เทวานุโมทิํสุ, อจฺฉราโย จ เม ตทา;
กปฺปานํ สตสหสฺสํ, ทุคฺคติํ นุปปชฺชหํฯ
๕๕.
‘‘สฏฺฐิกปฺปสหสฺสมฺหิ, อิโต โสฬส เต ชนา;
มหามลฺลชนา นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
๕๖.
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ
เอกจาริยตฺเถรสฺสาปทานํ นวมํฯ
๑๐. ติวณฺฏิปุปฺผิยตฺเถรอปทานํ
๕๗.
‘‘อภิภูตํ
เตสํ นิชฺฌายมานานํ, ปริฬาโห อชายถฯ
๕๘.
‘‘สุนนฺโท นาม นาเมน, พุทฺธสฺส สาวโก ตทา;
ธมฺมทสฺสิสฺส มุนิโน, อาคจฺฉิ มม สนฺติกํฯ
๕๙.
‘‘เย เม พทฺธจรา อาสุํ, เต เม ปุปฺผํ อทุํ ตทา;
ตาหํ ปุปฺผํ คเหตฺวาน, สาวเก อภิโรปยิํฯ
๖๐.
‘‘โสหํ กาลํกโต ตตฺถ, ปุนาปิ อุปปชฺชหํ;
อฏฺฐารเส กปฺปสเต, วินิปาตํ น คจฺฉหํฯ
๖๑.
‘‘เตรเสโต
สตฺตรตนสมฺปนฺนา, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
๖๒.
‘‘ปฏิสมฺภิทา
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ติวณฺฏิปุปฺผิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ;
ติวณฺฏิปุปฺผิยตฺเถรสฺสาปทานํ ทสมํฯ
กุฏชปุปฺผิยวคฺโค เอกูนวีสติโมฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
กุฏโช
อิสิมุคฺโค จ โพธิ จ, เอกจินฺตี ติกณฺณิโก;
เอกจารี ติวณฺฏิ จ, คาถา ทฺวาสฏฺฐิ กิตฺติตาติฯ