อุโปสถาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา
อาทิมชฺฌนฺตปุจฺฉนํ
๓๓๒. อุโปสถกมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ปวารณากมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ตชฺชนียกมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? นิยสฺสกมฺมสฺส…เป.… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป.… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป.… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส…เป.… ปริวาสทานสฺส…เป.… มูลายปฏิกสฺสนาย…เป.… มานตฺตทานสฺส…เป.… อพฺภานสฺส…เป.… อุปสมฺปทากมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? นิยสฺสกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ปพฺพาชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ปฏิสารณียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? สติวินยสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเช, กิํ ปริโยสานํ? อมูฬฺหวินยสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ตสฺสปาปิยสิกาย โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ติณวตฺถารกสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ภิกฺขุโนวาทกสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? สนฺถตสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? รูปิยฉฑฺฑกสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? สาฏิยคฺคาหาปกสมฺมุติโย โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ปตฺตคฺคาหาปกสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ทณฺฑสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? สิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ? ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานํ?
อาทิมชฺฌนฺตวิสฺสชฺชนา
๓๓๓. อุโปสถกมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? อุโปสถกมฺมสฺส สามคฺคี อาทิ, กิริยา มชฺเฌ, นิฏฺฐานํ ปริโยสานํฯ
ปวารณากมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? ปวารณากมฺมสฺส สามคฺคี อาทิ, กิริยา มชฺเฌ, นิฏฺฐานํ ปริโยสานํฯ
ตชฺชนียกมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? ตชฺชนียกมฺมสฺส วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
นิยสฺสกมฺมสฺส…เป.… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป.… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป.… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส…เป.… ปริวาสทานสฺส…เป.… มูลายปฏิกสฺสนาย…เป.… มานตฺตทานสฺส…เป.… อพฺภานสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? อพฺภานสฺส วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
อุปสมฺปทากมฺมสฺส โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? อุปสมฺปทากมฺมสฺส ปุคฺคโล อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? ตชฺชนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา สมฺมาวตฺตนา อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
นิยสฺสกมฺมสฺส…เป.… ปพฺพาชนียกมฺมสฺส…เป.… ปฏิสารณียกมฺมสฺส…เป.… อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? อุกฺเขปนียกมฺมสฺส ปฏิปฺปสฺสทฺธิยา สมฺมาวตฺตนา อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
สติวินยสฺส โก อาทิ , กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? สติวินยสฺส วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
อมูฬฺหวินยสฺส …เป.… ตสฺสปาปิยสิกาย…เป.… ติณวตฺถารกสฺส…เป.… ภิกฺขุโนวาทกสมฺมุติยา…เป.… ติจีวเรน อวิปฺปวาสสมฺมุติยา…เป.… สนฺถตสมฺมุติยา…เป.… รูปิยฉฑฺฑกสมฺมุติยา…เป.… สาฏิยคฺคาหาปกสมฺมุติยา…เป.… ปตฺตคฺคาหาปกสมฺมุติยา…เป.… ทณฺฑสมฺมุติยา…เป.… สิกฺกาสมฺมุติยา…เป.… ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา โก อาทิ, กิํ มชฺเฌ, กิํ ปริโยสานนฺติ? ทณฺฑสิกฺกาสมฺมุติยา วตฺถุ จ ปุคฺคโล จ อาทิ, ญตฺติ มชฺเฌ, กมฺมวาจา ปริโยสานํฯ
อุโปสถาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา นิฏฺฐิตาฯ
อตฺถวสปกรณํ
๓๓๔. อ. นิ. ๑๐.๓๓๔; ปริ. ๒๒ ทส อตฺถวเส ปฏิจฺจ ตถาคเตน สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ – สงฺฆสุฏฺฐุตาย, สงฺฆผาสุตาย, ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย, เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย, ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย, สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย, อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย, ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย, สทฺธมฺมฏฺฐิติยา วินยานุคฺคหายฯ
ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ สงฺฆผาสุฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหายฯ ยํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหารายฯ ยํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ตํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวรายฯ ยํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตายฯ ยํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทายฯ ยํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวายฯ ยํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย ตํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยาฯ ยํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยา ตํ วินยานุคฺคหายฯ
ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ สงฺฆผาสุฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหารายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวรายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวายฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยาฯ ยํ สงฺฆสุฏฺฐุ ตํ วินยานุคฺคหายฯ
ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย ฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวรายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยาฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ วินยานุคฺคหายฯ ยํ สงฺฆผาสุ ตํ สงฺฆสุฏฺฐุฯ
ยํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหาย…เป.… ยํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหาราย… ยํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวราย… ยํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย… ยํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทาย… ยํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวาย… ยํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยา… ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สงฺฆสุฏฺฐุฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สงฺฆผาสุฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ทุมฺมงฺกูนํ ปุคฺคลานํ นิคฺคหายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ เปสลานํ ภิกฺขูนํ ผาสุวิหารายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ สํวรายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ อปฺปสนฺนานํ ปสาทายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ ปสนฺนานํ ภิยฺโยภาวายฯ ยํ วินยานุคฺคหาย ตํ สทฺธมฺมฏฺฐิติยาติฯ
อตฺถสตํ ธมฺมสตํ, ทฺเว จ นิรุตฺติสตานิ;
จตฺตาริ ญาณสตานิ, อตฺถวเส ปกรเณติฯ
อตฺถวสปกรณํ นิฏฺฐิตํฯ
มหาวคฺโค นิฏฺฐิโตฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ปฐมํ อฏฺฐปุจฺฉายํ, ปจฺจเยสุ ปุนฏฺฐ จ;
ภิกฺขูนํ โสฬส เอเต, ภิกฺขุนีนญฺจ โสฬสฯ
เปยฺยาลอนฺตรา เภทา, เอกุตฺตริกเมว จ;
ปวารณตฺถวสิกา, มหาวคฺคสฺส สงฺคโหติฯ
อตฺถวสปกรณํ นิฏฺฐิตํฯ