ขนฺธกปุจฺฉากถาวณฺณนา
๓๐๐. เสเสสูติ อภพฺพปุคฺคลปริทีปเกสุ สพฺพปเทสุฯ
๓๐๒. ‘‘นสฺสนฺตุ เอเต’’ติ ปทจฺเฉโทฯ ปุรกฺขกาติ เอตฺถ สามิอตฺเถ ปจฺจตฺตวจนํ, เภทปุเรกฺขกสฺส, เภทปุเรกฺขกายาติ อตฺโถฯ
๓๐๓. เสเสสูติ อวเสเสสุ อสํวาสกาทิทีปเกสุ ปฏิกฺเขปปเทสุฯ
๓๐๔. เอกาว ทุกฺกฏาปตฺติ วุตฺตาติ วสฺสํ อนุปคมนาทิปจฺจยา ชาติโต เอกาว ทุกฺกฏาปตฺติ วุตฺตาฯ
๓๐๕. อุโปสถสมา มตาติ อุโปสถกฺขนฺธเก วุตฺตสทิสา ชาตา อาปตฺติโย มตา อธิปฺเปตาฯ
๓๐๖. จมฺเมติ จมฺมกฺขนฺธเกฯ วจฺฉตริํ คเหตฺวา มาเรนฺตานํ ฉพฺพคฺคิยานํ ปาจิตฺติ วุตฺตาติ สมฺพนฺโธฯ วจฺฉตรินฺติ พลสมฺปนฺนํ ตรุณคาวิํฯ สา หิ วจฺฉกภาวํ ตริตฺวา อติกฺกมิตฺวา ฐิตตฺตา ‘‘วจฺฉตรี’’ติ วุจฺจติฯ
๓๐๗. องฺคชาตํ ฉุปนฺตสฺสาติ คาวีนํ องฺคชาตํ อตฺตโน องฺคชาเตน พหิ ฉุปนฺตสฺสฯ เสเสสูติ คาวีนํ วิสาณาทีสุ คหเณ, ปิฏฺฐิอภิรุหเณ จฯ ยถาห ‘‘ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อจิรวติยา นทิยา คาวีนํ ตรนฺตีนํ วิสาเณสุปิ คณฺหนฺตี’’ติอาทิ (มหาว. ๒๕๒)ฯ
๓๐๙. ตตฺถ เภสชฺชกฺขนฺธเกฯ สามนฺตา ทฺวงฺคุเลติ วจฺจมคฺคปสฺสาวมคฺคานํ สามนฺตา ทฺวงฺคุลมตฺเต ปเทเสฯ สตฺถกมฺมํ กโรนฺตสฺส ถุลฺลจฺจยมุทีริตนฺติ โยชนาฯ ยถาห – ‘‘น, ภิกฺขเว, สมฺพาธสฺส สามนฺตา ทฺวงฺคุเล สตฺถกมฺมํ วา วตฺถิกมฺมํ วา กาเรตพฺพํ, โย กาเรยฺย, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสา’’ติ (มหาว. ๒๗๙)ฯ เอตฺถ จ ‘‘สามนฺตา ทฺวงฺคุเล’’ติ อิทํ สตฺถกมฺมํเยว สนฺธาย วุตฺตํฯ วตฺถิกมฺมํ ปน สมฺพาเธเยว ปฏิกฺขิตฺตํฯ
‘‘น, ภิกฺขเว, อญฺญตฺร นิมนฺติเตน อญฺญสฺส โภชฺชยาคุ ปริภุญฺชิตพฺพา, โย ปริภุญฺเชยฺย, ยถาธมฺโม กาเรตพฺโพ’’ติ (มหาว. ๒๘๓) วุตฺตตฺตา อาห ‘‘โภชฺชยาคูสุ ปาจิตฺตี’’ติฯ เอตฺถ โภชฺชยาคุ นาม พหลยาคุฯ ‘‘ปิณฺฑํ วฏฺเฏตฺวา ปาตพฺพยาคู’’ติ คณฺฐิปเท วุตฺตํฯ ปาจิตฺตีติ ปรมฺปรโภชนปวารณสิกฺขาปเทหิ ปาจิตฺติฯ เสเสสูติ อนฺโตวุตฺถอนฺโตปกฺกสยํปกฺกปริโภคาทีสุฯ ยถาห ‘‘น, ภิกฺขเว, อนฺโตวุตฺถํ อนฺโตปกฺกํ สามํปกฺกํ ปริภุญฺชิตพฺพํ, โย ปริภุญฺเชยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติอาทิ (มหาว. ๒๗๔)ฯ
๓๑๐. จีวรสํยุตฺเตติ จีวรกฺขนฺธเกฯ
๓๑๓. จมฺเปยฺยเก จ โกสมฺเพติ จมฺเปยฺยกฺขนฺธเก เจว โกสมฺพกกฺขนฺธเก จฯ ‘‘กมฺมสฺมิ’’นฺติอาทีสุปิ เอเสว นโยฯ
๓๑๗. โรมนฺเถติ ภุตฺตสฺส ลหุํ ปากตฺตาย กุจฺฉิคตํ มุขํ อาโรเปตฺวา สณฺหกรณวเสน อนุจาลเนฯ
๓๑๘. เสนาสนสฺมินฺติ เสนาสนกฺขนฺธเกฯ ครุโนติ ครุภณฺฑสฺสฯ
๓๒๐. สงฺฆเภเทติ สงฺฆเภทกกฺขนฺธเกฯ
๓๒๑. เภทานุวตฺตกานนฺติ สงฺฆเภทานุวตฺตกานํฯ คณโภเคติ คณโภชเนฯ
๓๒๒. สาติ เอตฺถ สพฺพวตฺเตสุ อนาทริเยน โหตีติ เสโสฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวฯ
อิติ อุตฺตเร ลีนตฺถปกาสนิยา
ขนฺธกปุจฺฉากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ