Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
Khuddakanikāye
Therāpadānapāḷi
(Paṭhamo bhāgo)
1. Buddhavaggo
1. Buddhaapadānaṃ
1.
Tathāgataṃ
‘‘Sabbaññubuddhā kira nāma honti, bhavanti te hetubhi kehi vīra’’.
2.
Tadāha sabbaññuvaro mahesī, ānandabhaddaṃ madhurassarena;
‘‘Ye pubbabuddhesu
3.
‘‘Teneva sambodhimukhena dhīrā, ajjhāsayenāpi mahābalena;
Paññāya tejena sutikkhapaññā, sabbaññubhāvaṃ anupāpuṇanti.
4.
‘‘Ahampi
Manasāyeva hutvāna, dhammarājā asaṅkhiyā.
5.
‘‘Atha
Tiṃsapāramisampuṇṇā, dhammarājā asaṅkhiyā.
6.
‘‘Sambodhiṃ buddhaseṭṭhānaṃ, sasaṅghe lokanāyake;
Dasaṅgulī namassitvā, sirasā abhivādayiṃ
7.
‘‘Yāvatā buddhakhettesu, ratanā vijjantisaṅkhiyā;
Ākāsaṭṭhā ca bhūmaṭṭhā
8.
‘‘Tattha rūpiyabhūmiyaṃ, pāsādaṃ māpayiṃ ahaṃ;
Nekabhummaṃ ratanamayaṃ, ubbiddhaṃ nabhamuggataṃ.
9.
‘‘Vicittathambhaṃ sukataṃ, suvibhattaṃ mahārahaṃ;
Kanakamayasaṅghāṭaṃ, kontacchattehi maṇḍitaṃ.
10.
‘‘Paṭhamā veḷuriyā bhūmi, vimalabbhasamā subhā;
Naḷinajalajākiṇṇā, varakañcanabhūmiyā.
11.
‘‘Pavāḷaṃsā pavāḷavaṇṇā, kāci lohitakā subhā;
Indagopakavaṇṇābhā, bhūmi obhāsatī disā.
12.
‘‘Suvibhattā gharamukhā, niyyūhā sīhapañjarā;
Caturo vedikā jālā, gandhāveḷā manoramā.
13.
‘‘Nīlā pītā lohitakā, odātā suddhakāḷakā;
Kūṭāgāravarūpetā, sattaratanabhūsitā.
14.
‘‘Olokamayā
Nakkhattatārakākiṇṇā, candasūrehi
15.
‘‘Hemajālena
Vātavegena kūjanti, soṇṇamālā manoramā.
16.
‘‘Mañjeṭṭhakaṃ lohitakaṃ, pītakaṃ haripiñjaraṃ;
Nānāraṅgehi sampītaṃ
17.
‘‘Na naṃ
Maṇimayā lohitaṅgā, masāragallamayā tathā;
Nānāsayanavicittā, saṇhakāsikasanthatā.
18.
‘‘Kampalā
Vividhattharaṇaṃ sabbaṃ, manasā paññapesahaṃ.
19.
‘‘Tāsu tāsveva bhūmīsu, ratanakūṭalaṅkataṃ;
Maṇiverocanā ukkā, dhārayantā sutiṭṭhare.
20.
‘‘Sobhanti esikā thambhā, subhā kañcanatoraṇā;
Jambonadā sāramayā, atho rajatamayāpi ca.
21.
‘‘Nekā sandhī suvibhattā, kavāṭaggaḷacittitā;
Ubhato puṇṇaghaṭānekā, padumuppalasaṃyutā.
22.
‘‘Atīte sabbabuddhe ca, sasaṅghe lokanāyake;
Pakativaṇṇarūpena, nimminitvā sasāvake.
23.
‘‘Tena dvārena pavisitvā, sabbe buddhā sasāvakā;
Sabbasoṇṇamaye pīṭhe, nisinnā ariyamaṇḍalā.
24.
‘‘Ye ca etarahi atthi, buddhā loke anuttarā;
Atīte
25.
‘‘Paccekabuddhenekasate, sayambhū aparājite;
Atīte vattamāne ca, bhavanaṃ sabbe samāhariṃ.
26.
‘‘Kapparukkhā bahū atthi, ye dibbā ye ca mānusā;
Sabbaṃ dussaṃ samāhantā, acchādemi ticīvaraṃ.
27.
‘‘Khajjaṃ bhojjaṃ sāyanīyaṃ, sampannaṃ pānabhojanaṃ;
Maṇimaye subhe patte, saṃpūretvā adāsahaṃ.
28.
‘‘Dibbavatthasamā hutvā, maṭṭhā
Madhurā sakkharā ceva, telā ca madhuphāṇitā.
29.
‘‘Tappitā paramannena, sabbe te ariyamaṇḍalā;
Ratanagabbhaṃ
30.
‘‘Mahārahamhi sayane, sīhaseyyamakappayuṃ;
Sampajānā samuṭṭhāya, sayane
31.
‘‘Gocaraṃ
Aññe dhammāni desenti, aññe kīḷanti iddhiyā.
32.
‘‘Aññe
Vikubbanā vikubbanti, aññenekasahassiyo.
33.
‘‘Buddhāpi buddhe pucchanti, visayaṃ sabbaññumālayaṃ;
Gambhīraṃ nipuṇaṃ ṭhānaṃ, paññāya vinibujjhare.
34.
‘‘Sāvakā buddhe pucchanti, buddhā pucchanti sāvake;
Aññamaññañca
35.
‘‘Buddhā paccekabuddhā ca, sāvakā paricārakā;
Evaṃ sakāya ratiyā, pāsādebhiramanti te.
36.
‘‘Chattā tiṭṭhantu ratanā, kañcanāveḷapantikā;
Muttājālaparikkhittā, sabbe dhārentu
37.
‘‘Bhavantu ceḷavitānā, soṇṇatārakacittitā;
Vicittamalyavitatā, sabbe dhārentu matthake.
38.
‘‘Vitatā malyadāmehi, gandhadāmehi sobhitā;
Dussadāmaparikiṇṇā, ratanadāmabhūsitā.
39.
‘‘Pupphābhikiṇṇā sucittā, surabhigandhabhūsitā;
Gandhapañcaṅgulikatā
40.
‘‘Catuddisā pokkharañño, padumuppalasanthatā;
Sovaṇṇarūpā khāyantu, padmaṃreṇurajuggatā.
41.
‘‘Pupphantu pādapā sabbe, pāsādassa samantato;
Sayañca pupphā muñcitvā, gantvā bhavanamokiruṃ.
42.
‘‘Sikhino tattha naccantu, dibbahaṃsā pakūjare;
Karavīkā ca gāyantu, dijasaṅghā samantato.
43.
‘‘Bheriyo sabbā vajjantu, vīṇā sabbā rasantu
Sabbā saṅgīti vattantu, pāsādassa samantato.
44.
‘‘Yāvatā
Mahantā jotisampannā, acchinnā ratanāmayā.
45.
‘‘Tiṭṭhantu soṇṇapallaṅkā, dīparukkhā jalantu te;
Bhavantu ekapajjotā, dasasahassiparamparā.
46.
‘‘Gaṇikā lāsikā ceva, naccantu accharāgaṇā;
Nānāraṅgā padissantu, pāsādassa samantato.
47.
‘‘Dumagge
Ussāpemi dhajaṃ sabbaṃ, vicittaṃ pañcavaṇṇikaṃ.
48.
‘‘Narā nāgā ca gandhabbā, sabbe devā upentu te;
Namassantā pañjalikā, pāsādaṃ parivārayuṃ.
49.
‘‘Yaṃ kiñci kusalaṃ kammaṃ, kattabbaṃ kiriyaṃ mama;
Kāyena vācā manasā, tidase sukataṃ kataṃ.
50.
‘‘Ye sattā saññino atthi, ye ca sattā asaññino;
Kataṃ puññaphalaṃ mayhaṃ, sabbe bhāgī bhavantu te.
51.
‘‘Yesaṃ kataṃ suviditaṃ, dinnaṃ puññaphalaṃ mayā;
Ye ca tattha
52.
‘‘Sabbalokamhi
Manuññaṃ bhojanaṃ sabbaṃ
53.
‘‘Manasā dānaṃ mayā dinnaṃ, manasā pasādamāvahiṃ;
Pūjitā sabbasambuddhā, paccekā jinasāvakā.
54.
‘‘Tena
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
55.
‘‘Duve bhave pajānāmi, devatte atha mānuse;
Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, manasā patthanāphalaṃ.
56.
‘‘Devānaṃ adhiko homi, bhavāmi manujādhipo;
Rūpalakkhaṇasampanno, paññāya asamo bhave.
57.
‘‘Bhojanaṃ vividhaṃ seṭṭhaṃ, ratanañca anappakaṃ;
Vividhāni ca vatthāni, nabhā
58.
‘‘Pathabyā
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, dibbā bhakkhā upenti maṃ.
59.
‘‘Pathabyā
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, ratanā sabbe upenti maṃ.
60.
‘‘Pathabyā
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, sabbe gandhā upenti maṃ.
61.
‘‘Pathabyā pabbate ceva, ākāse udake vane;
Yaṃ yaṃ
62.
‘‘Pathabyā pabbate ceva, ākāse udake vane;
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, sabbe mālā upenti maṃ.
63.
‘‘Pathabyā pabbate ceva, ākāse udake vane;
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, alaṅkārā upenti maṃ.
64.
‘‘Pathabyā
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, sabbā kaññā upenti maṃ.
65.
‘‘Pathabyā pabbate ceva, ākāse udake vane;
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, madhusakkharā upenti maṃ.
66.
‘‘Pathabyā pabbate ceva, ākāse udake vane;
Yaṃ yaṃ hatthaṃ pasāremi, sabbe khajjā upenti maṃ.
67.
‘‘Adhane addhika
Dadāmihaṃ
68.
‘‘Nādento pabbataṃ selaṃ, gajjento bahalaṃ giriṃ;
Sadevakaṃ hāsayanto, buddho loke bhavāmahaṃ.
69.
‘‘Disā dasavidhā loke, yāyato natthi antakaṃ;
Tasmiñca disābhāgamhi, buddhakhettā asaṅkhiyā.
70.
‘‘Pabhā pakittitā mayhaṃ, yamakā raṃsivāhanā;
Etthantare raṃsijālaṃ, āloko vipulo bhave.
71.
‘‘Ettake
Sabbe maṃ anuvattantu, yāva brahmanivesanaṃ
72.
‘‘Visiṭṭhamadhunādena, amatabherimāhaniṃ;
Etthantare janā sabbe, suṇantu madhuraṃ giraṃ.
73.
‘‘Dhammameghena vassante, sabbe hontu anāsavā;
Yettha pacchimakā sattā, sotāpannā bhavantu te.
74.
‘‘Datvā
Nekkhammapāramiṃ gantvā, patto sambodhimuttamaṃ.
75.
‘‘Paṇḍite
Khantiyā pāramiṃ gantvā, patto sambodhimuttamaṃ.
76.
‘‘Katvā daḷhamadhiṭṭhānaṃ, saccapārami pūriya;
Mettāya pāramiṃ gantvā, patto sambodhimuttamaṃ.
77.
‘‘Lābhālābhe sukhe dukkhe, sammāne cāvamānane
Sabbattha samako hutvā, patto sambodhimuttamaṃ.
78.
‘‘Kosajjaṃ bhayato disvā, vīriyaṃ cāpi khemato;
Āraddhavīriyā hotha, esā buddhānusāsanī.
79.
‘‘Vivādaṃ bhayato disvā, avivādañca khemato;
Samaggā sakhilā hotha, esā buddhānusāsanī.
80.
‘‘Pamādaṃ bhayato disvā, appamādañca khemato;
Bhāvethaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, esā buddhānusāsanī.
81.
‘‘Samāgatā bahū buddhā, arahantā
Sambuddhe arahante ca, vandamānā namassatha.
82.
‘‘Evaṃ acintiyā buddhā, buddhadhammā acintiyā;
Acintiye pasannānaṃ, vipāko hoti acintiyo’’’.
Itthaṃ sudaṃ bhagavā attano buddhacariyaṃ sambhāvayamāno buddhāpadāniyaṃ
Buddhāpadānaṃ samattaṃ.
2. Paccekabuddhaapadānaṃ
Atha
83.
‘‘Tathāgataṃ
‘Paccekabuddhā kira nāma honti, bhavanti te hetubhi kehi vīra’
84.
‘‘Tadāha
‘Ye pubbabuddhesu
85.
‘‘‘Teneva saṃvegamukhena dhīrā, vināpi buddhehi sutikkhapaññā;
Ārammaṇenāpi parittakena, paccekabodhiṃ anupāpuṇanti.
86.
‘‘‘Sabbamhi lokamhi mamaṃ ṭhapetvā, paccekabuddhehi samova natthi;
Tesaṃ imaṃ vaṇṇapadesamattaṃ, vakkhāmahaṃ sādhu mahāmunīnaṃ.
87.
‘‘‘Sayameva
Anuttaraṃ bhesajaṃ patthayantā, suṇātha sabbesu pasannacittā.
88.
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ samāgatānaṃ, paramparaṃ byākaraṇāni yāni;
Ādīnavo yañca virāgavatthuṃ, yathā ca bodhiṃ anupāpuṇiṃsu.
89.
‘‘‘Sarāgavatthūsu
Hitvā papañce jitaphanditāni
90.
‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;
Mettena cittena hitānukampī, eko care khaggavisāṇakappo.
91.
‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;
Na puttamiccheyya kuto sahāyaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
92.
‘‘‘Saṃsaggajātassa
Ādīnavaṃ snehajaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
93.
‘‘‘Mitte suhajje anukampamāno, hāpeti atthaṃ paṭibaddhacitto;
Etaṃ bhayaṃ santhave pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
94.
‘‘‘Vaṃso visālova yathā visatto, puttesu dāresu ca yā apekkhā;
Vaṃse kaḷīrova asajjamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
95.
‘‘‘Migo araññamhi yathā abaddho, yenicchakaṃ gacchati gocarāya;
Viññū naro seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
96.
‘‘‘Āmantanā
Anabhijjhitaṃ seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
97.
‘‘‘Khiḍḍā
Piyavippayogaṃ
98.
‘‘‘Cātuddiso
Parissayānaṃ sahitā achambhī, eko care khaggavisāṇakappo.
99.
‘‘‘Dussaṅgahā pabbajitāpi eke, atho gahaṭṭhā gharamāvasantā;
Appossukko paraputtesu hutvā, eko care khaggavisāṇakappo.
100.
‘‘‘Oropayitvā gihibyañjanāni, sañchinnapatto yathā koviḷāro;
Chetvāna vīro gihibandhanāni, eko care khaggavisāṇakappo.
101.
‘‘‘Sace labhetha nipakaṃ sahāyaṃ, saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ;
Abhibhuyya sabbāni parissayāni, careyya tenattamano satīmā.
102.
‘‘‘No
Rājāva raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya, eko care mātaṅgaraññeva nāgo.
103.
‘‘‘Addhā
Ete aladdhā anavajjabhojī, eko care khaggavisāṇakappo.
104.
‘‘‘Disvā suvaṇṇassa pabhassarāni, kammāraputtena suniṭṭhitāni;
Saṅghaṭṭamānāni duve bhujasmiṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
105.
‘‘‘Evaṃ dutīyena sahā mamassa, vācābhilāpo abhisajjanā vā;
Etaṃ bhayaṃ āyatiṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
106.
‘‘‘Kāmā
Ādīnavaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.
107.
‘‘‘Ītī
Etaṃ bhayaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.
108.
‘‘‘Sītañca uṇhañca khudaṃ pipāsaṃ, vātātape ḍaṃsasarīsape
Sabbānipetāni abhibbhavitvā
109.
‘‘‘Nāgova yūthāni vivajjayitvā, sañjātakhandho padumī uḷāro;
Yathābhirantaṃ viharaṃ araññe, eko care khaggavisāṇakappo.
110.
‘‘‘Aṭṭhānataṃ
Ādiccabandhussa vaco nisamma, eko care khaggavisāṇakappo.
111.
‘‘‘Diṭṭhīvisūkāni upātivatto, patto niyāmaṃ paṭiladdhamaggo;
Uppannañāṇomhi anaññaneyyo, eko care khaggavisāṇakappo.
112.
‘‘‘Nillolupo
Nirāsayo
113.
‘‘‘Pāpaṃ sahāyaṃ parivajjayetha, anatthadassiṃ visame niviṭṭhaṃ;
Sayaṃ na seve pasutaṃ pamattaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
114.
‘‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ bhajetha, mittaṃ uḷāraṃ paṭibhānavantaṃ;
Aññāya
115.
‘‘‘Khiḍḍaṃ ratiṃ kāmasukhañca loke, analaṅkaritvā anapekkhamāno;
Vibhūsaṭṭhānā virato saccavādī, eko care khaggavisāṇakappo.
116.
‘‘‘Puttañca dāraṃ pitarañca mātaraṃ, dhanāni dhaññāni ca bandhavāni;
Hitvāna kāmāni yathodhikāni, eko care khaggavisāṇakappo.
117.
‘‘‘Saṅgo
Gaḷo
118.
‘‘‘Sandālayitvāna saṃyojanāni, jālaṃva bhetvā salilambucārī;
Aggīva daḍḍhaṃ anivattamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
119.
‘‘‘Okkhittacakkhū na ca pādalolo, guttindriyo rakkhitamānasāno;
Anavassuto apariḍayhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
120.
‘‘‘Ohārayitvā gihibyañjanāni, sañchannapatto yathā pārichatto;
Kāsāyavattho abhinikkhamitvā, eko care khaggavisāṇakappo.
121.
‘‘‘Rasesu gedhaṃ akaraṃ alolo, anaññaposī sapadānacārī;
Kule kule appaṭibaddhacitto, eko care khaggavisāṇakappo.
122.
‘‘‘Pahāya
Anissito chejja sinehadosaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
123.
‘‘‘Vipiṭṭhikatvāna
Laddhānupekkhaṃ samathaṃ visuddhaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
124.
‘‘‘Āraddhavīriyo
Daḷhanikkamo thāmabalūpapanno, eko care khaggavisāṇakappo.
125.
‘‘‘Paṭisallānaṃ jhānamariñcamāno, dhammesu niccaṃ anudhammacārī;
Ādīnavaṃ sammasitā bhavesu, eko care khaggavisāṇakappo.
126.
‘‘‘Taṇhakkhayaṃ
Saṅkhātadhammo niyato padhānavā, eko care khaggavisāṇakappo.
127.
‘‘‘Sīhova
Padumaṃva toyena alimpamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
128.
‘‘‘Sīho yathā dāṭhabalī pasayha, rājā migānaṃ abhibhuyya cārī;
Sevetha pantāni senāsanāni, eko care khaggavisāṇakappo.
129.
‘‘‘Mettaṃ upekkhaṃ karuṇaṃ vimuttiṃ, āsevamāno muditañca kāle;
Sabbena lokena avirujjhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
130.
‘‘‘Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sandālayitvāna saṃyojanāni;
Asantasaṃ jīvitasaṅkhayamhi, eko care khaggavisāṇakappo.
131.
‘‘‘Bhajanti
Attatthapaññā asucīmanussā, eko care khaggavisāṇakappo.
132.
‘‘‘Visuddhasīlā
Vipassakā dhammavisesadassī, maggaṅgabojjhaṅgagate vijaññā.
133.
‘‘‘Suññappaṇidhiñca tathānimittaṃ
Ye sāvakattaṃ na vajanti dhīrā, bhavanti paccekajinā sayambhū.
134.
‘‘‘Mahantadhammā bahudhammakāyā, cittissarā sabbadukkhoghatiṇṇā;
Udaggacittā paramatthadassī, sīhopamā khaggavisāṇakappā.
135.
‘‘‘Santindriyā santamanā samādhī, paccantasattesu patippacārā
Dīpā parattha idha vijjalantā, paccekabuddhā satataṃ hitāme.
136.
‘‘‘Pahīnasabbāvaraṇā janindā, lokappadīpā ghanakañcanābhā;
Nissaṃsayaṃ lokasudakkhiṇeyyā, paccekabuddhā satatappitāme.
137.
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ
Sutvā tathā ye na karonti bālā, caranti dukkhesu punappunaṃ te.
138.
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ
Sutvā tathā ye paṭipattiyuttā, bhavanti te saccadasā sapaññā’.
139.
‘‘Paccekabuddhehi
Tā sakyasīhena naruttamena, pakāsitā dhammavijānanatthaṃ.
140.
‘‘Lokānukampāya
Saṃvegasaṅgamativaḍḍhanatthaṃ, sayambhusīhena pakāsitānī’’ti.
Paccekabuddhāpadānaṃ samattaṃ.
3-1. Sāriputtattheraapadānaṃ
Atha therāpadānaṃ suṇātha –
141.
‘‘Himavantassa
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
142.
‘‘Uttānakūlā nadikā, supatitthā manoramā;
Susuddhapuḷinākiṇṇā, avidūre mamassamaṃ.
143.
‘‘Asakkharā apabbhārā, sādu appaṭigandhikā;
Sandatī nadikā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.
144.
‘‘Kumbhīlā makarā cettha, susumārā
Caranti nadiyā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.
145.
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā
Vaggaḷā
146.
‘‘Ubho
Ubhato abhilambantā, sobhayanti
147.
‘‘Ambā sālā ca tilakā, pāṭalī sinduvārakā
Dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.
148.
‘‘Campakā saḷalā nīpā
Dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.
149.
‘‘Atimuttā
Aṅkolā bimbijālā
150.
‘‘Ketakā
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.
151.
‘‘Kaṇikārā
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.
152.
‘‘Punnāgā giripunnāgā, koviḷārā ca pupphitā;
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.
153.
‘‘Uddhālakā ca kuṭajā, kadambā vakulā bahū;
Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.
154.
‘‘Āḷakā isimuggā ca, kadalimātuluṅgiyo;
Gandhodakena saṃvaḍḍhā, phalāni dhārayanti te.
155.
‘‘Aññe pupphanti padumā, aññe jāyanti kesarī;
Aññe opupphā padumā, pupphitā taḷāke tadā.
156.
‘‘Gabbhaṃ gaṇhanti padumā, niddhāvanti mulāḷiyo;
Siṃghāṭipattamākiṇṇā, sobhanti taḷāke tadā.
157.
‘‘Nayitā ambagandhī ca, uttalī bandhujīvakā;
Dibbagandhā sampavanti, pupphitā taḷāke tadā.
158.
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;
Saṃgulā maggurā
159.
‘‘Kumbhīlā
Oguhā
160.
‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;
Kokilā sukasāḷikā, upajīvanti taṃ saraṃ.
161.
‘‘Kukkutthakā kuḷīrakā, vane pokkharasātakā;
Dindibhā suvapotā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.
162.
‘‘Haṃsā
Pampakā jīvaṃjīvā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.
163.
‘‘Kosikā poṭṭhasīsā ca, kurarā senakā bahū;
Mahākāḷā ca sakuṇā, upajīvanti taṃ saraṃ.
164.
‘‘Pasadā ca varāhā ca, camarā gaṇḍakā bahū
Rohiccā sukapotā
165.
‘‘Sīhabyagghā
Tidhā pabhinnamātaṅgā, upajīvanti taṃ saraṃ.
166.
‘‘Kinnarā vānarā ceva, athopi vanakammikā;
Cetā ca luddakā ceva, upajīvanti taṃ saraṃ.
167.
‘‘Tindukāni piyālāni, madhukā kāsumārayo
Dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.
168.
‘‘Kosambā
Dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.
169.
‘‘Harītakā
Kolā bhallātakā billā, phalāni dhārayanti te.
170.
‘‘Āluvā ca kaḷambā ca, biḷālītakkaḷāni ca;
Jīvakā sutakā ceva, bahukā mama assame.
171.
‘‘Assamassāvidūramhi, taḷākāsuṃ sunimmitā;
Acchodakā sītajalā, supatitthā manoramā.
172.
‘‘Padumuppalasañchannā
Mandālakehi sañchannā, dibbagandho pavāyati.
173.
‘‘Evaṃ sabbaṅgasampanne, pupphite phalite vane;
Sukate assame ramme, viharāmi ahaṃ tadā.
174.
‘‘Sīlavā vatasampanno
Pañcābhiññābalappatto, suruci nāma tāpaso.
175.
‘‘Catuvīsasahassāni, sissā mayhaṃ upaṭṭhahu;
Sabbeva brāhmaṇā ete, jātimanto yasassino.
176.
‘‘Lakkhaṇe itihāse ca, sanighaṇṭusakeṭubhe;
Padakā veyyākaraṇā, sadhamme pāramiṃ gatā.
177.
‘‘Uppātesu
Pathabyā bhūmantalikkhe, mama sissā susikkhitā.
178.
‘‘Appicchā nipakā ete, appāhārā alolupā;
Lābhālābhena santuṭṭhā, parivārenti maṃ sadā.
179.
‘‘Jhāyī
Ākiñcaññaṃ patthayantā, parivārenti maṃ sadā.
180.
‘‘Abhiññāpāramippattā, pettike gocare ratā;
Antalikkhacarā dhīrā, parivārenti maṃ sadā.
181.
‘‘Saṃvutā chasu dvāresu, anejā rakkhitindriyā;
Asaṃsaṭṭhā ca te dhīrā, mama sissā durāsadā.
182.
‘‘Pallaṅkena nisajjāya, ṭhānacaṅkamanena ca;
Vītināmenti te rattiṃ, mama sissā durāsadā.
183.
‘‘Rajanīye na rajjanti, dussanīye na dussare;
Mohanīye na muyhanti, mama sissā durāsadā.
184.
‘‘Iddhiṃ vīmaṃsamānā te, vattanti niccakālikaṃ;
Pathaviṃ
185.
‘‘Kīḷamānā ca te sissā, kīḷanti jhānakīḷitaṃ;
Jambuto phalamānenti, mama sissā durāsadā.
186.
‘‘Aññe
Aññe ca uttarakuruṃ, esanāya durāsadā.
187.
‘‘Purato pesenti khāriṃ, pacchato ca vajanti te;
Catuvīsasahassehi, chāditaṃ hoti ambaraṃ.
188.
‘‘Aggipākī anaggī ca, dantodukkhalikāpi ca;
Asmena koṭṭitā keci, pavattaphalabhojanā.
189.
‘‘Udakorohaṇā
Toyābhisecanakarā, mama sissā durāsadā.
190.
‘‘Parūḷhakacchanakhalomā, paṅkadantā rajassirā;
Gandhitā sīlagandhena, mama sissā durāsadā.
191.
‘‘Pātova
Lābhālābhaṃ pakittetvā, gacchanti ambare tadā.
192.
‘‘Etesaṃ pakkamantānaṃ, mahāsaddo pavattati;
Ajinacammasaddena, muditā honti devatā.
193.
‘‘Disodisaṃ
Sake balenupatthaddhā, te gacchanti yadicchakaṃ.
194.
‘‘Pathavīkampakā ete, sabbeva nabhacārino;
Uggatejā duppasahā, sāgarova akhobhiyā.
195.
‘‘Ṭhānacaṅkamino keci, keci nesajjikā isī;
Pavattabhojanā keci, mama sissā durāsadā.
196.
‘‘Mettāvihārino ete, hitesī sabbapāṇinaṃ;
Anattukkaṃsakā sabbe, na te vambhenti kassaci.
197.
‘‘Sīharājāvasambhītā, gajarājāva thāmavā;
Durāsadā byagghāriva, āgacchanti mamantike.
198.
‘‘Vijjādharā devatā ca, nāgagandhabbarakkhasā;
Kumbhaṇḍā dānavā garuḷā, upajīvanti taṃ saraṃ.
199.
‘‘Te
Antalikkhacarā sabbe, upajīvanti taṃ saraṃ.
200.
‘‘Sadānucchavikā
Catubbīsasahassānaṃ, khipitasaddo na vijjati.
201.
‘‘Pāde pādaṃ nikkhipantā, appasaddā susaṃvutā;
Upasaṅkamma sabbeva
202.
‘‘Tehi sissehi parivuto, santehi ca tapassibhi;
Vasāmi assame tattha, jhāyī jhānarato ahaṃ.
203.
‘‘Isīnaṃ sīlagandhena, pupphagandhena cūbhayaṃ;
Phalīnaṃ phalagandhena, gandhito hoti assamo.
204.
‘‘Rattindivaṃ na jānāmi, arati me na vijjati;
Sake sisse ovadanto, bhiyyo hāsaṃ labhāmahaṃ.
205.
‘‘Pupphānaṃ pupphamānānaṃ, phalānañca vipaccataṃ;
Dibbagandhā pavāyanti, sobhayantā mamassamaṃ.
206.
‘‘Samādhimhā
Khāribhāraṃ gahetvāna, vanaṃ ajjhogahiṃ ahaṃ.
207.
‘‘Uppāte
Pavattamānaṃ
208.
‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;
Vivekakāmo sambuddho, himavantamupāgami.
209.
‘‘Ajjhogāhetvā
Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.
210.
‘‘Tamaddasāhaṃ sambuddhaṃ, sappabhāsaṃ manoramaṃ;
Indīvaraṃva jalitaṃ, ādittaṃva hutāsanaṃ.
211.
‘‘Jalantaṃ dīparukkhaṃva, vijjutaṃ gagaṇe yathā;
Suphullaṃ sālarājaṃva, addasaṃ lokanāyakaṃ.
212.
‘‘Ayaṃ
Imaṃ dassanamāgamma, sabbadukkhā pamuccare.
213.
‘‘Disvānāhaṃ devadevaṃ, lakkhaṇaṃ upadhārayiṃ;
Buddho nu kho na vā buddho, handa passāmi cakkhumaṃ.
214.
‘‘Sahassārāni cakkāni, dissanti caraṇuttame;
Lakkhaṇānissa disvāna, niṭṭhaṃ gacchiṃ tathāgate.
215.
‘‘Sammajjaniṃ gahetvāna, sammajjitvānahaṃ tadā;
Atha pupphe samānetvā, buddhaseṭṭhaṃ apūjayiṃ.
216.
‘‘Pūjayitvāna taṃ buddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ;
Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, namassiṃ lokanāyakaṃ.
217.
‘‘Yena ñāṇena sambuddho, viharati
Taṃ ñāṇaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
218.
‘‘‘Samuddharasimaṃ
Tava dassanamāgamma, kaṅkhāsotaṃ taranti te.
219.
‘‘‘Tuvaṃ
Parāyaṇo
220.
‘‘‘Sakkā samudde udakaṃ, pametuṃ āḷhakena vā;
Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.
221.
‘‘‘Dhāretuṃ
Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā dharetave.
222.
‘‘‘Ākāso
Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.
223.
‘‘‘Mahāsamudde udakaṃ, pathavī cākhilā jaṭaṃ
Buddhañāṇaṃ upādāya, upamāto na yujjare.
224.
‘‘‘Sadevakassa lokassa, cittaṃ yesaṃ pavattati;
Antojālīkatā
225.
‘‘‘Yena
Tena ñāṇena sabbaññu, maddasī paratitthiye’.
226.
‘‘Imā gāthā thavitvāna, suruci nāma tāpaso;
Ajinaṃ pattharitvāna, pathaviyaṃ nisīdi so.
227.
‘‘Cullāsītisahassāni, ajjhogāḷho mahaṇṇave;
Accugato tāvadeva, girirājā pavuccati.
228.
‘‘Tāva accuggato neru, āyato vitthato ca so;
Cuṇṇito aṇubhedena, koṭisatasahassaso
229.
‘‘Lakkhe
Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.
230.
‘‘Sukhumacchikena jālena, udakaṃ yo parikkhipe;
Ye keci udake pāṇā, antojālīkatā siyuṃ.
231.
‘‘Tatheva hi mahāvīra, ye keci puthutitthiyā;
Diṭṭhigahanapakkhandā
232.
‘‘Tava suddhena ñāṇena, anāvaraṇadassinā;
Antojālīkatā ete, ñāṇaṃ te nātivattare.
233.
‘‘Bhagavā tamhi samaye, anomadassī mahāyaso;
Vuṭṭhahitvā samādhimhā, disaṃ olokayī jino.
234.
‘‘Anomadassimunino, nisabho nāma sāvako;
Parivuto satasahassehi, santacittehi tādibhi.
235.
‘‘Khīṇāsavehi
Cittamaññāya buddhassa, upesi lokanāyakaṃ.
236.
‘‘Antalikkhe ṭhitā tattha, padakkhiṇamakaṃsu te;
Namassantā pañjalikā, otaruṃ
237.
‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;
Bhikkhusaṅghe nisiditvā, sitaṃ pātukarī jino.
238.
‘‘Varuṇo
Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, apucchi lokanāyakaṃ.
239.
‘‘‘Ko
Na hi buddhā ahetūhi, sitaṃ pātukaronti te’.
240.
‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;
Bhikkhumajjhe nisīditvā, imaṃ gāthaṃ abhāsatha.
241.
‘‘‘Yo maṃ pupphena pūjesi, ñāṇañcāpi anutthavi;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇotha mama bhāsato.
242.
‘‘‘Buddhassa giramaññāya, sabbe devā samāgatā;
Saddhammaṃ sotukāmā te, sambuddhamupasaṅkamuṃ.
243.
‘‘‘Dasasu lokadhātūsu, devakāyā mahiddhikā;
Saddhammaṃ sotukāmā te, sambuddhamupasaṅkamuṃ.
244.
‘‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;
Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
245.
‘‘‘Saṭṭhitūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
Upaṭṭhissantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
246.
‘‘‘Soḷasitthisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
Vicittavatthābharaṇā, āmuttamaṇikuṇḍalā.
247.
‘‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
248.
‘‘‘Kappasatasahassāni, devaloke ramissati;
Sahassakkhattuṃ cakkavattī, rājā raṭṭhe bhavissati.
249.
‘‘‘Sahassakkhattuṃ
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ
250.
‘‘‘Pacchime bhavasampatte
Brāhmaṇī sāriyā nāma, dhārayissati kucchinā.
251.
‘‘‘Mātuyā
Sāriputtoti nāmena, tikkhapañño bhavissati.
252.
‘‘‘Asītikoṭī chaḍḍetvā, pabbajissatikiñcano;
Gavesanto santipadaṃ, carissati mahiṃ imaṃ.
253.
‘‘‘Apparimeyye ito kappe, okkākakulasambhavo;
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
254.
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
Sāriputtoti nāmena, hessati aggasāvako.
255.
‘‘‘Ayaṃ
Mahāsamuddamappeti, tappayantī mahodadhiṃ
256.
‘‘‘Tathevāyaṃ sāriputto, sake tīsu visārado;
Paññāya pāramiṃ gantvā, tappayissati pāṇine
257.
‘‘‘Himavantamupādāya, sāgarañca mahodadhiṃ;
Etthantare yaṃ pulinaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
258.
‘‘‘Tampi sakkā asesena, saṅkhātuṃ gaṇanā yathā;
Na tveva sāriputtassa, paññāyanto bhavissati.
259.
‘‘‘Lakkhe
Na tveva sāriputtassa, paññāyanto bhavissati.
260.
‘‘‘Mahāsamudde ūmiyo, gaṇanāto asaṅkhiyā;
Tatheva sāriputtassa, paññāyanto na hessati.
261.
‘‘‘Ārādhayitvā sambuddhaṃ, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;
Paññāya pāramiṃ gantvā, hessati aggasāvako.
262.
‘‘‘Pavattitaṃ dhammacakkaṃ, sakyaputtena tādinā;
Anuvattessati sammā, vassento dhammavuṭṭhiyo.
263.
‘‘‘Sabbametaṃ
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, aggaṭṭhāne ṭhapessati’.
264.
‘‘Aho
Yassāhaṃ kāraṃ
265.
‘‘Aparimeyye kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
Sumutto saravegova, kilese jhāpayiṃ ahaṃ.
266.
‘‘Asaṅkhataṃ gavesanto, nibbānaṃ acalaṃ padaṃ;
Vicinaṃ titthiye sabbe, esāhaṃ saṃsariṃ bhave.
267.
‘‘Yathāpi byādhito poso, pariyeseyya osadhaṃ;
Vicineyya vanaṃ
268.
‘‘Asaṅkhataṃ gavesanto, nibbānaṃ amataṃ padaṃ;
Abbokiṇṇaṃ
269.
‘‘Jaṭābhārena
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokaṃ agacchihaṃ.
270.
‘‘Natthi
Ye keci buddhimā sattā, sujjhanti jinasāsane.
271.
‘‘Attakāramayaṃ
Asaṅkhataṃ gavesanto, kutitthe
272.
‘‘Yathā sāratthiko poso, kadaliṃ chetvāna phālaye;
Na tattha sāraṃ vindeyya, sārena rittako hi so.
273.
‘‘Tatheva titthiyā loke, nānādiṭṭhī bahujjanā;
Asaṅkhatena rittāse, sārena kadalī yathā.
274.
‘‘Pacchime bhavasampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;
Mahābhogaṃ chaḍḍetvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
Paṭhamabhāṇavāraṃ.
275.
‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
Brāhmaṇo sañcayo
276.
‘‘Sāvako
Durāsado uggatejo, piṇḍāya caratī tadā.
277.
‘‘Tamaddasāsiṃ
Santacittaṃ mahānāgaṃ, suphullaṃ padumaṃ yathā.
278.
‘‘Disvā
Usabhaṃ pavaraṃ vīraṃ, arahāyaṃ bhavissati.
279.
‘‘Pāsādiko iriyati, abhirūpo susaṃvuto;
Uttame damathe danto, amatadassī bhavissati.
280.
‘‘Yaṃnūnāhaṃ uttamatthaṃ, puccheyyaṃ tuṭṭhamānasaṃ;
So me puṭṭho kathessati, paṭipucchāmahaṃ tadā.
281.
‘‘Piṇḍapātaṃ
Okāsaṃ paṭimānento, pucchituṃ amataṃ padaṃ.
282.
‘‘Vīthintare anuppattaṃ, upagantvāna pucchahaṃ;
‘Kathaṃ gottosi tvaṃ vīra, kassa sissosi mārisa’.
283.
‘‘So me puṭṭho viyākāsi, asambhītova kesarī;
‘Buddho loke samuppanno, tassa sissomhi āvuso’.
284.
‘‘‘Kīdisaṃ
Buddhassa sāsanaṃ dhammaṃ, sādhu me kathayassu bho’.
285.
‘‘So me puṭṭho kathī sabbaṃ, gambhīraṃ nipuṇaṃ padaṃ;
Taṇhāsallassa hantāraṃ, sabbadukkhāpanūdanaṃ.
286.
‘‘‘Ye dhammā hetuppabhavā, tesaṃ hetuṃ tathāgato āha;
Tesañca yo nirodho, evaṃ vādī mahāsamaṇo’.
287.
‘‘Sohaṃ vissajjite pañhe, paṭhamaṃ phalamajjhagaṃ;
Virajo vimalo āsiṃ, sutvāna jinasāsanaṃ.
288.
‘‘Sutvāna
Pariyogāḷhasaddhammo, imaṃ gāthamabhāsahaṃ.
289.
‘‘‘Eseva
Adiṭṭhaṃ abbhatītaṃ, bahukehi kappanahutehi’.
290.
‘‘Svāhaṃ dhammaṃ gavesanto, kutitthe sañcariṃ ahaṃ;
So me attho anuppatto, kālo me nappamajjituṃ.
291.
‘‘Tositohaṃ
Sahāyakaṃ gavesanto, assamaṃ agamāsahaṃ.
292.
‘‘Dūratova mamaṃ disvā, sahāyo me susikkhito;
Iriyāpathasampanno
293.
‘‘‘Pasannamukhanettosi, munibhāvova dissati;
Amatādhigato kacci, nibbānamaccutaṃ padaṃ.
294.
‘‘‘Subhānurūpo āyāsi, āneñjakārito viya;
Dantova dantadamatho
295.
‘‘‘Amataṃ mayādhigataṃ, sokasallāpanūdanaṃ;
Tvampi taṃ adhigacchesi
296.
‘‘Sādhūti so paṭissutvā, sahāyo me susikkhito;
Hatthena hatthaṃ gaṇhitvā, upagamma
297.
‘‘Ubhopi pabbajissāma, sakyaputta tavantike;
Tava sāsanamāgamma, viharāma anāsavā.
298.
‘‘Kolito
Ubhova ekato hutvā, sāsanaṃ sobhayāmase.
299.
‘‘Apariyositasaṅkappo
Tava dassanamāgamma, saṅkappo pūrito mama.
300.
‘‘Pathaviyaṃ patiṭṭhāya, pupphanti samaye dumā;
Dibbagandhā sampavanti, tosenti sabbapāṇinaṃ.
301.
‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, sakyaputta mahāyasa;
Sāsane te patiṭṭhāya, samayesāmi pupphituṃ.
302.
‘‘Vimuttipupphaṃ
Vimuttipupphalābhena, tosemi sabbapāṇinaṃ.
303.
‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvāna mahāmuniṃ;
Paññāya sadiso natthi, tava puttassa cakkhuma.
304.
‘‘Suvinītā ca te sissā, parisā ca susikkhitā;
Uttame damathe dantā, parivārenti taṃ sadā.
305.
‘‘Jhāyī
Munī moneyyasampannā, parivārenti taṃ sadā.
306.
‘‘Appicchā nipakā dhīrā, appāhārā alolupā;
Lābhālābhena santuṭṭhā, parivārenti taṃ sadā.
307.
‘‘Āraññikā dhutaratā, jhāyino lūkhacīvarā;
Vivekābhiratā dhīrā, parivārenti taṃ sadā.
308.
‘‘Paṭipannā
Āsīsakā
309.
‘‘Sotāpannā ca vimalā, sakadāgāmino ca ye;
Anāgāmī ca arahā, parivārenti taṃ sadā.
310.
‘‘Satipaṭṭhānakusalā, bojjhaṅgabhāvanāratā;
Sāvakā te bahū sabbe, parivārenti taṃ sadā.
311.
‘‘Iddhipādesu kusalā, samādhibhāvanāratā;
Sammappadhānānuyuttā, parivārenti taṃ sadā.
312.
‘‘Tevijjā chaḷabhiññā ca, iddhiyā pāramiṃ gatā;
Paññāya pāramiṃ pattā, parivārenti taṃ sadā.
313.
‘‘Edisā te mahāvīra, tava sissā susikkhitā;
Durāsadā uggatejā, parivārenti taṃ sadā.
314.
‘‘Tehi sissehi parivuto, saññatehi tapassibhi;
Migarājāvasambhīto, uḷurājāva sobhasi.
315.
‘‘Pathaviyaṃ patiṭṭhāya, ruhanti dharaṇīruhā;
Vepullataṃ pāpuṇanti, phalañca dassayanti te.
316.
‘‘Pathavīsadiso
Sāsane te patiṭṭhāya, labhanti amataṃ phalaṃ.
317.
‘‘Sindhu sarassatī ceva, nadiyo candabhāgikā;
Gaṅgā ca yamunā ceva, sarabhū ca atho mahī.
318.
‘‘Etāsaṃ
Jahanti purimaṃ nāmaṃ, sāgaroteva ñāyati.
319.
‘‘Tathevime
Jahanti purimaṃ nāmaṃ, buddhaputtāti ñāyare.
320.
‘‘Yathāpi cando vimalo, gacchaṃ ākāsadhātuyā;
Sabbe tāragaṇe loke, ābhāya atirocati.
321.
‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, parivuto devamānuse;
Ete sabbe atikkamma, jalasi sabbadā tuvaṃ.
322.
‘‘Gambhīre uṭṭhitā ūmī, na velamativattare;
Sabbā velaṃva phusanti
323.
‘‘Tatheva titthiyā loke, nānādiṭṭhī bahujjanā;
Dhammaṃ vāditukāmā te, nātivattanti taṃ muniṃ.
324.
‘‘Sace ca taṃ pāpuṇanti, paṭivādehi cakkhuma;
Tavantikaṃ upāgantvā, sañcuṇṇāva bhavanti te.
325.
‘‘Yathāpi udake jātā, kumudā mandālakā bahū;
Upalimpanti
326.
‘‘Tatheva bahukā sattā, loke jātā virūhare;
Aṭṭitā rāgadosena, kaddame kumudaṃ yathā.
327.
‘‘Yathāpi padumaṃ jalajaṃ, jalamajjhe virūhati;
Na so limpati toyena, parisuddho hi kesarī.
328.
‘‘Tatheva
Nopalimpasi lokena, toyena padumaṃ yathā.
329.
‘‘Yathāpi rammake māse, bahū pupphanti vārijā;
Nātikkamanti taṃ māsaṃ, samayo pupphanāya so.
330.
‘‘Tatheva
Sāsanaṃ nātivattanti, padumaṃ vārijaṃ yathā.
331.
‘‘Supupphito sālarājā, dibbagandhaṃ pavāyati;
Aññasālehi parivuto, sālarājāva sobhati.
332.
‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, buddhañāṇena pupphito;
Bhikkhusaṅghaparivuto, sālarājāva sobhasi.
333.
‘‘Yathāpi selo himavā, osadho sabbapāṇinaṃ;
Nāgānaṃ asurānañca, devatānañca ālayo.
334.
‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, osadho viya pāṇinaṃ;
Tevijjā chaḷabhiññā ca, iddhiyā pāramiṃ gatā.
335.
‘‘Anusiṭṭhā mahāvīra, tayā kāruṇikena te;
Ramanti dhammaratiyā, vasanti tava sāsane.
336.
‘‘Migarājā yathā sīho, abhinikkhamma āsayā;
Catuddisānuviloketvā
Tikkhattuṃ abhinādati.
337.
‘‘Sabbe migā uttasanti, migarājassa gajjato;
Tathā hi jātimā eso, pasū tāseti sabbadā.
338.
‘‘Gajjato
Bodhaneyyāvabujjhanti, tasanti mārakāyikā.
339.
‘‘Tasanti titthiyā sabbe, nadato te mahāmuni;
Kākā senāva vibbhantā, migaraññā yathā migā.
340.
‘‘Ye keci gaṇino loke, satthāroti pavuccare;
Paramparāgataṃ dhammaṃ, desenti parisāya te.
341.
‘‘Na hevaṃ tvaṃ mahāvīra, dhammaṃ desesi pāṇinaṃ;
Sāmaṃ saccāni bujjhitvā, kevalaṃ bodhipakkhiyaṃ.
342.
‘‘Āsayānusayaṃ ñatvā, indriyānaṃ balābalaṃ;
Bhabbābhabbe viditvāna, mahāmeghova gajjasi.
343.
‘‘Cakkavāḷapariyantā
Nānādiṭṭhī vicinantā
344.
‘‘Sabbesaṃ
Ekaṃ pañhaṃ kathentova, vimatiṃ chindasi
345.
‘‘Upatissasadiseheva, vasudhā pūritā bhave;
Sabbeva te pañjalikā, kittayuṃ lokanāyakaṃ.
346.
‘‘Kappaṃ vā te kittayantā, nānāvaṇṇehi kittayuṃ;
Parimetuṃ na sakkeyyuṃ
347.
‘‘Yathāsakena
Kappakoṭīpi kittentā, evameva pakittayuṃ.
348.
‘‘Sace
Pametuṃ parikappeyya, vighātaṃva labheyya so.
349.
‘‘Sāsane te patiṭṭhāya, sakyaputta mahāyasa;
Paññāya pāramiṃ gantvā, viharāmi anāsavo.
350.
‘‘Titthiye sampamaddāmi, vattemi jinasāsanaṃ;
Dhammasenāpati ajja, sakyaputtassa sāsane.
351.
‘‘Aparimeyye kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
Sukhitto saravegova, kilese jhāpayī mama
352.
‘‘Yo koci manujo bhāraṃ, dhāreyya matthake sadā;
Bhārena dukkhito assa, bhārehi bharito tathā.
353.
‘‘Ḍayhamāno tīhaggīhi, bhavesu saṃsariṃ ahaṃ;
Bharito bhavabhārena, giriṃ uccārito yathā.
354.
‘‘Oropito ca me bhāro, bhavā ugghāṭitā mayā;
Karaṇīyaṃ kataṃ sabbaṃ, sakyaputtassa sāsane.
355.
‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvā sakyapuṅgavaṃ;
Ahaṃ aggomhi paññāya, sadiso me na vijjati.
356.
‘‘Samādhimhi
Icchamāno cahaṃ ajja, sahassaṃ abhinimmine.
357.
‘‘Anupubbavihārassa
Kathesi sāsanaṃ mayhaṃ, nirodho sayanaṃ mama.
358.
‘‘Dibbacakkhu
Sammappadhānānuyutto, bojjhaṅgabhāvanārato.
359.
‘‘Sāvakena hi pattabbaṃ, sabbameva kataṃ mayā;
Lokanāthaṃ ṭhapetvāna, sadiso me na vijjati.
360.
‘‘Samāpattīnaṃ kusalo
Bojjhaṅgabhāvanārato, sāvakaguṇapāramigatosmi.
361.
‘‘Sāvakaguṇenapi
Yaṃ saddhāsaṅgahitaṃ
362.
‘‘Uddhatavisova sappo, chinnavisāṇova usabho;
Nikkhittamānadappova
363.
‘‘Yadi rūpinī bhaveyya, paññā me vasumatīpi
Anomadassissa
364.
‘‘Pavattitaṃ dhammacakkaṃ, sakyaputtena tādinā;
Anuvattemahaṃ sammā, ñāṇathavanāyidaṃ phalaṃ.
365.
‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;
Appassuto anādaro
366.
‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;
Cetosamathānuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.
367.
‘‘Taṃ vo vadāmi bhaddante, yāvantettha samāgatā;
Appicchā hotha santuṭṭhā, jhāyī jhānaratā sadā.
368.
‘‘Yamahaṃ
So me ācariyo dhīro, assaji nāma sāvako.
369.
‘‘Tassāhaṃ vāhasā ajja, dhammasenāpatī ahuṃ;
Sabbattha pāramiṃ patvā, viharāmi anāsavo.
370.
‘‘Yo me ācariyo āsi, assaji nāma sāvako;
Yassaṃ disāyaṃ vasati, ussīsamhi karomahaṃ.
371.
‘‘Mama kammaṃ saritvāna, gotamo sakyapuṅgavo;
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, aggaṭṭhāne ṭhapesi maṃ.
372.
Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā.
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
373.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santike;
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ
374.
‘‘Paṭisambhidā
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā sāriputto thero imā gāthāyo
Abhāsitthāti.
Sāriputtattherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
3-2. Mahāmoggallānattheraapadānaṃ
375.
‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;
Vihāsi himavantamhi, devasaṅghapurakkhato.
376.
‘‘Varuṇo nāma nāmena, nāgarājā ahaṃ tadā;
Kāmarūpī vikubbāmi, mahodadhinivāsahaṃ.
377.
‘‘Saṅgaṇiyaṃ
Sambuddhaṃ parivāretvā, vādesuṃ accharā tadā.
378.
‘‘Vajjamānesu
Ubhinnaṃ saddaṃ sutvāna, buddhopi sampabujjhatha.
379.
‘‘Nimantetvāna sambuddhaṃ, sakaṃ bhavanupāgamiṃ;
Āsanaṃ paññapetvāna, kālamārocayiṃ ahaṃ.
380.
‘‘Khīṇāsavasahassehi, parivuto lokanāyako;
Obhāsento disā sabbā, bhavanaṃ me upāgami.
381.
‘‘Upaviṭṭhaṃ
Sabhikkhusaṅghaṃ tappesiṃ
382.
‘‘Anumodi mahāvīro, sayambhū aggapuggalo;
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
383.
‘‘‘Yo so
Tena cittappasādena, devalokaṃ gamissati.
384.
‘‘‘Sattasattatikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;
Pathabyā rajjaṃ aṭṭhasataṃ, vasudhaṃ āvasissati.
385.
‘‘‘Pañcapaññāsakkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
Bhogā asaṅkhiyā tassa, uppajjissanti tāvade.
386.
‘‘‘Aparimeyye
Gotamo nāma gottena
387.
‘‘‘Nirayā
Kolito nāma nāmena, brahmabandhu bhavissati.
388.
‘‘‘So pacchā pabbajitvāna, kusalamūlena codito;
Gotamassa bhagavato, dutiyo hessati sāvako.
389.
‘‘‘Āraddhavīriyo pahitatto, iddhiyā pāramiṃ gato;
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo’.
390.
‘‘Pāpamittopanissāya, kāmarāgavasaṃ gato;
Mātaraṃ pitarañcāpi, ghātayiṃ duṭṭhamānaso.
391.
‘‘Yaṃ
Pāpakammasamaṅgitā, bhinnasīso marāmahaṃ.
392.
‘‘Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ, carimo vattate bhavo;
Idhāpi ediso mayhaṃ, maraṇakāle bhavissati.
393.
‘‘Pavivekamanuyutto, samādhibhāvanārato;
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
394.
‘‘Dharaṇimpi sugambhīraṃ, bahalaṃ duppadhaṃsiyaṃ;
Vāmaṅguṭṭhena khobheyyaṃ, iddhiyā pāramiṃ gato.
395.
‘‘Asmimānaṃ na passāmi, māno mayhaṃ na vijjati;
Sāmaṇere upādāya, garucittaṃ karomahaṃ.
396.
‘‘Aparimeyye ito kappe, yaṃ kammamabhinīhariṃ;
Tāhaṃ bhūmimanuppatto, pattomhi āsavakkhayaṃ.
397.
‘‘Paṭisambhidā
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahāmoggallāno thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Mahāmoggallānattherassāpadānaṃ dutiyaṃ.
3-3. Mahākassapattheraapadānaṃ
398.
‘‘Padumuttarassa
Nibbute lokanāthamhi, pūjaṃ kubbanti satthuno.
399.
‘‘Udaggacittā janatā, āmoditapamoditā;
Tesu saṃvegajātesu, pīti me udapajjatha.
400.
‘‘Ñātimitte samānetvā, idaṃ vacanamabraviṃ;
Parinibbuto mahāvīro, handa pūjaṃ karomase.
401.
‘‘Sādhūti te paṭissutvā, bhiyyo hāsaṃ janiṃsu me;
Buddhasmiṃ lokanāthamhi, kāhāma puññasañcayaṃ.
402.
‘‘Agghiyaṃ
Diyaḍḍhahatthapatthaṭaṃ, vimānaṃ nabhamuggataṃ.
403.
‘‘Katvāna hammiyaṃ tattha, tālapantīhi cittitaṃ;
Sakaṃ cittaṃ pasādetvā, cetiyaṃ pūjayuttamaṃ.
404.
‘‘Aggikkhandhova
Indalaṭṭhīva ākāse, obhāseti catuddisā.
405.
‘‘Tattha cittaṃ pasādetvā, katvāna kusalaṃ bahuṃ;
Pubbakammaṃ saritvāna, tidasaṃ upapajjahaṃ.
406.
‘‘Sahassayuttaṃ
Ubbiddhaṃ bhavanaṃ mayhaṃ, sattabhūmaṃ samuggataṃ.
407.
‘‘Kūṭāgārasahassāni, sabbasoṇṇamayā ahuṃ;
Jalanti sakatejena, disā sabbā pabhāsayaṃ.
408.
‘‘Santi aññepi niyyūhā, lohitaṅgamayā tadā;
Tepi jotanti ābhāya, samantā caturo disā.
409.
‘‘Puññakammābhinibbattā, kūṭāgārā sunimmitā;
Maṇimayāpi jotanti, disā dasa
410.
‘‘Tesaṃ ujjotamānānaṃ, obhāso vipulo ahu;
Sabbe deve abhibhomi, puññakammassidaṃ phalaṃ.
411.
‘‘Saṭṭhikappasahassamhi
Cāturanto vijitāvī, pathaviṃ āvasiṃ ahaṃ.
412.
‘‘Tatheva bhaddake kappe, tiṃsakkhattuṃ ahosahaṃ;
Sakakammābhiraddhomhi, cakkavattī mahabbalo.
413.
‘‘Sattaratanasampanno, catudīpamhi issaro;
Tatthāpi bhavanaṃ mayhaṃ, indalaṭṭhīva uggataṃ.
414.
‘‘Āyāmato
Rammaṇaṃ
415.
‘‘Āyāmato pañcasataṃ, vitthārena tadaḍḍhakaṃ;
Ākiṇṇaṃ janakāyehi, tidasānaṃ puraṃ viya.
416.
‘‘Yathā sūcighare sūcī, pakkhittā paṇṇavīsati;
Aññamaññaṃ paghaṭṭenti, ākiṇṇaṃ hoti laṅkataṃ
417.
‘‘Evampi nagaraṃ mayhaṃ, hatthissarathasaṃkulaṃ;
Manussehi sadākiṇṇaṃ, rammaṇaṃ nagaruttamaṃ.
418.
‘‘Tattha bhutvā pivitvā ca, puna devattanaṃ gato
Bhave pacchimake mayhaṃ, ahosi kulasampadā.
419.
‘‘Brāhmaññakulasambhūto
Asītikoṭiyo hitvā, hiraññassāpi pabbajiṃ.
420.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākassapo thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Mahākassapattherassāpadānaṃ tatiyaṃ.
3-4. Anuruddhattheraapadānaṃ
421.
‘‘Sumedhaṃ
Vūpakaṭṭhaṃ viharantaṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.
422.
‘‘Upagantvāna sambuddhaṃ, sumedhaṃ lokanāyakaṃ;
Añjaliṃ paggahetvāna, buddhaseṭṭhamayācahaṃ.
423.
‘‘Anukampa
Padīpaṃ te padassāmi, rukkhamūlamhi jhāyato.
424.
‘‘Adhivāsesi so dhīro, sayambhū vadataṃ varo;
Dumesu vinivijjhitvā, yantaṃ yojiyahaṃ tadā.
425.
‘‘Sahassavaṭṭiṃ
Sattāhaṃ pajjalitvāna, dīpā vūpasamiṃsu me.
426.
‘‘Tena cittappasādena, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, vimānamupapajjahaṃ.
427.
‘‘Upapannassa devattaṃ, byamhaṃ āsi sunimmitaṃ;
Samantato pajjalati, dīpadānassidaṃ phalaṃ.
428.
‘‘Samantā
Sabbe deve abhibhomi, dīpadānassidaṃ phalaṃ.
429.
‘‘Tiṃsakappāni
Na maṃ kecītimaññanti, dīpadānassidaṃ phalaṃ.
430.
‘‘Aṭṭhavīsatikkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ;
Divā rattiñca passāmi, samantā yojanaṃ tadā.
431.
‘‘Sahassalokaṃ ñāṇena, passāmi satthu sāsane;
Dibbacakkhumanuppatto, dīpadānassidaṃ phalaṃ.
432.
‘‘Sumedho nāma sambuddho, tiṃsakappasahassito;
Tassa dīpo mayā dinno, vippasannena cetasā.
433.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā anuruddho thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Anuruddhattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
3-5. Puṇṇamantāṇiputtattheraapadānaṃ
434.
‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
Purakkhatomhi sissehi, upagacchiṃ naruttamaṃ.
435.
‘‘Padumuttaro
Mama kammaṃ pakittesi, saṅkhittena mahāmuni.
436.
‘‘Tāhaṃ
Añjaliṃ paggahetvāna, pakkamiṃ
437.
‘‘Saṅkhittena
Sabbe sissā attamanā, sutvāna mama bhāsato;
Sakaṃ diṭṭhiṃ vinodetvā, buddhe cittaṃ pasādayuṃ.
438.
‘‘Saṅkhittenapi desemi, vitthārena tathevahaṃ
Abhidhammanayaññūhaṃ
Sabbesaṃ viññāpetvāna, viharāmi anāsavo.
439.
‘‘Ito pañcasate kappe, caturo suppakāsakā;
Sattaratanasampannā, catudīpamhi issarā.
440.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā puṇṇo mantāṇiputto thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Puṇṇamantāṇiputtattherassāpadānaṃ pañcamaṃ.
3-6. Upālittheraapadānaṃ
441.
‘‘Nagare haṃsavatiyā, sujāto nāma brāhmaṇo;
Asītikoṭinicayo, pahūtadhanadhaññavā.
442.
‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
Lakkhaṇe itihāse ca, sadhamme pāramiṃ gato.
443.
‘‘Paribbājā
Buddhasāvakā
Carakā tāpasā ceva, caranti mahiyā tadā.
444.
‘‘Tepi maṃ parivārenti, brāhmaṇo vissuto iti;
Bahujjano maṃ pūjeti, nāhaṃ pūjemi kiñcanaṃ.
445.
‘‘Pūjārahaṃ
Buddhoti vacanaṃ natthi, tāva nuppajjate jino.
446.
‘‘Accayena
Sabbaṃ tamaṃ vinodetvā, loke uppajji cakkhumā.
447.
‘‘Vitthārike bāhujaññe, puthubhūte ca sāsane;
Upāgami tadā buddho, nagaraṃ haṃsasavhayaṃ.
448.
‘‘Pitu atthāya
Tena kālena parisā, samantā yojanaṃ tadā.
449.
‘‘Sammato manujānaṃ so, sunando nāma tāpaso;
Yāvatā buddhaparisā, pupphehacchādayī tadā.
450.
‘‘Catusaccaṃ pakāsente, seṭṭhe ca
Koṭisatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
451.
‘‘Sattarattindivaṃ buddho, vassetvā dhammavuṭṭhiyo;
Aṭṭhame divase patte, sunandaṃ kittayī jino.
452.
‘‘Devaloke manusse vā, saṃsaranto ayaṃ bhave;
Sabbesaṃ pavaro hutvā, bhavesu saṃsarissati.
453.
‘‘Kappasatasahassamhi
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
454.
‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
Mantāṇiputto puṇṇoti, hessati satthu sāvako.
455.
‘‘Evaṃ kittayi sambuddho, sunandaṃ tāpasaṃ tadā;
Hāsayanto janaṃ sabbaṃ, dassayanto sakaṃ balaṃ.
456.
‘‘Katañjalī namassanti, sunandaṃ tāpasaṃ janā;
Buddhe kāraṃ karitvāna, sodhesi gatimattano.
457.
‘‘Tattha me ahu saṅkappo, sutvāna munino vacaṃ;
Ahampi kāraṃ kassāmi, yathā passāmi gotamaṃ.
458.
‘‘Evāhaṃ
Kyāhaṃ kammaṃ ācarāmi, puññakkhette anuttare.
459.
‘‘Ayañca pāṭhiko bhikkhu, sabbapāṭhissa sāsane;
Vinaye agganikkhitto, taṃ ṭhānaṃ patthaye ahaṃ.
460.
‘‘Idaṃ
Tena bhogena buddhassa, ārāmaṃ māpaye ahaṃ.
461.
‘‘Sobhanaṃ nāma ārāmaṃ, nagarassa puratthato;
Kiṇitvā
462.
‘‘Kūṭāgāre
Caṅkame sukate katvā, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.
463.
‘‘Jantāgharaṃ
Nhānagharaṃ māpayitvā, bhikkhusaṅghassadāsahaṃ.
464.
‘‘Āsandiyo pīṭhake ca, paribhoge ca bhājane;
Ārāmikañca bhesajjaṃ, sabbametaṃ adāsahaṃ.
465.
‘‘Ārakkhaṃ paṭṭhapetvāna, pākāraṃ kārayiṃ daḷhaṃ;
Mā naṃ koci viheṭhesi, santacittāna tādinaṃ.
466.
‘‘Satasahassenāvāsaṃ
Vepullaṃ taṃ māpayitvā
467.
‘‘Niṭṭhāpito mayārāmo, sampaṭiccha tuvaṃ muni;
Niyyādessāmi taṃ vīra
468.
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
Mama saṅkappamaññāya, adhivāsesi nāyako.
469.
‘‘Adhivāsanamaññāya, sabbaññussa mahesino;
Bhojanaṃ paṭiyādetvā, kālamārocayiṃ ahaṃ.
470.
‘‘Ārocitamhi kālamhi, padumuttaranāyako;
Khīṇāsavasahassehi, ārāmaṃ me upāgami.
471.
‘‘Nisinnaṃ
Bhuttāviṃ kālamaññāya, idaṃ vacanamabraviṃ.
472.
‘‘Kīto satasahassena, tattakeneva kārito;
Sobhano nāma ārāmo, sampaṭiccha tuvaṃ muni.
473.
‘‘Iminārāmadānena
Bhave nibbattamānohaṃ, labhāmi mama patthitaṃ.
474.
‘‘Paṭiggahetvā
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, idaṃ vacanamabravi.
475.
‘‘Yo so buddhassa pādāsi, saṅghārāmaṃ sumāpitaṃ;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
476.
‘‘Hatthī
Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.
477.
‘‘Saṭṭhi tūrasahassāni
Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.
478.
‘‘Chaḷasītisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
Vicittavatthābharaṇā, āmuttamaṇikuṇḍalā.
479.
‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.
480.
‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.
481.
‘‘Devarājena pattabbaṃ, sabbaṃ paṭilabhissati;
Anūnabhogo hutvāna, devarajjaṃ karissati.
482.
‘‘Sahassakkhattuṃ cakkavattī, rājā raṭṭhe bhavissati;
Pathabyā rajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
483.
‘‘Kappasatasahassamhi
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
484.
‘‘Tassa
Upāli nāma nāmena, hessati satthu sāvako.
485.
‘‘Vinaye pāramiṃ patvā, ṭhānāṭhāne ca kovido;
Jinasāsanaṃ dhārento, viharissatināsavo.
486.
‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapessati.
487.
‘‘Aparimeyyupādāya, patthemi tava sāsanaṃ;
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
488.
‘‘Yathā
Sūle sātaṃ avindanto, parimuttiṃva icchati.
489.
‘‘Tathevāhaṃ
Kammasūlāvuto santo, pipāsāvedanaṭṭito.
490.
‘‘Bhave sātaṃ na vindāmi, ḍayhanto tīhi aggibhi;
Parimuttiṃ gavesāmi, yathāpi rājadaṇḍito.
491.
‘‘Yathā
Agadaṃ so gaveseyya, visaghātāyupālanaṃ
492.
‘‘Gavesamāno passeyya, agadaṃ visaghātakaṃ;
Taṃ pivitvā sukhī assa, visamhā parimuttiyā.
493.
‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, yathā visahato naro;
Sampīḷito avijjāya, saddhammāgadamesahaṃ.
494.
‘‘Dhammāgadaṃ gavesanto, addakkhiṃ sakyasāsanaṃ;
Aggaṃ sabbosadhānaṃ taṃ, sabbasallavinodanaṃ.
495.
‘‘Dhammosadhaṃ pivitvāna, visaṃ sabbaṃ samūhaniṃ;
Ajarāmaraṃ sītibhāvaṃ, nibbānaṃ phassayiṃ ahaṃ.
496.
‘‘Yathā bhūtaṭṭito poso, bhūtaggāhena pīḷito;
Bhūtavejjaṃ gaveseyya, bhūtasmā parimuttiyā.
497.
‘‘Gavesamāno
Tassa so vihane bhūtaṃ, samūlañca vināsaye.
498.
‘‘Tathevāhaṃ
Ñāṇālokaṃ gavesāmi, tamato parimuttiyā.
499.
‘‘Athaddasaṃ sakyamuniṃ, kilesatamasodhanaṃ;
So me tamaṃ vinodesi, bhūtavejjova bhūtakaṃ.
500.
‘‘Saṃsārasotaṃ sañchindiṃ, taṇhāsotaṃ nivārayiṃ;
Bhavaṃ ugghāṭayiṃ sabbaṃ, bhūtavejjova mūlato.
501.
‘‘Garuḷo yathā opatati, pannagaṃ bhakkhamattano;
Samantā yojanasataṃ, vikkhobheti mahāsaraṃ.
502.
‘‘Pannagaṃ
Ādāya so pakkamati, yenakāmaṃ vihaṅgamo.
503.
‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, yathāpi garuḷo balī;
Asaṅkhataṃ gavesanto, dose vikkhālayiṃ ahaṃ.
504.
‘‘Diṭṭho ahaṃ dhammavaraṃ, santipadamanuttaraṃ;
Ādāya viharāmetaṃ, garuḷo pannagaṃ yathā.
505.
‘‘Āsāvatī nāma latā, jātā cittalatāvane;
Tassā vassasahassena, ekaṃ nibbattate phalaṃ.
506.
‘‘Taṃ
Devānaṃ sā piyā evaṃ, āsāvatī latuttamā.
507.
‘‘Satasahassupādāya, tāhaṃ paricare muni;
Sāyaṃ pātaṃ namassāmi, devā āsāvatiṃ yathā.
508.
‘‘Avañjhā pāricariyā, amoghā ca namassanā;
Dūrāgatampi maṃ santaṃ, khaṇoyaṃ na virādhayi.
509.
‘‘Paṭisandhiṃ na passāmi, vicinanto bhave ahaṃ;
Nirūpadhi vippamutto
510.
‘‘Yathāpi
Tathevāhaṃ mahāvīra, buddharaṃsena pupphito.
511.
‘‘Yathā balākayonimhi, na vijjati pumo
Meghesu gajjamānesu, gabbhaṃ gaṇhanti tā sadā.
512.
‘‘Cirampi gabbhaṃ dhārenti, yāva megho na gajjati;
Bhārato parimuccanti, yadā megho pavassati.
513.
‘‘Padumuttarabuddhassa
Saddena dhammameghassa, dhammagabbhaṃ agaṇhahaṃ.
514.
Satasahassupādāya, puññagabbhaṃ dharemahaṃ;
Nappamuccāmi bhārato, dhammamegho na gajjati.
515.
‘‘Yadā tuvaṃ sakyamuni, ramme kapilavatthave;
Gajjasi dhammameghena, bhārato parimuccahaṃ.
516.
‘‘Suññataṃ
Caturo ca phale sabbe, dhammevaṃ vijanayiṃ
Dutiyabhāṇavāraṃ.
517.
‘‘Aparimeyyupādāya, patthemi tava sāsanaṃ;
So me attho anuppatto, santipadamanuttaraṃ.
518.
‘‘Vinaye
Na me samasamo atthi, dhāremi sāsanaṃ ahaṃ.
519.
‘‘Vinaye khandhake cāpi, tikacchede ca pañcake
Ettha me vimati natthi, akkhare byañjanepi vā.
520.
‘‘Niggahe paṭikamme ca, ṭhānāṭhāne ca kovido;
Osāraṇe vuṭṭhāpane, sabbattha pāramiṃ gato.
521.
‘‘Vinaye khandhake vāpi, nikkhipitvā padaṃ ahaṃ;
Ubhato viniveṭhetvā, rasato osareyyahaṃ.
522.
‘‘Niruttiyā
Anaññātaṃ mayā natthi, ekaggo satthu sāsane.
523.
‘‘Rūpadakkho
Kaṅkhaṃ sabbaṃ vinodemi, chindāmi sabbasaṃsayaṃ.
524.
‘‘Padaṃ anupadañcāpi, akkharañcāpi byañjanaṃ;
Nidāne pariyosāne, sabbattha kovido ahaṃ.
525.
‘‘Yathāpi rājā balavā, niggaṇhitvā parantape;
Vijinitvāna saṅgāmaṃ, nagaraṃ tattha māpaye.
526.
‘‘Pākāraṃ parikhañcāpi, esikaṃ dvārakoṭṭhakaṃ;
Aṭṭālake ca vividhe, kāraye nagare bahū.
527.
‘‘Siṅghāṭakaṃ caccarañca, suvibhattantarāpaṇaṃ;
Kārayeyya sabhaṃ tattha, atthānatthavinicchayaṃ.
528.
‘‘Nigghātatthaṃ amittānaṃ, chiddāchiddañca jānituṃ;
Balakāyassa rakkhāya, senāpaccaṃ ṭhapeti
529.
‘‘Ārakkhatthāya
Mā me bhaṇḍaṃ vinassīti, bhaṇḍarakkhaṃ ṭhapeti so.
530.
‘‘Mamatto
Hoti yo rañño, vuddhiṃ yassa ca icchati.
Tassādhikaraṇaṃ deti, mittassa paṭipajjituṃ.
531.
‘‘Uppātesu nimittesu, lakkhaṇesu ca kovidaṃ;
Ajjhāyakaṃ mantadharaṃ, porohicce ṭhapeti so.
532.
‘‘Etehaṅgehi
Sadā rakkhanti rājānaṃ, cakkavākova dukkhitaṃ.
533.
‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, hatāmittova khattiyo;
Sadevakassa lokassa, dhammarājāti vuccati.
534.
‘‘Titthiye nihanitvāna
Tamandhakāraṃ vidhamitvā, dhammanagaraṃ amāpayi.
535.
‘‘Sīlaṃ
Saddhā te esikā vīra, dvārapālo ca saṃvaro.
536.
‘‘Satipaṭṭhānamaṭṭālaṃ, paññā te caccaraṃ mune;
Iddhipādañca siṅghāṭaṃ, dhammavīthi sumāpitā.
537.
‘‘Suttantaṃ abhidhammañca, vinayañcāpi kevalaṃ;
Navaṅgaṃ buddhavacanaṃ, esā dhammasabhā tava.
538.
‘‘Suññataṃ animittañca, vihārañcappaṇīhitaṃ;
Āneñjañca nirodho ca, esā dhammakuṭī tava.
539.
‘‘Paññāya aggo nikkhitto
Sāriputtoti nāmena, dhammasenāpatī tava.
540.
‘‘Cutūpapātakusalo, iddhiyā pāramiṃ gato;
Kolito nāma nāmena, porohicco tavaṃ mune.
541.
‘‘Porāṇakavaṃsadharo, uggatejo durāsado;
Dhutavādīguṇenaggo, akkhadasso tavaṃ mune.
542.
‘‘Bahussuto
Ānando nāma nāmena, dhammārakkho
543.
‘‘Ete
Vinicchayaṃ me pādāsi, vinaye viññudesitaṃ.
544.
‘‘Yo koci vinaye pañhaṃ, pucchati buddhasāvako;
Tattha me cintanā natthi, taññevatthaṃ kathemahaṃ.
545.
‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvā taṃ mahāmuni;
Vinaye mādiso natthi, kuto bhiyyo bhavissati.
546.
‘‘Bhikkhusaṅghe
Upālissa samo natthi, vinaye khandhakesu ca.
547.
‘‘Yāvatā buddhabhaṇitaṃ, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
Vinayogadhaṃ taṃ
Vinayamūlapassino
548.
‘‘Mama
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
549.
‘‘Satasahassupādāya, imaṃ ṭhānaṃ apatthayiṃ;
So me attho anuppatto, vinaye pāramiṃ gato.
550.
‘‘Sakyānaṃ nandijanano, kappako āsahaṃ pure;
Vijahitvāna taṃ jātiṃ, putto jāto mahesino.
551.
‘‘Ito dutiyake kappe, añjaso nāma khattiyo;
Anantatejo amitayaso, bhūmipālo mahaddhano.
552.
‘‘Tassa
Jātimadenupatthaddho, yasabhogamadena ca.
553.
‘‘Nāgasatasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
Tidhāpabhinnā mātaṅgā, parivārenti maṃ sadā.
554.
‘‘Sabalehi paretohaṃ, uyyānaṃ gantukāmako;
Āruyha sirikaṃ nāgaṃ, nagarā nikkhamiṃ tadā.
555.
‘‘Caraṇena ca sampanno, guttadvāro susaṃvuto;
Devalo nāma sambuddho, āgacchi purato mama.
556.
‘‘Pesetvā sirikaṃ nāgaṃ, buddhaṃ āsādayiṃ tadā;
Tato sañjātakopo so
557.
‘‘Nāgaṃ
Vihesayitvā sambuddhaṃ, uyyānaṃ agamāsahaṃ.
558.
‘‘Sātaṃ tattha na vindāmi, siro pajjalito yathā;
Pariḷāhena ḍayhāmi, macchova baḷisādako.
559.
‘‘Sasāgarantā
Pitu santikupāgamma, idaṃ vacanamabraviṃ.
560.
‘‘Āsīvisaṃva kupitaṃ, aggikkhandhaṃva āgataṃ;
Mattaṃva kuñjaraṃ dantiṃ, yaṃ sayambhumasādayiṃ.
561.
‘‘Āsādito
Purā sabbe vinassāma, khamāpessāma taṃ muniṃ.
562.
‘‘No
Orena sattadivasā, raṭṭhaṃ me vidhamissati.
563.
‘‘Sumekhalo kosiyo ca, siggavo cāpi sattako
Āsādayitvā isayo, duggatā te saraṭṭhakā.
564.
‘‘Yadā kuppanti isayo, saññatā brahmacārino;
Sadevakaṃ vināsenti, sasāgaraṃ sapabbataṃ.
565.
‘‘Tiyojanasahassamhi, purise sannipātayiṃ;
Accayaṃ desanatthāya, sayambhuṃ upasaṅkamiṃ.
566.
‘‘Allavatthā allasirā, sabbeva pañjalīkatā;
Buddhassa pāde nipatitvā, idaṃ vacanamabravuṃ
567.
‘‘Khamassu tvaṃ mahāvīra, abhiyācati taṃ jano;
Pariḷāhaṃ vinodehi, mā no raṭṭhaṃ vināsaya.
568.
‘‘Sadevamānusā sabbe, sadānavā sarakkhasā;
Ayomayena kuṭena, siraṃ bhindeyyu me sadā.
569.
‘‘Dake
Agade kimi na saṇṭhāti, kopo buddhe na jāyati.
570.
‘‘Yathā ca bhūmi acalā, appameyyo ca sāgaro;
Anantako ca ākāso, evaṃ buddhā akhobhiyā.
571.
‘‘Sadā
Khantānaṃ khamitānañca, gamanaṃ taṃ
572.
‘‘Idaṃ
Mahājanassa purato, nabhaṃ abbhuggami tadā.
573.
‘‘Tena
Samatikkamma taṃ jātiṃ, pāvisiṃ abhayaṃ puraṃ.
574.
‘‘Tadāpi
Pariḷāhaṃ vinodesi, sayambhuñca khamāpayiṃ.
575.
‘‘Ajjāpi maṃ mahāvīra, ḍayhamānaṃ tihaggibhi;
Nibbāpesi tayo aggī, sītibhāvañca pāpayiṃ
576.
Yesaṃ sotāvadhānatthi, suṇātha mama bhāsato;
Atthaṃ tumhaṃ pavakkhāmi, yathā diṭṭhaṃ padaṃ mama.
577.
‘‘Sayambhuṃ taṃ vimānetvā, santacittaṃ samāhitaṃ;
Tena kammenahaṃ ajja, jātomhi nīcayoniyaṃ.
578.
‘‘Mā vo khaṇaṃ virādhetha, khaṇātītā hi socare;
Sadatthe vāyameyyātha, khaṇo vo paṭipādito.
579.
‘‘Ekaccānañca vamanaṃ, ekaccānaṃ virecanaṃ;
Visaṃ halāhalaṃ eke, ekaccānañca osadhaṃ.
580.
‘‘Vamanaṃ paṭipannānaṃ, phalaṭṭhānaṃ virecanaṃ;
Osadhaṃ phalalābhīnaṃ, puññakkhettaṃ gavesinaṃ.
581.
‘‘Sāsanena viruddhānaṃ, visaṃ halāhalaṃ yathā;
Āsīviso diṭṭhaviso
582.
‘‘Sakiṃ
Sāsanena virujjhitvā, kappakoṭimhi ḍayhati.
583.
‘‘Khantiyā avihiṃsāya, mettacittavatāya ca;
Sadevakaṃ so tārati, tasmā te avirādhiyā
584.
‘‘Lābhālābhe na sajjanti, sammānanavimānane;
Pathavīsadisā buddhā, tasmā te na virādhiyā
585.
‘‘Devadatte
Rāhule dhanapāle ca, sabbesaṃ samako muni.
586.
‘‘Etesaṃ
Sabbesaṃ samako buddho, vadhakassorasassa ca.
587.
‘‘Panthe
Sirasmiṃ añjaliṃ katvā, vanditabbaṃ isiddhajaṃ.
588.
‘‘Abbhatītā ca ye buddhā, vattamānā anāgatā;
Dhajenānena sujjhanti, tasmā ete namassiyā.
589.
‘‘Satthukappaṃ suvinayaṃ, dhāremi hadayenahaṃ;
Namassamāno vinayaṃ, viharissāmi sabbadā.
590.
‘‘Vinayo āsayo mayhaṃ, vinayo ṭhānacaṅkamaṃ;
Kappemi vinaye vāsaṃ, vinayo mama gocaro.
591.
‘‘Vinaye pāramippatto, samathe cāpi kovido;
Upāli taṃ mahāvīra, pāde vandati satthuno.
592.
‘‘So
Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammataṃ.
593.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
594.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santike;
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
595.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upāli thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Upālittherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
3-7. Aññāsikoṇḍaññattheraapadānaṃ
596.
‘‘Padumuttarasambuddhaṃ, lokajeṭṭhaṃ vināyakaṃ;
Buddhabhūmimanuppattaṃ, paṭhamaṃ addasaṃ ahaṃ.
597.
‘‘Yāvatā
Sambuddhaṃ parivāretvā, vandanti pañjalīkatā.
598.
‘‘Sabbe
Buddho ayaṃ anuppatto, andhakāratamonudo.
599.
‘‘Tesaṃ
Kilese jhāpayissāma, sammāsambuddhasāsane.
600.
‘‘Devānaṃ giramaññāya, vācāsabhimudīrihaṃ;
Haṭṭho haṭṭhena cittena, ādibhikkhamadāsahaṃ.
601.
‘‘Mama saṅkappamaññāya, satthā loke anuttaro;
Devasaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
602.
‘‘‘Sattāhaṃ abhinikkhamma, bodhiṃ ajjhagamaṃ ahaṃ;
Idaṃ me paṭhamaṃ bhattaṃ, brahmacārissa yāpanaṃ.
603.
‘‘‘Tusitā hi idhāgantvā, yo me bhikkhaṃ upānayi;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇotha mama bhāsato.
604.
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni
Sabbe deve abhibhotvā, tidivaṃ āvasissati.
605.
‘‘‘Devalokā cavitvāna, manussattaṃ gamissati;
Sahassadhā cakkavattī, tattha rajjaṃ karissati.
606.
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
607.
‘‘‘Tidasā so cavitvāna, manussattaṃ gamissati;
Agārā pabbajitvāna, chabbassāni vasissati.
608.
‘‘‘Tato sattamake vasse, buddho saccaṃ kathessati;
Koṇḍañño nāma nāmena, paṭhamaṃ sacchikāhiti’.
609.
‘‘Nikkhantenānupabbajiṃ
Kilese jhāpanatthāya, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
610.
‘‘Abhigantvāna sabbaññū, buddho loke sadevake;
Isināme migāraññe
611.
‘‘So
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
612.
‘‘Paṭisambhidā
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā aññāsikoṇḍañño
Gāthāyo abhāsitthāti.
Aññāsikoṇḍaññattherassāpadānaṃ sattamaṃ.
3-8. Piṇḍolabhāradvājattheraapadānaṃ
613.
‘‘Padumuttaro nāma jino, sayambhū aggapuggalo;
Purato himavantassa, cittakūṭe vasī tadā.
614.
‘‘Abhītarūpo tatthāsiṃ, migarājā catukkamo;
Tassa saddaṃ suṇitvāna, vikkhambhanti bahujjanā.
615.
‘‘Suphullaṃ padumaṃ gayha, upagacchiṃ narāsabhaṃ;
Vuṭṭhitassa samādhimhā, buddhassa abhiropayiṃ.
616.
‘‘Cātuddisaṃ
Sakaṃ cittaṃ pasādetvā, sīhanādaṃ nadiṃ ahaṃ
617.
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
Sakāsane nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
618.
‘‘‘Buddhassa giramaññāya, sabbe devā samāgatā;
Āgato vadataṃ seṭṭho, dhammaṃ sossāma taṃ mayaṃ.
619.
‘‘‘Tesaṃ hāsaparetānaṃ, purato lokanāyako;
Mama saddaṃ
620.
‘‘Yenidaṃ padumaṃ dinnaṃ, sīhanādo ca nādito;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
621.
‘‘‘Ito
Sattaratanasampanno catudīpamhi issaro.
622.
‘‘‘Kārayissati issariyaṃ
Padumo nāma nāmena, cakkavattī mahabbalo.
623.
‘‘Kappasatasahassamhi
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
624.
‘Pakāsite pāvacane, brahmabandhu bhavissati;
Brahmaññā abhinikkhamma, pabbajissati tāvade’.
625.
‘‘Padhānapahitatto so, upasanto nirūpadhi;
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
626.
‘‘Vijane
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
627.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā piṇḍolabhāradvājo thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Piṇḍolabhāradvājattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
3-9. Khadiravaniyarevatattheraapadānaṃ
628.
‘‘Gaṅgā bhāgīrathī nāma, himavantā pabhāvitā;
Kutitthe nāviko āsiṃ, orime ca tariṃ
629.
‘‘Padumuttaro nāyako, sambuddho dvipaduttamo;
Vasī satasahassehi, gaṅgātīramupāgato
630.
‘‘Bahū nāvā samānetvā, vaḍḍhakīhi
Nāvāya
631.
‘‘Āgantvāna
Vārimajjhe ṭhito satthā, imā gāthā abhāsatha.
632.
‘‘‘Yo so tāresi sambuddhaṃ, saṅghañcāpi anāsavaṃ;
Tena cittappasādena, devaloke ramissati.
633.
‘‘‘Nibbattissati te byamhaṃ, sukataṃ nāvasaṇṭhitaṃ;
Ākāse pupphachadanaṃ, dhārayissati sabbadā.
634.
‘‘‘Aṭṭhapaññāsakappamhi
Cāturanto vijitāvī, cakkavattī bhavissati.
635.
‘‘‘Sattapaññāsakappamhi
Uggacchantova sūriyo, jotissati mahabbalo.
636.
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
637.
‘‘‘Tidasā so cavitvāna, manussattaṃ gamissati;
Revato nāma nāmena, brahmabandhu bhavissati.
638.
‘‘‘Agārā nikkhamitvāna, sukkamūlena codito;
Gotamassa bhagavato, sāsane pabbajissati.
639.
‘‘‘So pacchā pabbajitvāna, yuttayogo vipassako;
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo’.
640.
‘‘Vīriyaṃ
Dhāremi antimaṃ dehaṃ, sammāsambuddhasāsane.
641.
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
Sumutto saravegova, kilese jhāpayī mama.
642.
‘‘Tato maṃ vananirataṃ, disvā lokantagū muni;
Vanavāsibhikkhūnaggaṃ, paññapesi mahāmati.
643.
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ
Khadiravaniyarevatattherassāpadānaṃ navamaṃ.
3-10. Ānandattheraapadānaṃ
644.
‘‘Ārāmadvārā
Vassento amataṃ vuṭṭhiṃ, nibbāpesi mahājanaṃ.
645.
‘‘Satasahassaṃ te dhīrā, chaḷabhiññā mahiddhikā;
Parivārenti sambuddhaṃ, chāyāva anapāyinī
646.
‘‘Hatthikkhandhagato āsiṃ, setacchattaṃ varuttamaṃ;
Sucārurūpaṃ disvāna, vitti me udapajjatha.
647.
‘‘Oruyha
Ratanāmayachattaṃ me, buddhaseṭṭhassa dhārayiṃ.
648.
‘‘Mama
Taṃ kathaṃ ṭhapayitvāna, imā gāthā abhāsatha.
649.
‘‘‘Yo so chattamadhāresi, soṇṇālaṅkārabhūsitaṃ;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇotha mama bhāsato.
650.
‘‘‘Ito gantvā ayaṃ poso, tusitaṃ āvasissati;
Anubhossati sampattiṃ, accharāhi purakkhato.
651.
‘‘‘Catuttiṃsatikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;
Balādhipo aṭṭhasataṃ, vasudhaṃ āvasissati.
652.
‘‘‘Aṭṭhapaññāsakkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
Padesarajjaṃ vipulaṃ, mahiyā kārayissati.
653.
‘‘‘Kappasatasahassamhi
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
654.
‘‘‘Sakyānaṃ
Ānando nāma nāmena, upaṭṭhāko mahesino.
655.
‘‘‘Ātāpī nipako cāpi, bāhusacce sukovido;
Nivātavutti atthaddho, sabbapāṭhī bhavissati.
656.
‘‘‘Padhānapahitatto so, upasanto nirūpadhi;
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
657.
‘‘‘Santi āraññakā nāgā, kuñjarā saṭṭhihāyanā;
Tidhāpabhinnā mātaṅgā, īsādantā urūḷhavā.
658.
‘‘‘Anekasatasahassā, paṇḍitāpi mahiddhikā;
Sabbe te buddhanāgassa, na hontu paṇidhimhi te’
659.
‘‘Ādiyāme namassāmi, majjhime atha pacchime;
Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhaṃ upaṭṭhahiṃ.
660.
‘‘Ātāpī nipako cāpi, sampajāno patissato;
Sotāpattiphalaṃ patto, sekhabhūmīsu kovido.
661.
‘‘Satasahassito
Tāhaṃ bhūmimanuppatto, ṭhitā saddhammamācalā
662.
‘‘Svāgataṃ
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
663.
‘‘Paṭisambhidā
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā ānando thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
Ānandattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
Tassuddānaṃ –
Buddho
Kassapo anuruddho ca, puṇṇatthero upāli ca.
Aññāsikoṇḍañño piṇḍolo, revatānandapaṇḍito;
Chasatāni ca paññāsa, gāthāyo sabbapiṇḍitā.
Apadāne buddhavaggo paṭhamo.