2. Ekūposathikavaggo
1. Ekūposathikātherīapadānaṃ
1.
‘‘Nagare
Divase puṇṇamāya so, upavasi uposathaṃ.
2.
‘‘Ahaṃ tena samayena, kumbhadāsī ahaṃ tahiṃ;
Disvā sarājakaṃ senaṃ, evāhaṃ cintayiṃ tadā.
3.
‘Rājāpi rajjaṃ chaḍḍetvā, upavasi uposathaṃ;
Saphalaṃ nūna taṃ kammaṃ, janakāyo pamodito’.
4.
‘‘Yoniso
Mānasaṃ sampahaṃsitvā, upavasiṃ uposathaṃ.
5.
‘‘Ahaṃ uposathaṃ katvā, sammāsambuddhasāsane;
Tena kammena sukatena, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
6.
‘‘Tattha me sukataṃ byamhaṃ, ubbhayojanamuggataṃ
Kūṭāgāravarūpetaṃ, mahāsanasubhūsitaṃ.
7.
‘‘Accharā satasahassā, upatiṭṭhanti maṃ sadā;
Aññe deve atikkamma, atirocāmi sabbadā.
8.
‘‘Catusaṭṭhi devarājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ;
Tesaṭṭhi cakkavattīnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
9.
‘‘Suvaṇṇavaṇṇā
Sabbattha pavarā homi, uposathassidaṃ phalaṃ.
10.
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, rathayānañca sīvikaṃ
Labhāmi sabbamevetaṃ, uposathassidaṃ phalaṃ.
11.
‘‘Soṇṇamayaṃ rūpimayaṃ, athopi phalikāmayaṃ;
Lohitaṅgamayañceva, sabbaṃ paṭilabhāmahaṃ.
12.
‘‘Koseyyakambaliyāni
Mahagghāni ca vatthāni, sabbaṃ paṭilabhāmahaṃ.
13.
‘‘Annaṃ
Sabbametaṃ paṭilabhe, uposathassidaṃ phalaṃ.
14.
‘‘Varagandhañca mālañca, cuṇṇakañca vilepanaṃ;
Sabbametaṃ paṭilabhe, uposathassidaṃ phalaṃ.
15.
‘‘Kūṭāgārañca pāsādaṃ, maṇḍapaṃ hammiyaṃ guhaṃ;
Sabbametaṃ paṭilabhe, uposathassidaṃ phalaṃ.
16.
‘‘Jātiyā sattavassāhaṃ, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
Aḍḍhamāse asampatte, arahattamapāpuṇiṃ.
17.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
18.
‘‘Ekanavutito
Duggatiṃ nābhijānāmi, uposathassidaṃ phalaṃ.
19.
‘‘Kilesā
20.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
21.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ ekūposathikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Ekūposathikātheriyāpadānaṃ paṭhamaṃ.
2. Saḷalapupphikātherīapadānaṃ
22.
‘‘Candabhāgānadītīre, ahosiṃ kinnarī tadā;
Addasāhaṃ devadevaṃ, caṅkamantaṃ narāsabhaṃ.
23.
‘‘Ocinitvāna saḷalaṃ, buddhaseṭṭhassadāsahaṃ;
Upasiṅghi mahāvīro, saḷalaṃ devagandhikaṃ.
24.
‘‘Paṭiggahetvā
Upasiṅghi mahāvīro, pekkhamānāya me tadā.
25.
‘‘Añjaliṃ paggahetvāna, vanditvā dvipaduttamaṃ
Sakaṃ cittaṃ pasādetvā, tato pabbatamāruhiṃ.
26.
‘‘Ekanavutito
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
27.
‘‘Kilesā
28.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
29.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ saḷalapupphikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Saḷalapupphikātheriyāpadānaṃ dutiyaṃ.
3. Modakadāyikātherīapadānaṃ
30.
‘‘Nagare bandhumatiyā, kumbhadāsī ahosahaṃ;
Mama bhāgaṃ gahetvāna, gacchaṃ udakahārikā
31.
‘‘Panthamhi samaṇaṃ disvā, santacittaṃ samāhataṃ;
Pasannacittā sumanā, modake tīṇidāsahaṃ.
32.
‘‘Tena
Ekanavutikappāni
33.
‘‘Sampatti taṃ
Modake tīṇi datvāna, pattāhaṃ acalaṃ padaṃ.
34.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
35.
‘‘Svāgataṃ
36.
‘‘Paṭisambhidā
Itthaṃ sudaṃ modakadāyikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Modakadāyikātheriyāpadānaṃ tatiyaṃ.
4. Ekāsanadāyikātherīapadānaṃ
37.
‘‘Nagare
Mātā ca me pitā ceva, kammantaṃ agamaṃsu te.
38.
‘‘Majjhanhikamhi sūriye, addasaṃ samaṇaṃ ahaṃ;
Vīthiyā anugacchantaṃ, āsanaṃ paññapesahaṃ.
39.
‘‘Gonakāvikatikāhi
Pasannacittā sumanā, idaṃ vacanamabraviṃ.
40.
‘‘‘Santattā kuthitā bhūmi, sūro majjhanhike ṭhito;
Mālutā ca na vāyanti, kālo cevettha mehiti
41.
‘‘‘Paññattamāsanamidaṃ, tavatthāya mahāmuni;
Anukampaṃ upādāya, nisīda mama āsane’.
42.
‘‘Nisīdi tattha samaṇo, sudanto suddhamānaso;
Tassa pattaṃ gahetvāna, yathārandhaṃ adāsahaṃ.
43.
‘‘Tena
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
44.
‘‘Tattha me sukataṃ byamhaṃ, āsanena sunimmitaṃ;
Saṭṭhiyojanamubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.
45.
‘‘Soṇṇamayā
Lohitaṅgamayā ceva, pallaṅkā vividhā mama.
46.
‘‘Tūlikā vikatikāhi, kaṭṭissacittakāhi ca;
Uddaekantalomī ca, pallaṅkā me susaṇṭhitā
47.
‘‘Yadā
Saha pallaṅkaseṭṭhena, gacchāmi mama patthitaṃ.
48.
‘‘Asīti devarājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ;
Sattati cakkavattīnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
49.
‘‘Bhavābhave
Bhoge me ūnatā natthi, ekāsanassidaṃ phalaṃ
50.
‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;
Aññe bhave na jānāmi, ekāsanassidaṃ phalaṃ.
51.
‘‘Duve kule pajāyāmi, khattiye cāpi brāhmaṇe;
Uccākulīnā
52.
‘‘Domanassaṃ na jānāmi, cittasantāpanaṃ mama;
Vevaṇṇiyaṃ na jānāmi, ekāsanassidaṃ phalaṃ.
53.
‘‘Dhātiyo
Aṅkena aṅkaṃ gacchāmi, ekāsanassidaṃ phalaṃ.
54.
‘‘Aññā nhāpenti bhojenti, aññā ramenti maṃ sadā;
Aññā gandhaṃ vilimpanti, ekāsanassidaṃ phalaṃ
55.
‘‘Maṇḍape rukkhamūle vā, suññāgāre vasantiyā;
Mama saṅkappamaññāya, pallaṅko upatiṭṭhati.
56.
‘‘Ayaṃ pacchimako mayhaṃ, carimo vattate bhavo;
Ajjāpi rajjaṃ chaḍḍetvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
57.
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ dānamadadiṃ tadā;
Duggatiṃ nābhijānāmi, ekāsanassidaṃ phalaṃ.
58.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
59.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
60.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ ekāsanadāyikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Ekāsanadāyikātheriyāpadānaṃ catutthaṃ.
5. Pañcadīpadāyikātherīapadānaṃ
61.
‘‘Nagare
Ārāmena ca ārāmaṃ
62.
‘‘Kāḷapakkhamhi divase, addasaṃ bodhimuttamaṃ;
Tattha cittaṃ pasādetvā, bodhimūle nisīdahaṃ.
63.
‘‘Garucittaṃ upaṭṭhetvā, sire katvāna añjaliṃ;
Somanassaṃ pavedetvā, evaṃ cintesi tāvade.
64.
‘‘‘Yadi buddho amitaguṇo, asamappaṭipuggalo;
Dassetu pāṭihīraṃ me, bodhi obhāsatu ayaṃ’.
65.
‘‘Saha āvajjite mayhaṃ, bodhi pajjali tāvade;
Sabbasoṇṇamayā āsi, disā sabbā virocati.
66.
‘‘Sattarattindivaṃ tattha, bodhimūle nisīdahaṃ;
Sattame divase patte, dīpapūjaṃ akāsahaṃ.
67.
‘‘Āsanaṃ parivāretvā, pañca dīpāni pajjaluṃ;
Yāva udeti sūriyo, dīpā me pajjaluṃ tadā.
68.
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
69.
‘‘Tattha me sukataṃ byamhaṃ, pañcadīpāti vuccati;
Saṭṭhiyojanamubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.
70.
‘‘Asaṅkhiyāni
Yāvatā devabhavanaṃ, dīpālokena jotati.
71.
‘‘Parammukhā
Uddhaṃ adho ca tiriyaṃ, sabbaṃ passāmi cakkhunā.
72.
‘‘Yāvatā abhikaṅkhāmi, daṭṭhuṃ sugataduggate
Tattha āvaraṇaṃ natthi, rukkhesu pabbatesu vā.
73.
‘‘Asīti devarājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ;
Satānaṃ cakkavattīnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
74.
‘‘Yaṃ
Dīpasatasahassāni, parivāre jalanti me.
75.
‘‘Devalokā cavitvāna, uppajjiṃ mātukucchiyaṃ;
Mātukucchigatā santī, akkhi me na nimīlati.
76.
‘‘Dīpasatasahassāni, puññakammasamaṅgitā;
Jalanti sūtikāgehe, pañcadīpānidaṃ phalaṃ.
77.
‘‘Pacchime bhave sampatte, mānasaṃ vinivattayiṃ;
Ajarāmataṃ sītibhāvaṃ, nibbānaṃ phassayiṃ ahaṃ.
78.
‘‘Jātiyā sattavassāhaṃ, arahattamapāpuṇiṃ;
Upasampādayī buddho, guṇamaññāya gotamo.
79.
‘‘Maṇḍape rukkhamūle vā, suññāgāre vasantiyā;
Sadā pajjalate dīpaṃ, pañcadīpānidaṃ phalaṃ.
80.
‘‘Dibbacakkhu visuddhaṃ
Abhiññāpāramippattā, pañcadīpānidaṃ phalaṃ.
81.
‘‘Sabbavositavosānā, katakiccā anāsavā;
Pañcadīpā mahāvīra, pāde vandāmi cakkhuma.
82.
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ dīpamadadiṃ tadā;
Duggatiṃ nābhijānāmi, pañcadīpānidaṃ phalaṃ.
83.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
84.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
85.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ pañcadīpadāyikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Pañcadīpadāyikātheriyāpadānaṃ pañcamaṃ.
6. Naḷamālikātherīapadānaṃ
86.
‘‘Candabhāgānadītīre
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, sayambhuṃ aparājitaṃ.
87.
‘‘Pasannacittā
Naḷamālaṃ gahetvāna, sayambhuṃ abhipūjayiṃ.
88.
‘‘Tena
Jahitvā kinnarīdehaṃ
89.
‘‘Chattiṃsadevarājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ;
Manasā patthitaṃ mayhaṃ, nibbattati yathicchitaṃ.
90.
‘‘Dasannaṃ cakkavattīnaṃ, mahesittamakārayiṃ;
Ocitattāva
91.
‘‘Kusalaṃ vijjate mayhaṃ, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
Pūjārahā ahaṃ ajja, sakyaputtassa sāsane.
92.
‘‘Visuddhamanasā ajja, apetamanapāpikā;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
93.
‘‘Catunnavutito kappe, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
Duggatiṃ nābhijānāmi, naḷamālāyidaṃ phalaṃ.
94.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
95.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
96.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ naḷamālikā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Naḷamālikātheriyāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
7. Mahāpajāpatigotamītherīapadānaṃ
97.
‘‘Ekadā
Kūṭāgāre susālāyaṃ, vasate narasārathi.
98.
‘‘Tadā jinassa mātucchā, mahāgotami bhikkhunī;
Tahiṃ kate
99.
‘‘Bhikkhunīhi
Rahogatāya tassevaṃ, citassāsi
100.
‘‘Buddhassa parinibbānaṃ, sāvakaggayugassa vā;
Rāhulānandanandānaṃ, nāhaṃ lacchāmi passituṃ.
101.
‘‘Buddhassa parinibbānā, sāvakaggayugassa vā;
Mahākassapanandānaṃ, ānandarāhulāna ca.
102.
‘‘Paṭikaccāyusaṅkhāraṃ
Gaccheyyaṃ lokanāthena, anuññātā mahesinā.
103.
‘‘Tathā pañcasatānampi, bhikkhunīnaṃ vitakkitaṃ;
Āsi khemādikānampi, etadeva vitakkitaṃ.
104.
‘‘Bhūmicālo tadā āsi, nāditā devadundubhī;
Upassayādhivatthāyo, devatā sokapīḷitā.
105.
‘‘Vilapantā sukaruṇaṃ
Mittā
106.
‘‘Nipacca sirasā pāde, idaṃ vacanamabravuṃ;
‘Tattha toyalavāsittā, mayamayye rahogatā.
107.
‘‘‘Sā
Paridevā ca suyyante, kimatthaṃ nūna gotamī’.
108.
‘‘Tadā avoca sā sabbaṃ, yathāparivitakkitaṃ;
Tāyopi sabbā āhaṃsu, yathāparivitakkitaṃ.
109.
‘‘‘Yadi te rucitaṃ ayye, nibbānaṃ paramaṃ sivaṃ;
Nibbāyissāma sabbāpi, buddhānuññāya subbate.
110.
‘‘‘Mayaṃ
Sahāyeva gamissāma, nibbānaṃ padamuttamaṃ’.
111.
‘‘‘Nibbānāya vajantīnaṃ, kiṃ vakkhāmī’ti sā vadaṃ;
Saha sabbāhi niggañchi, bhikkhunīnilayā tadā.
112.
‘‘Upassaye
Bhikkhunīnilayassedaṃ, pacchimaṃ dassanaṃ mama.
113.
‘‘Na jarā maccu vā yattha, appiyehi samāgamo;
Piyehi na viyogotthi, taṃ vajissaṃ
114.
‘‘Avītarāgā taṃ sutvā, vacanaṃ sugatorasā;
Sokaṭṭā parideviṃsu, aho no appapuññatā.
115.
‘‘Bhikkhunīnilayo
Pabhāte viya tārāyo, na dissanti jinorasā.
116.
‘‘Nibbānaṃ gotamī yāti, satehi saha pañcahi;
Nadīsatehiva saha, gaṅgā pañcahi sāgaraṃ.
117.
‘‘Rathiyāya
Gharā nikkhamma pādesu, nipacca idamabravuṃ.
118.
‘‘‘Pasīdassu mahābhoge, anāthāyo vihāya no;
Tayā na yuttā
119.
‘‘Tāsaṃ sokapahānatthaṃ, avoca madhuraṃ giraṃ;
‘Ruditena alaṃ puttā, hāsakāloyamajja vo.
120.
‘‘‘Pariññātaṃ mayā dukkhaṃ, dukkhahetu vivajjito;
Nirodho me sacchikato, maggo cāpi subhāvito.
Paṭhamaṃ bhāṇavāraṃ.
121.
‘‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
122.
‘‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
123.
‘‘‘Buddho
Nibbātuṃ tāva kālo me, mā maṃ socatha puttikā.
124.
‘‘‘Koṇḍaññānandanandādī
Sukhito sahito saṅgho, hatadabbā ca titthiyā.
125.
‘‘‘Okkākavaṃsassa yaso, ussito māramaddano;
Nanu sampati kālo me, nibbānatthāya puttikā.
126.
‘‘‘Cirappabhuti
Ānandabherikāloyaṃ, kiṃ vo assūhi puttikā.
127.
‘‘‘Sace mayi dayā atthi, yadi catthi kataññutā;
Saddhammaṭṭhitiyā sabbā, karotha vīriyaṃ daḷhaṃ.
128.
‘‘‘Thīnaṃ adāsi pabbajjaṃ, sambuddho yācito mayā;
Tasmā yathāhaṃ nandissaṃ, tathā tamanutiṭṭhatha’.
129.
‘‘Tā evamanusāsitvā, bhikkhunīhi purakkhatā;
Upecca buddhaṃ vanditvā, idaṃ vacanamabravi.
130.
‘‘‘Ahaṃ
Saddhammasukhada
131.
‘‘‘Saṃvaddhitoyaṃ sugata, rūpakāyo mayā tava;
Anindito
132.
‘‘‘Muhuttaṃ taṇhāsamaṇaṃ, khīraṃ tvaṃ pāyito mayā;
Tayāhaṃ santamaccantaṃ, dhammakhīrañhi
133.
‘‘‘Bandhanārakkhane mayhaṃ, aṇaṇo
Puttakāmā thiyo yācaṃ, labhanti tādisaṃ sutaṃ.
134.
‘‘‘Mandhātādinarindānaṃ, yā mātā sā bhavaṇṇave;
Nimuggāhaṃ tayā putta, tāritā bhavasāgarā.
135.
‘‘‘Rañño mātā mahesīti, sulabhaṃ nāmamitthinaṃ;
Buddhamātāti yaṃ nāmaṃ, etaṃ paramadullabhaṃ.
136.
‘‘‘Tañca
Aṇukaṃ vā mahantaṃ vā, taṃ sabbaṃ pūritaṃ mayā.
137.
‘‘‘Parinibbātumicchāmi
Anujānāhi me vīra, dukkhantakara nāyaka.
138.
‘‘‘Cakkaṅkusadhajākiṇṇe, pāde kamalakomale;
Pasārehi paṇāmaṃ te, karissaṃ puttauttame
139.
‘‘‘Suvaṇṇarāsisaṅkāsaṃ, sarīraṃ kuru pākaṭaṃ;
Katvā dehaṃ sudiṭṭhaṃ te, santiṃ gacchāmi nāyaka’.
140.
‘‘Dvattiṃsalakkhaṇūpetaṃ, suppabhālaṅkataṃ tanuṃ;
Sañjhāghanāva bālakkaṃ, mātucchaṃ dassayī jino.
141.
‘‘Phullāravindasaṃkāse, taruṇādiccasappabhe;
Cakkaṅkite pādatale, tato sā sirasā pati.
142.
‘‘‘Paṇamāmi narādicca, ādiccakulaketukaṃ;
Pacchime maraṇe mayhaṃ
143.
‘‘‘Itthiyo
Yadi ko catthi doso me, khamassu karuṇākara.
144.
‘‘‘Itthikānañca pabbajjaṃ, haṃ taṃ yāciṃ punappunaṃ;
Tattha ce atthi doso me, taṃ khamassu narāsabha.
145.
‘‘‘Mayā bhikkhuniyo vīra, tavānuññāya sāsitā;
Tatra ce atthi dunnītaṃ, taṃ khamassu khamādhipa
146.
‘‘‘Akkhante
Kimuttaraṃ te vakkhāmi, nibbānāya vajantiyā.
147.
‘‘‘Suddhe anūne mama bhikkhusaṅghe, lokā ito nissarituṃ khamante;
Pabhātakāle byasanaṅgatānaṃ, disvāna niyyātiva candalekhā’.
148.
‘‘‘Tadetarā bhikkhuniyo jinaggaṃ, tārāva candānugatā sumeruṃ;
Padakkhiṇaṃ kacca nipacca pāde, ṭhitā mukhantaṃ samudikkhamānā.
149.
‘‘‘Na
Cittaṃ mamaṃ kevalamekameva, pappuyya taṃ dhammarasena titti.
150.
‘‘‘Nadato parisāyaṃ te, vāditabbapahārino;
Ye te dakkhanti vadanaṃ, dhaññā te narapuṅgava.
151.
‘‘‘Dīghaṅgulī
Ye pāde paṇamissanti
152.
‘‘‘Madhurāni
Ye te vākyāni suyyanti, tepi dhaññā naruttama.
153.
‘‘‘Dhaññāhaṃ
Tiṇṇasaṃsārakantārā, suvākyena sirīmato’.
154.
‘‘Tato sā anusāvetvā
Rāhulānandanande ca, vanditvā idamabravi.
155.
‘‘‘Āsīvisālayasame, rogāvāse kaḷevare;
Nibbindā dukkhasaṅghāṭe, jarāmaraṇagocare.
156.
‘‘‘Nānākalimalākiṇṇe
Tena nibbātumicchāmi, anumaññatha puttakā’.
157.
‘‘Nando rāhulabhaddo ca, vītasokā nirāsavā;
Ṭhitācalaṭṭhiti thirā, dhammatamanucintayuṃ.
158.
‘‘‘Dhiratthu saṅkhataṃ lolaṃ, asāraṃ kadalūpamaṃ;
Māyāmarīcisadisaṃ, itaraṃ anavaṭṭhitaṃ.
159.
‘‘‘Yattha nāma jinassāyaṃ, mātucchā buddhaposikā;
Gotamī nidhanaṃ yāti, aniccaṃ sabbasaṅkhataṃ’.
160.
‘‘Ānando ca tadā sekho, sokaṭṭo
Tatthassūni karonto so, karuṇaṃ paridevati.
161.
‘‘Hā santiṃ
Gacchati na cireneva, aggiriva nirindhano.
162.
‘‘Evaṃ
Sutasāgaragambhīra
163.
‘‘‘Na yuttaṃ socituṃ putta, hāsakāle upaṭṭhite;
Tayā me saraṇaṃ putta, nibbānaṃ tamupāgataṃ.
164.
‘‘‘Tayā tāta samajjhiṭṭho, pabbajjaṃ anujāni no;
Mā putta vimano hohi, saphalo te parissamo.
165.
‘‘‘Yaṃ
Taṃ padaṃ sukumārīhi, sattavassāhi veditaṃ.
166.
‘‘‘Buddhasāsanapāleta, pacchimaṃ dassanaṃ tava;
Tattha gacchāmahaṃ putta, gato yattha na dissate.
167.
‘‘‘Kadāci dhammaṃ desento, khipī lokagganāyako;
Tadāhaṃ āsīsavācaṃ, avocaṃ anukampikā.
168.
‘‘‘Ciraṃ jīva mahāvīra, kappaṃ tiṭṭha mahāmune;
Sabbalokassa atthāya, bhavassu ajarāmaro.
169.
‘‘‘Taṃ tathāvādiniṃ buddho, mamaṃ so etadabravi;
‘Na hevaṃ vandiyā buddhā, yathā vandasi gotamī.
170.
‘‘‘Kathaṃ carahi sabbaññū, vanditabbā tathāgatā;
Kathaṃ avandiyā buddhā, taṃ me akkhāhi pucchito.
171.
‘‘‘Āraddhavīriye pahitatte, niccaṃ daḷhaparakkame;
Samagge sāvake passa, etaṃ buddhānavandanaṃ.
172.
‘‘‘Tato upassayaṃ gantvā, ekikāhaṃ vicintayiṃ;
Samaggaparisaṃ nātho, rodhesi tibhavantago.
173.
‘‘‘Handāhaṃ
Evāhaṃ cintayitvāna, disvāna isisattamaṃ.
174.
‘‘‘Parinibbānakālaṃ me, ārocesiṃ
Tato so samanuññāsi, kālaṃ jānāhi gotamī.
175.
‘‘‘Kilesā
176.
‘‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
177.
‘‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
178.
‘‘‘Thīnaṃ dhammābhisamaye, ye bālā vimatiṃ gatā;
Tesaṃ diṭṭhippahānatthaṃ, iddhiṃ dassehi gotamī’.
179.
‘‘Tadā nipacca sambuddhaṃ, uppatitvāna ambaraṃ;
Iddhī anekā dassesi, buddhānuññāya gotamī.
180.
‘‘Ekikā bahudhā āsi, bahukā cetikā tathā;
Āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ, tirokuṭṭaṃ
181.
‘‘Asajjamānā
Abhijjamāne udake, agañchi mahiyā yathā.
182.
‘‘Sakuṇīva tathākāse, pallaṅkena kamī tadā;
Vasaṃ vattesi kāyena, yāva brahmanivesanaṃ.
183.
‘‘Sineruṃ
Samūlaṃ parivattetvā, dhārayaṃ caṅkamī nabhe.
184.
‘‘Chassūrodayakāleva, lokañcākāsi dhūmikaṃ;
Yugante viya lokaṃ sā, jālāmālākulaṃ akā.
185.
‘‘Mucalindaṃ mahāselaṃ, merumūlanadantare
Sāsapāriva sabbāni, ekenaggahi muṭṭhinā.
186.
‘‘Aṅgulaggena chādesi, bhākaraṃ sanisākaraṃ;
Candasūrasahassāni, āveḷamiva dhārayi.
187.
‘‘Catusāgaratoyāni, dhārayī ekapāṇinā;
Yugantajaladākāraṃ, mahāvassaṃ pavassatha.
188.
‘‘Cakkavattiṃ saparisaṃ, māpayī sā nabhattale;
Garuḷaṃ dviradaṃ sīhaṃ, vinadantaṃ padassayi.
189.
‘‘Ekikā abhinimmitvā, appameyyaṃ bhikkhunīgaṇaṃ;
Puna antaradhāpetvā, ekikā munimabravi.
190.
‘‘‘Mātucchā
Anuppattā sakaṃ atthaṃ, pāde vandāmi cakkhuma’.
191.
‘‘Dassetvā vividhā iddhī, orohitvā nabhattalā;
Vanditvā lokapajjotaṃ, ekamantaṃ nisīdi sā.
192.
‘‘Sā vīsavassasatikā, jātiyāhaṃ mahāmune;
Alamettāvatā vīra, nibbāyissāmi nāyaka.
193.
‘‘Tadātivimhitā
Avocayye kathaṃ āsi, atuliddhiparakkamā.
194.
‘‘Padumuttaro
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
195.
‘‘Tadāhaṃ
Sabbopakārasampanne, iddhe phīte mahaddhane.
196.
‘‘Kadāci pitunā saddhiṃ, dāsigaṇapurakkhatā;
Mahatā parivārena, taṃ upecca narāsabhaṃ.
197.
‘‘Vāsavaṃ viya vassantaṃ, dhammameghaṃ anāsavaṃ
Saradādiccasadisaṃ, raṃsijālasamujjalaṃ
198.
‘‘Disvā cittaṃ pasādetvā, sutvā cassa subhāsitaṃ;
Mātucchaṃ bhikkhuniṃ agge, ṭhapentaṃ naranāyakaṃ.
199.
‘‘Sutvā datvā mahādānaṃ, sattāhaṃ tassa tādino;
Sasaṅghassa naraggassa, paccayāni bahūni ca.
200.
‘‘Nipacca pādamūlamhi, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ;
Tato mahāparisatiṃ, avoca isisattamo.
201.
‘‘‘Yā sasaṅghaṃ abhojesi, sattāhaṃ lokanāyakaṃ;
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
202.
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
203.
‘‘‘Tassa
Gotamī nāma nāmena, hessati satthu sāvikā.
204.
‘‘‘Tassa buddhassa mātucchā, jīvitāpādikā
Rattaññūnañca aggattaṃ, bhikkhunīnaṃ labhissati’.
205.
‘‘Taṃ sutvāna pamoditvā
Paccayehi upaṭṭhitvā, tato kālaṅkatā ahaṃ.
206.
‘‘Tāvatiṃsesu devesu, sabbakāmasamiddhisu;
Nibbattā dasahaṅgehi, aññe abhibhaviṃ ahaṃ.
207.
‘‘Rūpasaddehi gandhehi, rasehi phusanehi ca;
Āyunāpi ca vaṇṇena, sukhena yasasāpi ca.
208.
‘‘Tathevādhipateyyena, adhigayha virocahaṃ;
Ahosiṃ amarindassa, mahesī dayitā tahiṃ.
209.
‘‘Saṃsāre
Kāsissa rañño visaye, ajāyiṃ dāsagāmake.
210.
‘‘Pañcadāsasatānūnā, nivasanti tahiṃ tadā;
Sabbesaṃ tattha yo jeṭṭho, tassa jāyā ahosahaṃ.
211.
‘‘Sayambhuno pañcasatā, gāmaṃ piṇḍāya pāvisuṃ;
Te disvāna ahaṃ tuṭṭhā, saha sabbāhi itthibhi
212.
‘‘Pūgā hutvāva sabbāyo
Ticīvarāni datvāna, saṃsarimha
213.
‘‘Tato
Pacchime ca bhave dāni, jātā devadahe pure.
214.
‘‘Pitā añjanasakko me, mātā mama sulakkhaṇā;
Tato kapilavatthusmiṃ, suddhodanagharaṃ gatā.
215.
‘‘Sesā
Ahaṃ visiṭṭhā sabbāsaṃ, jinassāpādikā ahuṃ.
216.
‘‘Mama
Pacchāhaṃ pabbajitvāna, satehi saha pañcahi.
217.
‘‘Sākiyānīhi dhīrāhi, saha santisukhaṃ phusiṃ;
Ye tadā pubbajātiyaṃ, amhākaṃ āsu sāmino.
218.
‘‘Sahapuññassa kattāro, mahāsamayakārakā;
Phusiṃsu arahattaṃ te, sugatenānukampitā.
219.
‘‘Tadetarā bhikkhuniyo, āruhiṃsu nabhattalaṃ;
Saṃgatā
220.
‘‘Iddhī anekā dassesuṃ, piḷandhavikatiṃ yathā;
Kammāro kanakasseva, kammaññassa susikkhito
221.
‘‘Dassetvā pāṭihīrāni, vicittāni
Tosetvā vādipavaraṃ, muniṃ saparisaṃ tadā.
222.
‘‘Orohitvāna gaganā, vanditvā isisattamaṃ;
Anuññātā naraggena, yathāṭhāne nisīdisuṃ.
223.
‘‘‘Ahonukampikā
Vāsitā tava puññehi, pattā no āsavakkhayaṃ.
224.
‘‘‘Kilesā
Nāgīva bandhanaṃ chetvā, viharāma anāsavā.
225.
‘‘‘Svāgataṃ vata no āsi, buddhaseṭṭhassa santike;
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
226.
‘‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
227.
‘‘‘Iddhīsu ca vasī homa, dibbāya sotadhātuyā;
Cetopariyañāṇassa, vasī homa mahāmune.
228.
‘‘‘Pubbenivāsaṃ jānāma, dibbacakkhu visodhitaṃ;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
229.
‘‘‘Atthe
Ñāṇaṃ amhaṃ mahāvīra, uppannaṃ tava santike.
230.
‘‘‘Asmābhi pariciṇṇosi, mettacittāhi nāyaka;
Anujānāhi sabbāsaṃ
231.
‘‘Nibbāyissāma iccevaṃ, kiṃ vakkhāmi vadantiyo;
Yassa dāni ca vo kālaṃ, maññathāti jinobravi.
232.
‘‘Gotamīādikā tāyo, tadā bhikkhuniyo jinaṃ;
Vanditvā āsanā tamhā, vuṭṭhāya agamiṃsu tā.
233.
‘‘Mahatā
Anusaṃyāyī so
234.
‘‘Tadā nipati pādesu, gotamī lokabandhuno;
Saheva tāhi sabbāhi, pacchimaṃ pādavandanaṃ.
235.
‘‘‘Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ, lokanāthassa dassanaṃ;
Na puno amatākāraṃ, passissāmi mukhaṃ tava.
236.
‘‘‘Na ca me vandanaṃ
Samphusissati lokagga, ajja gacchāmi nibbutiṃ’.
237.
‘‘Rūpena
Sabbaṃ saṅkhatamevetaṃ, anassāsikamittaraṃ.
238.
‘‘Sā saha tāhi gantvāna, bhikkhunupassayaṃ sakaṃ;
Aḍḍhapallaṅkamābhujja, nisīdi paramāsane.
239.
‘‘Tadā upāsikā tattha, buddhasāsanavacchalā;
Tassā pavattiṃ sutvāna, upesuṃ pādavandikā.
240.
‘‘Karehi uraṃ pahantā, chinnamūlā yathā latā;
Rodantā karuṇaṃ ravaṃ, sokaṭṭā bhūmipātitā.
241.
‘‘Mā
Nipatitvāna yācāma, sabbāyo sirasā mayaṃ.
242.
‘‘Yā
Tassā sīsaṃ pamajjantī, idaṃ vacanamabravi.
243.
‘‘‘Alaṃ
Aniccaṃ saṅkhataṃ sabbaṃ, viyogantaṃ calācalaṃ’.
244.
‘‘Tato sā tā visajjitvā, paṭhamaṃ jhānamuttamaṃ;
Dutiyañca tatiyañca, samāpajji catutthakaṃ.
245.
‘‘Ākāsāyatanañceva, viññāṇāyatanaṃ tathā;
Ākiñcaṃ nevasaññañca, samāpajji yathākkamaṃ.
246.
‘‘Paṭilomena jhānāni, samāpajjittha gotamī;
Yāvatā paṭhamaṃ jhānaṃ, tato yāvacatutthakaṃ.
247.
‘‘Tato vuṭṭhāya nibbāyi, dīpaccīva nirāsavā
Bhūmicālo mahā āsi, nabhasā vijjutā pati.
248.
‘‘Panāditā dundubhiyo, parideviṃsu devatā;
Pupphavuṭṭhī ca gaganā, abhivassatha medaniṃ.
249.
‘‘Kampito merurājāpi, raṅgamajjhe yathā naṭo;
Sokena cātidīnova viravo āsi sāgaro.
250.
‘‘Devā nāgāsurā brahmā, saṃviggāhiṃsu taṅkhaṇe;
‘Aniccā vata saṅkhārā, yathāyaṃ vilayaṃ gatā’.
251.
‘‘Yā
Tāyopi anupādānā, dīpacci viya
252.
‘‘Hā yogā vippayogantā, hāniccaṃ sabbasaṅkhataṃ;
Hā jīvitaṃ vināsantaṃ, iccāsi paridevanā.
253.
‘‘Tato
Kālānurūpaṃ kubbanti, upetvā isisattamaṃ.
254.
‘‘Tadā
‘Gacchānanda nivedehi, bhikkhūnaṃ mātu nibbutiṃ’.
255.
‘‘Tadānando
Gaggarena sarenāha, ‘samāgacchantu bhikkhavo.
256.
‘‘‘Pubbadakkhiṇapacchāsu, uttarāya ca santike;
Suṇantu bhāsitaṃ mayhaṃ, bhikkhavo sugatorasā.
257.
‘‘‘Yā vaḍḍhayi payattena, sarīraṃ pacchimaṃ mune;
Sā gotamī gatā santiṃ, tārāva sūriyodaye.
258.
‘‘‘Buddhamātāti paññattiṃ
Na yattha pañcanettopi, gatiṃ
259.
‘‘‘Yassatthi sugate saddhā, yo ca piyo mahāmune;
Buddhamātussa
260.
‘‘Sudūraṭṭhāpi taṃ sutvā, sīghamāgacchu bhikkhavo;
Keci buddhānubhāvena, keci iddhīsu kovidā.
261.
‘‘Kūṭāgāravare ramme, sabbasoṇṇamaye subhe;
Mañcakaṃ samāropesuṃ, yattha suttāsi gotamī.
262.
‘‘Cattāro lokapālā te, aṃsehi samadhārayuṃ;
Sesā sakkādikā devā, kūṭāgāre samaggahuṃ.
263.
‘‘Kūṭāgārāni
Saradādiccavaṇṇāni, vissakammakatāni hi.
264.
‘‘Sabbā tāpi bhikkhuniyo, āsuṃ mañcesu sāyitā;
Devānaṃ khandhamāruḷhā, niyyanti anupubbaso.
265.
‘‘Sabbaso
Satārā candasūrā ca, lañchitā kanakāmayā.
266.
‘‘Paṭākā
Ogatākāsapadumā
267.
‘‘Dassanti candasūriyā, pajjalanti ca tārakā;
Majjhaṃ gatopi cādicco, na tāpesi sasī yathā.
268.
‘‘Devā
Vāditehi ca naccehi, saṅgītīhi ca pūjayuṃ.
269.
‘‘Nāgāsurā ca brahmāno, yathāsatti yathābalaṃ;
Pūjayiṃsu ca niyyantiṃ, nibbutaṃ buddhamātaraṃ.
270.
‘‘Sabbāyo purato nītā, nibbutā sugatorasā;
Gotamī niyyate pacchā, sakkatā buddhaposikā.
271.
‘‘Purato devamanujā, sanāgāsurabrahmakā;
Pacchā sasāvako buddho, pūjatthaṃ yāti mātuyā.
272.
‘‘Buddhassa parinibbānaṃ, nedisaṃ āsi yādisaṃ;
Gotamīparinibbānaṃ, atevacchariyaṃ
273.
‘‘Buddho
Buddho gotaminibbāne, sāriputtādikā tathā
274.
‘‘Citakāni karitvāna, sabbagandhamayāni te;
Gandhacuṇṇapakiṇṇāni, jhāpayiṃsu ca tā tahiṃ.
275.
‘‘Sesabhāgāni ḍayhiṃsu, aṭṭhī sesāni sabbaso;
Ānando ca tadāvoca, saṃvegajanakaṃ vaco.
276.
‘‘‘Gotamī nidhanaṃ yātā, ḍayhañcassā sarīrakaṃ;
Saṅketaṃ buddhanibbānaṃ, na cirena bhavissati’.
277.
‘‘Tato gotamidhātūni, tassā pattagatāni so;
Upanāmesi nāthassa, ānando buddhacodito.
278.
‘‘Pāṇinā tāni paggayha, avoca isisattamo;
‘Mahato sāravantassa, yathā rukkhassa tiṭṭhato.
279.
‘‘‘Yo
Tathā bhikkhunisaṅghassa, gotamī parinibbutā.
280.
‘‘‘Aho acchariyaṃ mayhaṃ
Sarīramattasesāya, natthi sokapariddavo
281.
‘‘‘Na
Parivajjitasantāpā, sītibhūtā sunibbutā.
282.
‘‘‘Paṇḍitāsi mahāpaññā, puthupaññā tatheva ca;
Rattaññū bhikkhunīnaṃ sā, evaṃ dhāretha bhikkhavo.
283.
‘‘‘Iddhīsu
Cetopariyañāṇassa, vasī āsi ca gotamī.
284.
‘‘‘Pubbenivāsamaññāsi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi tassā punabbhavo.
285.
‘‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
Parisuddhaṃ ahu ñāṇaṃ, tasmā socaniyā na sā.
286.
‘‘‘Ayoghanahatasseva, jalato jātavedassa;
Anupubbūpasantassa, yathā na ñāyate gati.
287.
‘‘‘Evaṃ sammā vimuttānaṃ, kāmabandhoghatārinaṃ;
Paññāpetuṃ gati natthi, pattānaṃ acalaṃ sukhaṃ.
288.
‘‘‘Attadīpā tato hotha, satipaṭṭhānagocarā;
Bhāvetvā sattabojjhaṅge, dukkhassantaṃ karissatha’’’.
Itthaṃ sudaṃ mahāpajāpatigotamī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Mahāpajāpatigotamītheriyāpadānaṃ sattamaṃ.
8. Khemātherīapadānaṃ
289.
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
290.
‘‘Tadāhaṃ
Nānāratanapajjote, mahāsukhasamappitā.
291.
‘‘Upetvā
Tato jātappasādāhaṃ, upemi saraṇaṃ jinaṃ.
292.
‘‘Mātaraṃ
Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayiṃ sahasāvakaṃ.
293.
‘‘Atikkante ca sattāhe, mahāpaññānamuttamaṃ;
Bhikkhuniṃ etadaggamhi, ṭhapesi narasārathi.
294.
‘‘Taṃ sutvā muditā hutvā, puno tassa mahesino;
Kāraṃ katvāna taṃ ṭhānaṃ, paṇipacca paṇīdahiṃ.
295.
‘‘Tato mama jino
Sasaṅghe me kataṃ kāraṃ, appameyyaphalaṃ tayā.
296.
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
297.
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādā, orasā dhammanimmitā;
Etadaggamanuppattā, khemā nāma bhavissati’.
298.
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpagā ahaṃ.
299.
‘‘Tato cutā yāmamagaṃ, tatohaṃ tusitaṃ gatā;
Tato ca nimmānaratiṃ, vasavattipuraṃ tato.
300.
‘‘Yattha
Tattha tattheva rājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
301.
‘‘Tato cutā manussatte, rājūnaṃ cakkavattinaṃ;
Maṇḍalīnañca rājūnaṃ, mahesittamakārayiṃ.
302.
‘‘Sampattiṃ anubhotvāna, devesu manujesu ca;
Sabbattha sukhitā hutvā, nekakappesu saṃsariṃ.
303.
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī lokanāyako;
Uppajji cārudassano
304.
‘‘Tamahaṃ
Dhammaṃ bhaṇitaṃ sutvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
305.
‘‘Dasavassasahassāni
Brahmacariyaṃ caritvāna, yuttayogā bahussutā.
306.
‘‘Paccayākārakusalā, catusaccavisāradā;
Nipuṇā cittakathikā, satthusāsanakārikā.
307.
‘‘Tato cutāhaṃ tusitaṃ, upapannā yasassinī;
Abhibhomi tahiṃ aññe, brahmacārīphalenahaṃ.
308.
‘‘Yattha yatthūpapannāhaṃ, mahābhogā mahaddhanā;
Medhāvinī sīlavatī
309.
‘‘Bhavāmi tena kammena, yogena jinasāsane;
Sabbā sampattiyo mayhaṃ, sulabhā manaso piyā.
310.
‘‘Yopi
Vimāneti na maṃ koci, paṭipattibalena me.
311.
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
Nāmena koṇāgamano, uppajji vadataṃ varo.
312.
‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, susamiddhakulappajā
Dhanañjānī sumedhā ca, ahampi ca tayo janā.
313.
‘‘Saṅghārāmamadāsimha, dānasahāyikā pure
Saṅghassa ca vihārampi
314.
‘‘Tato cutā mayaṃ sabbā, tāvatiṃsūpagā ahuṃ;
Yasasā aggataṃ pattā, manussesu tatheva ca.
315.
‘‘Imasmiṃyeva kappamhi, brahmabandhu mahāyaso;
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
316.
‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
317.
‘‘Tassāsiṃ
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
318.
‘‘Anujāni
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
319.
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā satta dhītaro.
320.
‘‘Samaṇī
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā.
321.
‘‘Ahaṃ uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca kuṇḍalā;
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
322.
‘‘Kadāci so narādicco, dhammaṃ desesi abbhutaṃ;
Mahānidānasuttantaṃ, sutvā taṃ pariyāpuṇiṃ.
323.
‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
324.
‘‘Pacchime ca bhave dāni, sākalāya puruttame;
Rañño maddassa dhītāmhi, manāpā dayitā piyā.
325.
‘‘Saha me jātamattamhi, khemaṃ tamhi pure ahu;
Tato khemāti nāmaṃ me, guṇato upapajjatha.
326.
‘‘Yadāhaṃ yobbanaṃ pattā, rūpalāvaññabhūsitā
Tadā adāsi maṃ tāto, bimbisārassa rājino.
327.
‘‘Tassāhaṃ suppiyā āsiṃ, rūpake lāyane ratā;
Rūpānaṃ dosavādīti, na upesiṃ mahādayaṃ.
328.
‘‘Bimbisāro tadā rājā, mamānuggahabuddhiyā;
Vaṇṇayitvā veḷuvanaṃ, gāyake gāpayī mamaṃ.
329.
‘‘Rammaṃ veḷuvanaṃ yena, na diṭṭhaṃ sugatālayaṃ;
Na tena nandanaṃ diṭṭhaṃ, iti maññāmase mayaṃ.
330.
‘‘Yena
Sudiṭṭhaṃ nandanaṃ tena, amarindasunandanaṃ.
331.
‘‘Vihāya
Rammaṃ veḷuvanaṃ disvā, na tappanti suvimhitā.
332.
‘‘Rājapuññena
Ko vattā tassa nissesaṃ, vanassa guṇasañcayaṃ.
333.
‘‘Taṃ sutvā vanasamiddhaṃ, mama sotamanoharaṃ;
Daṭṭhukāmā tamuyyānaṃ, rañño ārocayiṃ tadā.
334.
‘‘Mahatā parivārena, tadā ca so
Maṃ pesesi
335.
‘‘Gaccha passa mahābhoge, vanaṃ nettarasāyanaṃ;
Yaṃ sadā bhāti siriyā, sugatābhānurañjitaṃ.
336.
‘‘Yadā ca piṇḍāya muni, giribbajapuruttamaṃ;
Paviṭṭhohaṃ tadāyeva, vanaṃ daṭṭhumupāgamiṃ.
337.
‘‘Tadā taṃ phullavipinaṃ, nānābhamarakūjitaṃ;
Kokilāgītasahitaṃ, mayūragaṇanaccitaṃ.
338.
‘‘Appasaddamanākiṇṇaṃ, nānācaṅkamabhūsitaṃ;
Kuṭimaṇḍapasaṅkiṇṇaṃ, yogīvaravirājitaṃ.
339.
‘‘Vicarantī amaññissaṃ, saphalaṃ nayanaṃ mama;
Tatthāpi taruṇaṃ bhikkhuṃ, yuttaṃ disvā vicintayiṃ.
340.
‘‘‘Īdise
Vasantamiva kantena, rūpena ca samanvito.
341.
‘‘‘Nisinno rukkhamūlamhi, muṇḍo saṅghāṭipāruto;
Jhāyate vatayaṃ bhikkhu, hitvā visayajaṃ ratiṃ.
342.
‘‘‘Nanu nāma gahaṭṭhena, kāmaṃ bhutvā yathāsukhaṃ;
Pacchā jiṇṇena dhammoyaṃ, caritabbo subhaddako’.
343.
‘‘Suññakanti
Upetvā jinamaddakkhaṃ, udayantaṃva bhākaraṃ.
344.
‘‘Ekakaṃ sukhamāsīnaṃ, bījamānaṃ varitthiyā;
Disvānevaṃ vicintesiṃ, nāyaṃ lūkho narāsabho.
345.
‘‘Sā kaññā kanakābhāsā, padumānanalocanā;
Bimboṭṭhī kundadasanā, manonettarasāyanā.
346.
‘‘Hemadolābhasavanā
Vedimajjhāva sussoṇī
347.
‘‘Rattaṃsakupasaṃbyānā, nīlamaṭṭhanivāsanā;
Atappaneyyarūpena, hāsabhāvasamanvitā
348.
‘‘Disvā tamevaṃ cintesiṃ, ahoyamabhirūpinī;
Na mayānena nettena, diṭṭhapubbā kudācanaṃ.
349.
‘‘Tato jarābhibhūtā sā, vivaṇṇā vikatānanā;
Bhinnadantā setasirā, salālā vadanāsuci.
350.
‘‘Saṅkhittakaṇṇā
Valivitatasabbaṅgī, sirāvitatadehinī.
351.
‘‘Nataṅgā daṇḍadutiyā, upphāsulikatā
Pavedhamānā patitā, nissasantī muhuṃ muhuṃ.
352.
‘‘Tato me āsi saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;
Dhiratthu rūpaṃ asuciṃ, ramante yattha bālisā.
353.
‘‘Tadā mahākāruṇiko, disvā saṃviggamānasaṃ;
Udaggacitto sugato, imā gāthā abhāsatha.
354.
‘‘‘Āturaṃ
Uggharantaṃ paggharantaṃ, bālānaṃ abhinanditaṃ.
355.
‘‘‘Asubhāya
Sati kāyagatā tyatthu, nibbidā bahulā bhava.
356.
‘‘‘Yathā idaṃ tathā etaṃ, yathā etaṃ tathā idaṃ;
Ajjhattañca bahiddhā ca, kāye chandaṃ virājaya.
357.
‘‘‘Animittañca bhāvehi, mānānusayamujjaha;
Tato mānābhisamayā, upasantā carissasi.
358.
‘‘‘Ye rāgarattānupatanti sotaṃ, sayaṃ kataṃ makkaṭakova jālaṃ;
Etampi chetvāna paribbajanti, na pekkhino
359.
‘‘Tato
Mahānidānaṃ desesi, suttantaṃ vinayāya me.
360.
‘‘Sutvā
Tattha ṭhitāvahaṃ santī, dhammacakkhuṃ visodhayiṃ.
361.
‘‘Nipatitvā mahesissa, pādamūlamhi tāvade;
Accayaṃ desanatthāya, idaṃ vacanamabraviṃ.
362.
‘‘‘Namo te sabbadassāvī, namo te karuṇākara;
Namo te tiṇṇasaṃsāra, namo te amataṃ dada.
363.
‘‘‘Diṭṭhigahanapakkhandā
Tayā sammā upāyena, vinītā vinaye ratā.
364.
‘‘‘Adassanena vibhogā
Anubhonti mahādukkhaṃ, sattā saṃsārasāgare.
365.
‘‘‘Yadāhaṃ lokasaraṇaṃ, araṇaṃ araṇantaguṃ
Nāddasāmi adūraṭṭhaṃ, desayāmi
366.
‘‘‘Mahāhitaṃ
Nopesiṃ rūpaniratā, desayāmi tamaccayaṃ’.
367.
‘‘Tadā
Avoca tiṭṭha khemeti, siñcanto amatena maṃ.
368.
‘‘Tadā paṇamya sirasā, katvā ca naṃ padakkhiṇaṃ;
Gantvā disvā narapatiṃ, idaṃ vacanamabraviṃ.
369.
‘‘‘Aho
Vanadassanakāmāya, diṭṭho nibbānato muni.
370.
‘‘‘Yadi te ruccate rāja
Pabbajissāmi rūpehaṃ, nibbinnā munivāṇinā’
Dutiyaṃ bhāṇavāraṃ.
371.
‘‘Añjaliṃ paggahetvāna, tadāha sa mahīpati;
‘Anujānāmi te bhadde, pabbajjā tava sijjhatu’.
372.
‘‘Pabbajitvā tadā cāhaṃ, addhamāse
Dīpodayañca bhedañca, disvā saṃviggamānasā.
373.
‘‘Nibbinnā
Caturoghe atikkamma, arahattamapāpuṇiṃ.
374.
‘‘Iddhīsu ca vasī āsiṃ, dibbāya sotadhātuyā;
Cetopariyañāṇassa, vasī cāpi bhavāmahaṃ.
375.
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
376.
‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
Parisuddhaṃ mama ñāṇaṃ, uppannaṃ buddhasāsane.
377.
‘‘Kusalāhaṃ visuddhīsu, kathāvatthuvisāradā;
Abhidhammanayaññū ca, vasippattāmhi sāsane.
378.
‘‘Tato
Pucchitā nipuṇe pañhe, byākarontī yathātathaṃ.
379.
‘‘Tadā sa rājā sugataṃ, upasaṅkamma pucchatha;
Tatheva buddho byākāsi, yathā te byākatā mayā.
380.
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
Mahāpaññānamaggāti, bhikkhunīnaṃ naruttamo.
381.
‘‘Kilesā
382.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
383.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ khemā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Khemātheriyāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
9. Uppalavaṇṇātherīapadānaṃ
384.
‘‘Bhikkhunī uppalavaṇṇā, iddhiyā pāramiṃ gatā;
Vanditvā satthuno pāde, idaṃ vacanamabravi.
385.
‘‘‘Nitthiṇṇā
Sabbadukkhaṃ mayā khīṇaṃ, ārocemi mahāmuni.
386.
‘‘‘Yāvatā
Yassā ca meparādhotthi, khamantu jinasammukhā.
387.
‘‘‘Saṃsāre saṃsarantiyā
Ārocemi mahāvīra, aparādhaṃ khamassu taṃ
388.
‘‘‘Iddhiñcāpi nidassehi, mama sāsanakārike;
Catasso parisā ajja, kaṅkhaṃ chindāhi yāvatā.
389.
‘‘‘Dhītā tuyhaṃ mahāvīra, paññavanta jutindhara;
Bahuñca dukkaraṃ kammaṃ, kataṃ me atidukkaraṃ.
390.
‘‘‘Uppalasseva
Sāvikā te mahāvīra, pāde vandāmi cakkhuma.
391.
‘‘‘Rāhulo ca ahañceva, nekajātisate bahū;
Ekasmiṃ sambhave jātā, samānachandamānasā.
392.
‘‘‘Nibbatti ekato hoti, jātiyāpi ca ekato
Pacchime bhave sampatte, ubhopi nānāsambhavā.
393.
‘‘‘Putto ca rāhulo nāma, dhītā uppalasavhayā;
Passa vīra mamaṃ iddhiṃ, balaṃ dassemi satthuno.
394.
‘‘‘Mahāsamudde
Telaṃ hatthagatañceva, khiḍḍo
395.
‘‘‘Ubbattayitvā pathaviṃ, pakkhipi hatthapātiyaṃ;
Cittaṃ muñjaṃ yathā nāma, luñci komārako yuvā.
396.
‘‘‘Cakkavāḷasamaṃ
Vassāpetvāna phusitaṃ, nānāvaṇṇaṃ punappunaṃ.
397.
‘‘‘Bhūmiṃ udukkhalaṃ katvā, dhaññaṃ katvāna sakkharaṃ;
Sineruṃ musalaṃ katvā, maddi komārikā yathā.
398.
‘‘‘Dhītāhaṃ buddhaseṭṭhassa, nāmenuppalasavhayā;
Abhiññāsu vasībhūtā, tava sāsanakārikā.
399.
‘‘‘Nānāvikubbanaṃ
Nāmagottañca sāvetvā
400.
‘‘‘Iddhīsu ca vasī homi, dibbāya sotadhātuyā;
Cetopariyañāṇassa, vasī homi mahāmune.
401.
‘‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.
402.
‘‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;
Ñāṇaṃ me vimalaṃ
403.
‘‘‘Purimānaṃ
Adhikāraṃ bahuṃ mayhaṃ, tuyhatthāya mahāmuni.
404.
‘‘‘Yaṃ mayā pūritaṃ kammaṃ, kusalaṃ sara me muni;
Tavatthāya mahāvīra, puññaṃ upacitaṃ mayā.
405.
‘‘‘Abhabbaṭṭhāne vajjetvā, vārayantī
Tavatthāya mahāvīra, cattaṃ me jīvituttamaṃ.
406.
‘‘‘Dasakoṭisahassāni
Pariccattā ca me homi, tavatthāya mahāmuni.
407.
‘‘‘Tadātivimhitā sabbā, sirasāva katañjalī;
Avocayye kathaṃ āsi, atuliddhiparakkamā’.
408.
‘‘Satasahassito
Vimalā nāma nāmena, kaññānaṃ sādhusammatā.
409.
‘‘Mahorago mahānāgo, pasanno jinasāsane;
Padumuttaraṃ mahātejaṃ, nimantesi sasāvakaṃ.
410.
‘‘Ratanamayaṃ maṇḍapaṃ, pallaṅkaṃ ratanāmayaṃ;
Ratanaṃ vālukākiṇṇaṃ, upabhogaṃ ratanāmayaṃ.
411.
‘‘Maggañca paṭiyādesi, ratanaddhajabhūsitaṃ;
Paccuggantvāna sambuddhaṃ, vajjanto tūriyehi so.
412.
‘‘Parisāhi ca catūhi
Mahoragassa bhavane, nisīdi paramāsane.
413.
‘‘Annaṃ
Varaṃ varañca pādāsi, nāgarājā mahāyasaṃ.
414.
‘‘Bhuñjitvāna sambuddho, pattaṃ dhovitvā yoniso;
Anumodanīyaṃkāsi, nāgakaññā mahiddhikā.
415.
‘‘Sabbaññuṃ
Pasannaṃ satthuno cittaṃ, sunibandhañca mānasaṃ.
416.
‘‘Mamañca
Tasmiṃ khaṇe mahāvīro, bhikkhuniṃ dassayiddhiyā.
417.
‘‘Iddhī anekā dassesi, bhikkhunī sā visāradā;
Pamoditā vedajātā, satthāraṃ idamabravi
418.
‘‘‘Addasāhaṃ imaṃ iddhiṃ, sumanaṃ itarāyapi;
Kathaṃ ahosi sā vīra, iddhiyā suvisāradā’.
419.
‘‘‘Orasā mukhato jātā, dhītā mama mahiddhikā;
Mamānusāsanikarā, iddhiyā suvisāradā’.
420.
‘‘Buddhassa vacanaṃ sutvā, evaṃ patthesahaṃ tadā
Ahampi tādisā homi, iddhiyā suvisāradā.
421.
‘‘Pamoditāhaṃ
Anāgatamhi addhāne, īdisā homi nāyaka.
422.
‘‘Maṇimayamhi pallaṅke, maṇḍapamhi pabhassare;
Annapānena tappetvā, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
423.
‘‘Nāgānaṃ pavaraṃ pupphaṃ, aruṇaṃ nāma uppalaṃ;
Vaṇṇaṃ me īdisaṃ hotu, pūjesiṃ lokanāyakaṃ.
424.
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
425.
‘‘Tato cutāhaṃ manuje, upapannā sayambhuno;
Uppalehi paṭicchannaṃ, piṇḍapātamadāsahaṃ.
426.
‘‘Ekanavutito
Uppajji cārudassano, sabbadhammesu cakkhumā.
427.
‘‘Seṭṭhidhītā
Nimantetvāna sambuddhaṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
428.
‘‘Mahādānaṃ
Pūjayitvā cetasāva
429.
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
430.
‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
431.
‘‘Tassāsiṃ dutiyā dhītā, samaṇaguttasavhayā;
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
432.
‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
433.
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā sattadhītaro.
434.
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā
435.
‘‘Ahaṃ khemā ca sappaññā, paṭācārā ca kuṇḍalā;
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
436.
‘‘Tehi
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
437.
‘‘Tato cutā manussesu, upapannā mahākule;
Pītaṃ maṭṭhaṃ varaṃ dussaṃ, adaṃ arahato ahaṃ.
438.
‘‘Tato cutāriṭṭhapure, jātā vippakule ahaṃ;
Dhītā tiriṭivacchassa, ummādantī manoharā.
439.
‘‘Tato cutā janapade, kule aññatare ahaṃ;
Pasūtā nātiphītamhi, sāliṃ gopemahaṃ tadā.
440.
‘‘Disvā paccekasambuddhaṃ, pañcalājāsatānihaṃ;
Datvā padumacchannāni, pañca puttasatānihaṃ.
441.
‘‘Patthayiṃ
Tato cutā araññehaṃ, ajāyiṃ padumodare.
442.
‘‘Kāsirañño mahesīhaṃ, hutvā sakkatapūjitā;
Ajaniṃ rājaputtānaṃ, anūnaṃ satapañcakaṃ.
443.
‘‘Yadā te yobbanappattā, kīḷantā jalakīḷitaṃ;
Disvā opattapadumaṃ, āsuṃ paccekanāyakā.
444.
‘‘Sāhaṃ tehi vinābhūtā, sutavīrehi sokinī
Cutā isigilipasse, gāmakamhi ajāyihaṃ.
445.
‘‘Yadā buddhā sutamatī, sutānaṃ bhattunopi ca
Yāguṃ ādāya gacchantī, aṭṭha paccekanāyake.
446.
‘‘Bhikkhāya
Khīradhārā viniggacchi, tadā me puttapemasā.
447.
‘‘Tato tesaṃ adaṃ yāguṃ, pasannā sehi pāṇibhi;
Tato cutāhaṃ tidasaṃ, nandanaṃ upapajjahaṃ.
448.
‘‘Anubhotvā sukhaṃ dukkhaṃ, saṃsaritvā bhavābhave;
Tavatthāya mahāvīra, pariccattañca jīvitaṃ.
449.
‘‘Evaṃ
Pacchime bhave sampatte, jātā sāvatthiyaṃ pure.
450.
‘‘Mahādhanaseṭṭhikule, sukhite sajjite tathā;
Nānāratanapajjote, sabbakāmasamiddhine.
451.
‘‘Sakkatā pūjitā ceva, mānitāpacitā tathā;
Rūpasīrimanuppattā
452.
‘‘Atīva patthitā cāsiṃ, rūpabhogasirīhi ca;
Patthitā seṭṭhiputtehi, anekehi satehipi.
453.
‘‘Agāraṃ pajahitvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
Aḍḍhamāse asampatte, catusaccamapāpuṇiṃ.
454.
‘‘Iddhiyā
Buddhassa pāde vandissaṃ, lokanāthassa tādino.
455.
‘‘‘Supupphitaggaṃ
Na
456.
‘‘‘Sataṃ sahassānipi dhuttakānaṃ
Lomaṃ na iñje na sampavedhe, kiṃ me tuvaṃ māra karissaseko
457.
‘‘‘Esā antaradhāyāmi, kucchiṃ vā pavisāmi te;
Bhamukantarikāyampi, tiṭṭhantiṃ maṃ na dakkhasi.
458.
‘‘‘Cittasmiṃ vasībhūtāmhi, iddhipādā subhāvitā;
Sabbabandhanamuttāmhi, na taṃ bhāyāmi āvuso.
459.
‘‘‘Sattisūlūpamā kāmā, khandhāsaṃ adhikuṭṭanā;
Yaṃ tvaṃ kāmaratiṃ brūsi, aratī dāni sā mama.
460.
‘‘‘Sabbattha
Evaṃ jānāhi pāpima, nihato tvamasi antaka’.
461.
‘‘Jino tamhi guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
Aggā iddhimatīnanti, parisāsu vināyako.
462.
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
463.
‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
464.
‘‘Cīvaraṃ
Khaṇena upanāmenti, sahassāni samantato.
465.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā;
466.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
467.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ sudaṃ uppalavaṇṇā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
Uppalavaṇṇātheriyāpadānaṃ navamaṃ.
10. Paṭācārātherīapadānaṃ
468.
‘‘Padumuttaro
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
469.
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, jātā seṭṭhikule ahuṃ;
Nānāratanapajjote, mahāsukhasamappitā.
470.
‘‘Upetvā taṃ mahāvīraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ;
Tato jātapasādāhaṃ, upesiṃ saraṇaṃ jinaṃ.
471.
‘‘Tato vinayadhārīnaṃ, aggaṃ vaṇṇesi nāyako;
Bhikkhuniṃ lajjiniṃ tādiṃ, kappākappavisāradaṃ.
472.
‘‘Tadā
Nimantetvā dasabalaṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
473.
‘‘Bhojayitvāna sattāhaṃ, daditvāva ticīvaraṃ
Nipacca sirasā pāde, idaṃ vacanamabraviṃ.
474.
‘‘‘Yā tayā vaṇṇitā vīra, ito aṭṭhamake muni;
Tādisāhaṃ bhavissāmi, yadi sijjhati nāyaka’.
475.
‘‘Tadā
Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.
476.
‘‘‘Satasahassito
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
477.
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādā, orasā dhammanimmitā;
Paṭācārāti nāmena, hessati satthu sāvikā’.
478.
‘‘Tadāhaṃ muditā
Mettacittā paricariṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
479.
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
480.
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
481.
‘‘Upaṭṭhāko
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
482.
‘‘Tassāsiṃ
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
483.
‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
484.
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā sattadhītaro.
485.
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā;
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā.
486.
‘‘Ahaṃ uppalavaṇṇā ca, khemā bhaddā ca bhikkhunī;
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
487.
‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
488.
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātā seṭṭhikule ahaṃ;
Sāvatthiyaṃ puravare, iddhe phīte mahaddhane.
489.
‘‘Yadā
Naraṃ jārapatiṃ disvā, tena saddhiṃ agacchahaṃ.
490.
‘‘Ekaputtapasūtāhaṃ
Tadāhaṃ mātāpitaro, okkhāmīti
491.
‘‘Nārocesiṃ patiṃ mayhaṃ, tadā tamhi pavāsite;
Ekikā niggatā gehā, gantuṃ sāvatthimuttamaṃ.
492.
‘‘Tato
Tadā me kammajā vātā, uppannā atidāruṇā.
493.
‘‘Uṭṭhito ca mahāmegho, pasūtisamaye mama;
Dabbatthāya tadā gantvā, sāmi sappena mārito.
494.
‘‘Tadā vijātadukkhena, anāthā kapaṇā ahaṃ;
Kunnadiṃ pūritaṃ disvā, gacchantī sakulālayaṃ.
495.
‘‘Bālaṃ
Sāyetvā
496.
‘‘Nivattā ukkuso hāsi, taruṇaṃ vilapantakaṃ;
Itarañca vahī soto, sāhaṃ sokasamappitā.
497.
‘‘Sāvatthinagaraṃ gantvā, assosiṃ sajane mate;
Tadā avocaṃ sokaṭṭā, mahāsokasamappitā.
498.
‘‘Ubho puttā kālaṅkatā, panthe mayhaṃ patī mato;
Mātā pitā ca bhātā ca, ekacitamhi ḍayhare.
499.
‘‘Tadā kisā ca paṇḍu ca, anāthā dīnamānasā;
Ito tato bhamantīhaṃ
500.
‘‘Tato avoca maṃ satthā, ‘putte mā soci assasa;
Attānaṃ te gavesassu, kiṃ niratthaṃ vihaññasi.
501.
‘‘‘Na santi puttā tāṇāya, na ñātī napi bandhavā;
Antakenādhipannassa, natthi ñātīsu tāṇatā’.
502.
‘‘Taṃ
Pabbajitvāna naciraṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
503.
‘‘Iddhīsu
Paracittāni jānāmi, satthusāsanakārikā.
504.
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
Khepetvā āsave sabbe, visuddhāsiṃ sunimmalā.
505.
‘‘Tatohaṃ vinayaṃ sabbaṃ, santike sabbadassino;
Uggahiṃ sabbavitthāraṃ, byāhariñca yathātathaṃ.
506.
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
Aggā vinayadhārīnaṃ, paṭācārāva ekikā.
507.
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
508.
‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
509.
‘‘Kilesā
510.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
511.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
Itthaṃ
Paṭācārātheriyāpadānaṃ dasamaṃ.
Ekūposathikavaggo dutiyo.
Tassuddānaṃ –
Ekūposathikā ceva, saḷalā cātha modakā;
Ekāsanā pañcadīpā, naḷamālī ca gotamī.
Khemā uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca bhikkhunī;
Gāthā satāni pañceva, nava cāpi taduttari.