๖. ลาภสกฺการสํยุตฺตํ
๑. ปฐมวคฺโค
๑. ทารุณสุตฺตํ
๑๕๗. เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทนฺเต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ ปชหิสฺสาม, น จ โน อุปฺปนฺโน ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสตี’ติฯ เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ปฐมํฯ
๒. พฬิสสุตฺตํ
๑๕๘. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, พาฬิสิโก อามิสคตํ พฬิสํ คมฺภีเร อุทกรหเท ปกฺขิเปยฺยฯ ตเมนํ อญฺญตโร อามิสจกฺขุ มจฺโฉ คิเลยฺยฯ เอวญฺหิ โส, ภิกฺขเว, มจฺโฉ คิลพฬิโส พาฬิสิกสฺส อนยํ อาปนฺโน พฺยสนํ อาปนฺโน ยถากามกรณีโย พาฬิสิกสฺส’’ฯ
‘‘พาฬิสิโกติ โข, ภิกฺขเว, มารสฺเสตํ ปาปิมโต อธิวจนํฯ พฬิสนฺติ โข, ภิกฺขเว , ลาภสกฺการสิโลกสฺเสตํ อธิวจนํฯ โย หิ โกจิ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ อสฺสาเทติ นิกาเมติ, อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ คิลพฬิโส มารสฺส อนยํ อาปนฺโน พฺยสนํ อาปนฺโน ยถากามกรณีโย ปาปิมโตฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว , ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ ปชหิสฺสาม, น จ โน อุปฺปนฺโน ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสตี’ติฯ เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทุติยํฯ
๓. กุมฺมสุตฺตํ
๑๕๙. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ , ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ ภูตปุพฺพํ, ภิกฺขเว, อญฺญตรสฺมิํ อุทกรหเท มหากุมฺมกุลํ จิรนิวาสิ อโหสิฯ อถ โข, ภิกฺขเว, อญฺญตโร กุมฺโม อญฺญตรํ กุมฺมํ เอตทโวจ – ‘มา โข ตฺวํ, ตาต กุมฺม, เอตํ ปเทสํ อคมาสี’ติฯ อคมาสิ โข, ภิกฺขเว, โส กุมฺโม ตํ ปเทสํฯ ตเมนํ ลุทฺโท ปปตาย วิชฺฌิฯ อถ โข, ภิกฺขเว, โส กุมฺโม เยน โส กุมฺโม เตนุปสงฺกมิฯ อทฺทสา โข, ภิกฺขเว, โส กุมฺโม ตํ กุมฺมํ ทูรโตว อาคจฺฉนฺตํฯ ทิสฺวาน ตํ กุมฺมํ เอตทโวจ – ‘กจฺจิ ตฺวํ, ตาต กุมฺม, น ตํ ปเทสํ อคมาสี’ติ? ‘อคมาสิํ ขฺวาหํ, ตาต กุมฺม, ตํ ปเทส’นฺติฯ ‘กจฺจิ ปนาสิ, ตาต กุมฺม, อกฺขโต อนุปหโต’ติ? ‘อกฺขโต โขมฺหิ, ตาต กุมฺม, อนุปหโต, อตฺถิ จ เม อิทํ สุตฺตกํ ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต อนุพนฺธ’นฺติฯ ‘ตคฺฆสิ, ตาต กุมฺม, ขโต, ตคฺฆ อุปหโตฯ เอเตน หิ เต, ตาต กุมฺม, สุตฺตเกน ปิตโร จ ปิตามหา จ อนยํ อาปนฺนา พฺยสนํ อาปนฺนาฯ คจฺฉ ทานิ ตฺวํ, ตาต กุมฺม, น ทานิ ตฺวํ อมฺหาก’’’นฺติฯ
‘‘ลุทฺโทติ โข, ภิกฺขเว, มารสฺเสตํ ปาปิมโต อธิวจนํฯ ปปตาติ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลกสฺเสตํ อธิวจนํฯ สุตฺตกนฺติ โข, ภิกฺขเว, นนฺทิราคสฺเสตํ อธิวจนํฯ โย หิ โกจิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ อสฺสาเทติ นิกาเมติ – อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ คิทฺโธ ปปตาย ภิกฺขุ ปปตาย (สฺยา. กํ.), ภิกฺขุ วิทฺโธ ปปตาย (?) อนยํ อาปนฺโน พฺยสนํ อาปนฺโน ยถากามกรณีโย ปาปิมโตฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ตติยํฯ
๔. ทีฆโลมิกสุตฺตํ
๑๖๐. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ทีฆโลมิกา เอฬกา กณฺฏกคหนํ ปวิเสยฺยฯ สา ตตฺร ตตฺร สชฺเชยฺย, ตตฺร ตตฺร คยฺเหยฺย คจฺเฉยฺย (สี.), คณฺเหยฺย (สฺยา. กํ. ปี. ก.), ตตฺร ตตฺร พชฺเฌยฺย, ตตฺร ตตฺร อนยพฺยสนํ อาปชฺเชยฺยฯ ‘เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสติฯ โส ตตฺร ตตฺร สชฺชติ, ตตฺร ตตฺร คยฺหติ, ตตฺร ตตฺร พชฺฌติ, ตตฺร ตตฺร อนยพฺยสนํ อาปชฺชติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’’นฺติฯ จตุตฺถํฯ
๕. มีฬฺหกสุตฺตํ
๑๖๑. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, มีฬฺหกา คูถาที คูถปูรา ปุณฺณา คูถสฺสฯ ปุรโต จสฺส มหาคูถปุญฺโชฯ สา เตน อญฺญา มีฬฺหกา อติมญฺเญยฺย – ‘อหมฺหิ คูถาที คูถปูรา ปุณฺณา คูถสฺส, ปุรโต จ มฺยายํ มหาคูถปุญฺโช’ติฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสติฯ โส ตตฺถ ภุตฺตาวี จ โหติ ยาวทตฺโถ, นิมนฺติโต จ สฺวาตนาย, ปิณฺฑปาโต จสฺส ปูโรฯ โส อารามํ คนฺตฺวา ภิกฺขุคณสฺส มชฺเฌ วิกตฺถติ – ‘ภุตฺตาวี จมฺหิ ยาวทตฺโถ, นิมนฺติโต จมฺหิ สฺวาตนาย, ปิณฺฑปาโต จ มฺยายํ ปูโร, ลาภี จมฺหิ จีวร-ปิณฺฑปาต-เสนาสน-คิลานปฺปจฺจย-เภสชฺชปริกฺขารานํ, อิเม ปนญฺเญ ภิกฺขู อปฺปปุญฺญา อปฺเปสกฺขา น ลาภิโน จีวร-ปิณฺฑปาตเสนาสน-คิลานปฺปจฺจย-เภสชฺช-ปริกฺขาราน’นฺติฯ โส เตน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต อญฺเญ เปสเล ภิกฺขู อติมญฺญติฯ ตญฺหิ ตสฺส, ภิกฺขเว , โมฆปุริสสฺส โหติ ทีฆรตฺตํ อหิตาย ทุกฺขายฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ปญฺจมํฯ
๖. อสนิสุตฺตํ
๑๖๒. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ อุปริ ตติยวคฺเค ตติยจตุตฺถสุตฺเตสุ ‘‘มา จ โข ตฺวํ ตาต เสขํ… อนุปาปุณาตู’’ติ อาคตํฯ เตน นเยน อิธาปิ อตฺโถ คเหตพฺโพฯ เอตฺถ หิ กิํ สทฺเทน ปฏิกฺเขปตฺโถปิ สกฺกา ญาตุํ, ยถา ‘‘สยํ อภิญฺญาย กมุทฺทิเสยฺย’’นฺติฯ ตสฺมา กํ… อาคจฺฉตูติ เอตฺถ กมปิ… มา อาคจฺฉตูติ จ, กํ เสขํ… อนุปาปุณาตูติ เอตฺถ กมปิ เสขํ… มา ปาปุณาตูติ จ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อฏฺฐกถาฏีกาสุ จ อยเมวตฺโถ ญาปิโต กํ, ภิกฺขเว, อสนิวิจกฺกํ อาคจฺฉตุ อุปริ ตติยวคฺเค ตริยจตุตฺถสุตฺเตสุ ‘‘มา จ โข ตฺวํ ตาต เสขํ… อนุปาปุณาตู’’ติ อาคตํฯ เตน นเยน อิธาปิ อตฺโถ คเหตพฺโพฯ เอตฺถ หิ กิํ สทฺเทน ปฏิกฺเขปตฺโถปิ สกฺกา ญาตุํ, ยถา ‘‘สยํ อภิญฺญาย กมุทฺทิเสยฺย’’นฺติฯ ตสฺมา กํ… อาคจฺฉตูติ เอตฺถ กมปิ… มา อาคจฺฉตูติจ, ตํ เสขํ… อนุปาปุณาตูติ เอตฺถ กมปิ เสขํ… มา ปาปุณาตูติ จ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ อฏฺฐกถาฏีกาสุ จ อยเมวตฺโถ ญาปิโต, เสขํ อสนิวิจกฺกํ, ตํ เสขํ (ปี. ก.), อสนิวิจกฺกํ, เสขํ (สฺยา. กํ.), อสนิวิจกฺกํ อาคจฺฉตุ, กํ เสขํ (?) อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาตุ’’ อนุปาปุณาติ (ปี. ก.)ฯ
‘‘อสนิวิจกฺกนฺติ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลกสฺเสตํ อธิวจนํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ฉฏฺฐํฯ
๗. ทิทฺธสุตฺตํ
๑๖๓. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ , ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ กํ, ภิกฺขเว, ทิทฺธคเตน วิสลฺเลน สลฺเลน ทิฏฺฐิคเตน วิสลฺเลน (ก. สี.), ทิฏฺฐิคเตน สลฺเลน (สฺยา. กํ.), ทิฏฺฐิคเตน วิสลฺเลน สลฺเลน (ก.), ทิฏฺฐคเตน วิสลฺเลน สลฺเลน (ปี.) วิชฺฌตุ, เสขํ วิชฺฌตุ, ตํ เสขํ (สี.), วิชฺฌติ, ตํ เสขํ (ปี. ก.) อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาตุ’’ อนุปาปุณาติ (ปี. ก.)ฯ
‘‘สลฺลนฺติ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลกสฺเสตํ อธิวจนํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ สตฺตมํฯ
๘. สิงฺคาลสุตฺตํ
๑๖๔. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ อสฺสุตฺถ โน ตุมฺเห, ภิกฺขเว, รตฺติยา ปจฺจูสสมยํ ชรสิงฺคาลสฺส สิงฺคาลสฺส (ก.), ชรสิคาลสฺส (สี. สฺยา. กํ.) วสฺสมานสฺสา’’ติ? ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘เอโส โข, ภิกฺขเว, ชรสิงฺคาโล อุกฺกณฺฑเกน อุกฺกณฺฑเกน (สี.), อุกฺกณฺณเกน (สฺยา. กํ. ปี.) นาม โรคชาเตน ผุฏฺโฐ เนว พิลคโต รมติ, น รุกฺขมูลคโต รมติ, น อชฺโฌกาสคโต รมติ; เยน เยน คจฺฉติ, ยตฺถ ยตฺถ ติฏฺฐติ, ยตฺถ ยตฺถ นิสีทติ, ยตฺถ ยตฺถ นิปชฺชติ; ตตฺถ ตตฺถ อนยพฺยสนํ อาปชฺชติฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต เนว สุญฺญาคารคโต รมติ, น รุกฺขมูลคโต รมติ, น อชฺโฌกาสคโต รมติ; เยน เยน คจฺฉติ, ยตฺถ ยตฺถ ติฏฺฐติ, ยตฺถ ยตฺถ นิสีทติ, ยตฺถ ยตฺถ นิปชฺชติ; ตตฺถ ตตฺถ อนยพฺยสนํ อาปชฺชติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ อฏฺฐมํฯ
๙. เวรมฺภสุตฺตํ
๑๖๕. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ อุปริ, ภิกฺขเว, อากาเส เวรมฺภา เวรมฺพา (สี. ปี.) นาม วาตา วายนฺติฯ ตตฺถ โย ปกฺขี คจฺฉติ ตเมนํ เวรมฺภา วาตา ขิปนฺติฯ ตสฺส เวรมฺภวาตกฺขิตฺตสฺส อญฺเญเนว ปาทา คจฺฉนฺติ, อญฺเญน ปกฺขา คจฺฉนฺติ, อญฺเญน สีสํ คจฺฉติ, อญฺเญน กาโย คจฺฉติฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสติ อรกฺขิเตเนว กาเยน อรกฺขิตาย วาจาย อรกฺขิเตน จิตฺเตน, อนุปฏฺฐิตาย สติยา, อสํวุเตหิ อินฺทฺริเยหิฯ โส ตตฺถ ปสฺสติ มาตุคามํ ทุนฺนิวตฺถํ วา ทุปฺปารุตํ วาฯ ตสฺส มาตุคามํ ทิสฺวา ทุนฺนิวตฺถํ วา ทุปฺปารุตํ วา ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติฯ โส ราคานุทฺธํสิเตน จิตฺเตน สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย หีนายาวตฺตติฯ ตสฺส อญฺเญ จีวรํ หรนฺติ, อญฺเญ ปตฺตํ หรนฺติ, อญฺเญ นิสีทนํ หรนฺติ, อญฺเญ สูจิฆรํ หรนฺติ, เวรมฺภวาตกฺขิตฺตสฺเสว สกุณสฺสฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ นวมํฯ
๑๐. สคาถกสุตฺตํ
๑๖๖. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ อิธาหํ, ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ ปสฺสามิ สกฺกาเรน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ, กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปนฺนํฯ อิธ ปนาหํ, ภิกฺขเว , เอกจฺจํ ปุคฺคลํ ปสฺสามิ อสกฺกาเรน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ, กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปนฺนํฯ อิธ ปนาหํ, ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ ปสฺสามิ สกฺกาเรน จ อสกฺกาเรน จ ตทุภเยน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ, กายสฺส เภทา ปรํ มรณา อปายํ ทุคฺคติํ วินิปาตํ นิรยํ อุปปนฺนํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ
อิทมโวจ ภควาฯ อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา –
‘‘ยสฺส สกฺกริยมานสฺส, อสกฺกาเรน จูภยํ;
สมาธิ น วิกมฺปติ, อปฺปมาณวิหาริโน อปฺปมาทวิหาริโน (ปี. ก.) อปฺปมาโณติ เหตฺถ ผลสมาธิ, น สติฯ
‘‘ตํ ฌายินํ สาตติกํ, สุขุมํ ทิฏฺฐิวิปสฺสกํ;
อุปาทานกฺขยารามํ, อาหุ สปฺปุริโส อิตี’’ติฯ ทสมํ;
ปฐโม วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ทารุโณ พฬิสํ กุมฺมํ, ทีฆโลมิ จ มีฬฺหกํ;
อสนิ ทิทฺธํ สิงฺคาลํ, เวรมฺเภน สคาถกนฺติฯ
๒. ทุติยวคฺโค
๑. สุวณฺณปาติสุตฺตํ
๑๖๗. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อธิคมายฯ อิธาหํ, ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘น จายมายสฺมา สุวณฺณปาติยาปิ รูปิยจุณฺณปริปูราย เหตุ สมฺปชานมุสา ภาเสยฺยา’ติฯ ตเมนํ ปสฺสามิ อปเรน สมเยน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ สมฺปชานมุสา ภาสนฺตํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ปฐมํฯ
๒. รูปิยปาติสุตฺตํ
๑๖๘. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… อิธาหํ, ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘น จายมายสฺมา รูปิยปาติยาปิ สุวณฺณจุณฺณปริปูราย เหตุ สมฺปชานมุสา ภาเสยฺยา’ติฯ ตเมนํ ปสฺสามิ อปเรน สมเยน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ สมฺปชานมุสา ภาสนฺตํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทุติยํฯ
๓-๑๐. สุวณฺณนิกฺขสุตฺตาทิอฏฺฐกํ
๑๖๙. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘อิธาหํ , ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘น จายมายสฺมา สุวณฺณนิกฺขสฺสาปิ เหตุ…เป.… สุวณฺณนิกฺขสตสฺสาปิ เหตุ… สิงฺคีนิกฺขสฺสาปิ เหตุ… สิงฺคีนิกฺขสตสฺสาปิ เหตุ… ปถวิยาปิ ชาตรูปปริปูราย เหตุ… อามิสกิญฺจิกฺขเหตุปิ… ชีวิตเหตุปิ… ชนปทกลฺยาณิยาปิ เหตุ สมฺปชานมุสา ภาเสยฺยา’ติฯ ตเมนํ ปสฺสามิ อปเรน สมเยน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ สมฺปชานมุสา ภาสนฺตํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทสมํฯ
ทุติโย วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ทฺเว ปาติ ทฺเว สุวณฺณา จ, สิงฺคีหิ อปเร ทุเว;
ปถวี กิญฺจิกฺขชีวิตํ, ชนปทกลฺยาณิยา ทสาติฯ
๓. ตติยวคฺโค
๑. มาตุคามสุตฺตํ
๑๗๐. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… น ตสฺส, ภิกฺขเว, มาตุคาโม เอโก เอกสฺส จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐติ ยสฺส ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก …เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ปฐมํฯ
๒. กลฺยาณีสุตฺตํ
๑๗๑. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… น ตสฺส, ภิกฺขเว, ชนปทกลฺยาณี เอกา เอกสฺส จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐติ ยสฺส ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ติฏฺฐติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทุติยํฯ
๓. เอกปุตฺตกสุตฺตํ
๑๗๒. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สทฺธา, ภิกฺขเว, อุปาสิกา เอกปุตฺตกํ ปิยํ มนาปํ เอวํ สมฺมา อายาจมานา อายาเจยฺย – ‘ตาทิโส, ตาต, ภวาหิ ยาทิโส จิตฺโต จ คหปติ หตฺถโก จ อาฬวโก’ติฯ เอสา, ภิกฺขเว , ตุลา เอตํ ปมาณํ มม สาวกานํ อุปาสกานํ, ยทิทํ จิตฺโต จ คหปติ หตฺถโก จ อาฬวโกฯ สเจ โข ตฺวํ, ตาต, อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชสิ; ตาทิโส, ตาต, ภวาหิ ยาทิสา สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานาติฯ เอสา, ภิกฺขเว, ตุลา เอตํ ปมาณํ มม สาวกานํ ภิกฺขูนํ, ยทิทํ สาริปุตฺตโมคฺคลานา ฯ มา จ โข ตฺวํ, ตาต, เสขํ อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาตูติฯ ตญฺเจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุํ เสขํ อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาติ, โส ตสฺส โหติ อนฺตรายายฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ตติยํฯ
๔. เอกธีตุสุตฺตํ
๑๗๓. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สทฺธา ภิกฺขเว อุปาสิกา เอกํ ธีตรํ ปิยํ มนาปํ เอวํ สมฺมา อายาจมานา อายาเจยฺย – ‘ตาทิสา, อยฺเย, ภวาหิ ยาทิสา ขุชฺชุตฺตรา จ อุปาสิกา เวฬุกณฺฑกิยา เวฬุกณฺฑกี (สี. ฉกฺกงฺคุตฺตเรปิ) จ นนฺทมาตา’ติฯ เอสา, ภิกฺขเว, ตุลา เอตํ ปมาณํ มม สาวิกานํ อุปาสิกานํ, ยทิทํ ขุชฺชุตฺตรา จ อุปาสิกา เวฬุกณฺฑกิยา จ นนฺทมาตาฯ สเจ โข ตฺวํ, อยฺเย, อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชสิ; ตาทิสา, อยฺเย, ภวาหิ ยาทิสา เขมา จ ภิกฺขุนี อุปฺปลวณฺณา จาติฯ เอสา, ภิกฺขเว, ตุลา เอตํ ปมาณํ มม สาวิกานํ ภิกฺขุนีนํ, ยทิทํ เขมา จ ภิกฺขุนี อุปฺปลวณฺณา จฯ มา จ โข ตฺวํ, อยฺเย, เสขํ อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาตูติฯ ตํ เจ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิํ เสขํ อปฺปตฺตมานสํ ลาภสกฺการสิโลโก อนุปาปุณาติ, โส ตสฺสา โหติ อนฺตรายายฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ จตุตฺถํฯ
๕. สมณพฺราหฺมณสุตฺตํ
๑๗๔. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา ลาภสกฺการสิโลกสฺส อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ นปฺปชานนฺติ, น เม เต, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา สมเณสุ วา สมณสมฺมตา พฺราหฺมเณสุ วา พฺราหฺมณสมฺมตา, น จ ปน เต อายสฺมนฺตา สามญฺญตฺถํ วา พฺรหฺมญฺญตฺถํ วา ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺติฯ เย จ โข เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา ลาภสกฺการสิโลกสฺส อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ ปชานนฺติ, เต จ โข เม, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา สมเณสุ เจว สมณสมฺมตา พฺราหฺมเณสุ จ พฺราหฺมณสมฺมตา, เต จ ปนายสฺมนฺโต สามญฺญตฺถญฺจ พฺรหฺมญฺญตฺถญฺจ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ
๖. ทุติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตํ
๑๗๕. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา ลาภสกฺการสิโลกสฺส สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ นปฺปชานนฺติ…เป.… ปชานนฺติ…เป.… สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ
๗. ตติยสมณพฺราหฺมณสุตฺตํ
๑๗๖. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘เย หิ เกจิ, ภิกฺขเว, สมณา วา พฺราหฺมณา วา ลาภสกฺการสิโลกํ ยถาภูตํ นปฺปชานนฺติ, ลาภสกฺการสิโลกสมุทยํ นปฺปชานนฺติ, ลาภสกฺการสิโลกนิโรธํ นปฺปชานนฺติ, ลาภสกฺการสิโลกนิโรธคามินิํ ปฏิปทํ นปฺปชานนฺติ …เป.… ปชานนฺติ…เป.… สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรนฺตี’’ติฯ สตฺตมํฯ
๘. ฉวิสุตฺตํ
๑๗๗. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลโก , ภิกฺขเว, ฉวิํ ฉินฺทติ, ฉวิํ เฉตฺวา จมฺมํ ฉินฺทติ, จมฺมํ เฉตฺวา มํสํ ฉินฺทติ, มํสํ เฉตฺวา นฺหารุํ ฉินฺทติ, นฺหารุํ เฉตฺวา อฏฺฐิํ ฉินฺทติ, อฏฺฐิํ เฉตฺวา อฏฺฐิมิญฺชํ อาหจฺจ ติฏฺฐติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ อฏฺฐมํฯ
๙. รชฺชุสุตฺตํ
๑๗๘. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลโก, ภิกฺขเว, ฉวิํ ฉินฺทติ, ฉวิํ เฉตฺวา จมฺมํ ฉินฺทติ, จมฺมํ เฉตฺวา มํสํ ฉินฺทติ, มํสํ เฉตฺวา นฺหารุํ ฉินฺทติ, นฺหารุํ เฉตฺวา อฏฺฐิํ ฉินฺทติ, อฏฺฐิํ เฉตฺวา อฏฺฐิมิญฺชํ อาหจฺจ ติฏฺฐติ’’ฯ
‘‘เสยฺยถาปิ , ภิกฺขเว, พลวา ปุริโส ทฬฺหาย วาฬรชฺชุยา ชงฺฆํ เวเฐตฺวา ฆํเสยฺยฯ สา ฉวิํ ฉินฺเทยฺย, ฉวิํ เฉตฺวา จมฺมํ ฉินฺเทยฺย, จมฺมํ เฉตฺวา มํสํ ฉินฺเทยฺย, มํสํ เฉตฺวา นฺหารุํ ฉินฺเทยฺย, นฺหารุํ เฉตฺวา อฏฺฐิํ ฉินฺเทยฺย, อฏฺฐิํ เฉตฺวา อฏฺฐิมิญฺชํ อาหจฺจ ติฏฺเฐยฺยฯ เอวเมว โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก ฉวิํ ฉินฺทติ, ฉวิํ เฉตฺวา จมฺมํ ฉินฺทติ, จมฺมํ เฉตฺวา มํสํ ฉินฺทติ, มํสํ เฉตฺวา นฺหารุํ ฉินฺทติ, นฺหารุํ เฉตฺวา อฏฺฐิํ ฉินฺทติ, อฏฺฐิํ เฉตฺวา อฏฺฐิํมิญฺชํ อาหจฺจ ติฏฺฐติฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ นวมํฯ
๑๐. ภิกฺขุสุตฺตํ
๑๗๙. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘โยปิ โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อรหํ ขีณาสโว ตสฺสปาหํ ลาภสกฺการสิโลโก อนฺตรายาย วทามี’’ติฯ เอวํ วุตฺเต, อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘กิสฺส ปน, ภนฺเต, ขีณาสวสฺส ภิกฺขุโน ลาภสกฺการสิโลโก อนฺตรายายา’’ติ? ‘‘ยา หิสฺส สา, อานนฺท, อกุปฺปา เจโตวิมุตฺติ นาหํ ตสฺสา ลาภสกฺการสิโลกํ อนฺตรายาย วทามิฯ เย จ ขฺวสฺส, อานนฺท, อปฺปมตฺตสฺส อาตาปิโน ปหิตตฺตสฺส วิหรโต ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา อธิคตา เตสาหมสฺส ลาภสกฺการสิโลกํ อนฺตรายาย วทามิฯ เอวํ ทารุโณ โข, อานนฺท, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ ตสฺมาติหานนฺท, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ ปชหิสฺสาม, น จ โน อุปฺปนฺโน ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสตี’ติฯ เอวญฺหิ โว, อานนฺท, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทสมํฯ
ตติโย วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
มาตุคาโม จ กลฺยาณี, ปุตฺโต จ เอกธีตุ จ;
สมณพฺราหฺมณา ตีณิ, ฉวิ รชฺชุ จ ภิกฺขุนาติฯ
๔. จตุตฺถวคฺโค
๑. ภินฺทิสุตฺตํ
๑๘๐. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูโต ปริยาทิณฺณจิตฺโต, ภิกฺขเว, เทวทตฺโต สงฺฆํ ภินฺทิฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ปฐมํฯ
๒. กุสลมูลสุตฺตํ
๑๘๑. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตสฺส ปริยาทิณฺณจิตฺตสฺส, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส กุสลมูลํ สมุจฺเฉทมคมาฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ทุติยํฯ
๓. กุสลธมฺมสุตฺตํ
๑๘๒. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตสฺส ปริยาทิณฺณจิตฺตสฺส, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส กุสโล ธมฺโม สมุจฺเฉทมคมาฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ตติยํฯ
๔. สุกฺกธมฺมสุตฺตํ
๑๘๓. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตสฺส ปริยาทิณฺณจิตฺตสฺส, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส สุกฺโก ธมฺโม สมุจฺเฉทมคมาฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… สิกฺขิตพฺพ’’นฺติ ฯ จตุตฺถํฯ
๕. อจิรปกฺกนฺตสุตฺตํ
๑๘๔. เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ คิชฺฌกูเฏ ปพฺพเต อจิรปกฺกนฺเต เทวทตฺเตฯ ตตฺร โข ภควา เทวทตฺตํ อารพฺภ ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อตฺตวธาย, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ, ปราภวาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ’’ฯ
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, กทลี อตฺตวธาย ผลํ เทติ, ปราภวาย ผลํ เทติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อตฺตวธาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ, ปราภวาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิฯ
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, เวฬุ อตฺตวธาย ผลํ เทติ, ปราภวาย ผลํ เทติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อตฺตวธาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ, ปราภวาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิฯ
‘‘เสยฺยถาปิ , ภิกฺขเว, นโฬ อตฺตวธาย ผลํ เทติ, ปราภวาย ผลํ เทติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อตฺตวธาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ, ปราภวาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิฯ
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, อสฺสตรี อตฺตวธาย คพฺภํ คณฺหาติ, ปราภวาย คพฺภํ คณฺหาติ; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อตฺตวธาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิ, ปราภวาย เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลโก อุทปาทิฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโกฯ เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ
อิทมโวจ ภควาฯ อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา –
‘‘ผลํ เว กทลิํ หนฺติ, ผลํ เวฬุํ ผลํ นฬํ;
สกฺกาโร กาปุริสํ หนฺติ, คพฺโภ อสฺสตริํ ยถาติ’’ฯ ปญฺจมํ;
๖. ปญฺจรถสตสุตฺตํ
๑๘๕. ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเปฯ เตน โข ปน สมเยน เทวทตฺตสฺส อชาตสตฺตุกุมาโร ปญฺจหิ รถสเตหิ สายํ ปาตํ อุปฏฺฐานํ คจฺฉติ, ปญฺจ จ ถาลิปากสตานิ ภตฺตาภิหาโร อภิหรียติฯ อถ โข สมฺพหุลา ภิกฺขู เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิํสุฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนา โข เต ภิกฺขู ภควนฺตํ เอตทโวจุํ – ‘‘เทวทตฺตสฺส, ภนฺเต, อชาตสตฺตุกุมาโร ปญฺจหิ รถสเตหิ สายํ ปาตํ อุปฏฺฐานํ คจฺฉติ, ปญฺจ จ ถาลิปากสตานิ ภตฺตาภิหาโร อภิหรียตี’’ติฯ ‘‘มา, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส ลาภสกฺการสิโลกํ ปิหยิตฺถฯ ยาวกีวญฺจ, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส อชาตสตฺตุกุมาโร ปญฺจหิ รถสเตหิ สายํ ปาตํ อุปฏฺฐานํ คมิสฺสติ, ปญฺจ จ ถาลิปากสตานิ ภตฺตาภิหาโร อาหรียิสฺสติ, หานิเยว, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิ’’ฯ
‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, จณฺฑสฺส กุกฺกุรสฺส นาสาย ปิตฺตํ ภินฺเทยฺยุํ , เอวญฺหิ โส, ภิกฺขเว , กุกฺกุโร ภิยฺโยโสมตฺตาย จณฺฑตโร อสฺส; เอวเมว, ภิกฺขเว, ยาวกีวญฺจ เทวทตฺตสฺส อชาตสตฺตุกุมาโร ปญฺจหิ รถสเตหิ สายํ ปาตํ อุปฏฺฐานํ คมิสฺสติ, ปญฺจ จ ถาลิปากสตานิ ภตฺตาภิหาโร อาหรียิสฺสติ, หานิเยว, ภิกฺขเว, เทวทตฺตสฺส ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก…เป.… เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ ฉฏฺฐํฯ
๗. มาตุสุตฺตํ
๑๘๖. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ อิธาหํ , ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘น จายมายสฺมา มาตุปิ เหตุ สมฺปชานมุสา ภาเสยฺยา’ติฯ ตเมนํ ปสฺสามิ อปเรน สมเยน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ สมฺปชานมุสา ภาสนฺตํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ ปชหิสฺสามฯ น จ โน อุปฺปนฺโน ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสตี’ติฯ เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ สตฺตมํฯ
๘-๑๓. ปิตุสุตฺตาทิฉกฺกํ
๑๘๗. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ทารุโณ, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ อิธาหํ , ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘น จายมายสฺมา ปิตุปิ เหตุ…เป.… ภาตุปิ เหตุ… ภคินิยาปิ เหตุ… ปุตฺตสฺสปิ เหตุ… ธีตุยาปิ เหตุ… ปชาปติยาปิ เหตุ สมฺปชานมุสา ภาเสยฺยา’ติฯ ตเมนํ ปสฺสามิ อปเรน สมเยน ลาภสกฺการสิโลเกน อภิภูตํ ปริยาทิณฺณจิตฺตํ สมฺปชานมุสา ภาสนฺตํฯ เอวํ ทารุโณ โข, ภิกฺขเว, ลาภสกฺการสิโลโก กฏุโก ผรุโส อนฺตรายิโก อนุตฺตรสฺส โยคกฺเขมสฺส อธิคมายฯ ตสฺมาติห, ภิกฺขเว, เอวํ สิกฺขิตพฺพํ – ‘อุปฺปนฺนํ ลาภสกฺการสิโลกํ ปชหิสฺสาม, น จ โน อุปฺปนฺโน ลาภสกฺการสิโลโก จิตฺตํ ปริยาทาย ฐสฺสตี’ติฯ เอวญฺหิ โว, ภิกฺขเว, สิกฺขิตพฺพ’’นฺติฯ เตรสมํฯ
จตุตฺโถ วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ภินฺทิ มูลํ ทุเว ธมฺมา, ปกฺกนฺตํ รถ มาตริ;
ปิตา ภาตา จ ภคินี, ปุตฺโต ธีตา ปชาปตีติฯ
ลาภสกฺการสํยุตฺตํ สมตฺตํฯ