(๖) ๑. ปุคฺคลวคฺโค
๕๓. ‘‘ทฺเวเม
๕๔. ‘‘ทฺเวเม, ภิกฺขเว, ปุคฺคลา โลเก อุปฺปชฺชมานา อุปฺปชฺชนฺติ อจฺฉริยมนุสฺสาฯ กตเม
๕๕. ‘‘ทฺวินฺนํ, ภิกฺขเว, ปุคฺคลานํ กาลกิริยา พหุโน ชนสฺส อนุตปฺปา โหติฯ กตเมสํ ทฺวินฺนํ? ตถาคตสฺส จ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส, รญฺโญ จ จกฺกวตฺติสฺสฯ อิเมสํ โข, ภิกฺขเว, ทฺวินฺนํ ปุคฺคลานํ กาลกิริยา พหุโน ชนสฺส อนุตปฺปา โหตี’’ติฯ
๕๖. ‘‘ทฺเวเม, ภิกฺขเว, ถูปารหาฯ กตเม ทฺเว? ตถาคโต จ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ, ราชา จ จกฺกวตฺตีฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว ถูปารหา’’ติฯ
๕๗. ‘‘ทฺเวเม, ภิกฺขเว, พุทฺธาฯ กตเม ทฺเว? ตถาคโต จ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ, ปจฺเจกพุทฺโธ จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว พุทฺธา’’ติฯ
๕๘. ‘‘ทฺเวเม
๕๙. ‘‘ทฺเวเม, ภิกฺขเว, อสนิยา ผลนฺติยา น สนฺตสนฺติฯ กตเม ทฺเว? ภิกฺขุ จ ขีณาสโว, อสฺสาชานีโย จฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว อสนิยา ผลนฺติยา น สนฺตสนฺตี’’ติฯ
๖๐. ‘‘ทฺเวเม
๖๑. ‘‘ทฺเวเม, ภิกฺขเว, อตฺถวเส สมฺปสฺสมานา กิํปุริสา มานุสิํ วาจํ น ภาสนฺติฯ กตเม ทฺเว? มา จ มุสา ภณิมฺหา, มา จ ปรํ อภูเตน อพฺภาจิกฺขิมฺหาติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ทฺเว อตฺถวเส สมฺปสฺสมานา กิํปุริสา มานุสิํ วาจํ น ภาสนฺตี’’ติฯ
๖๒. ‘‘ทฺวินฺนํ
๖๓. ‘‘อสนฺตสนฺนิวาสญฺจ โว, ภิกฺขเว, เทเสสฺสามิ สนฺตสนฺนิวาสญฺจฯ ตํ สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ; ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, ภนฺเต’’ติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, อสนฺตสนฺนิวาโส โหติ, กถญฺจ อสนฺโต สนฺนิวสนฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เถรสฺส ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘เถโรปิ มํ น วเทยฺย, มชฺฌิโมปิ มํ น วเทยฺย, นโวปิ มํ น วเทยฺย; เถรมฺปาหํ น วเทยฺยํ, มชฺฌิมมฺปาหํ น วเทยฺยํ, นวมฺปาหํ น วเทยฺยํฯ เถโร เจปิ มํ วเทยฺย อหิตานุกมฺปี มํ วเทยฺย โน หิตานุกมฺปี, โนติ นํ วเทยฺยํ วิเหเฐยฺยํ
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, สนฺตสนฺนิวาโส โหติ, กถญฺจ สนฺโต สนฺนิวสนฺติ? อิธ, ภิกฺขเว, เถรสฺส ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘เถโรปิ มํ วเทยฺย, มชฺฌิโมปิ มํ วเทยฺย, นโวปิ มํ วเทยฺย; เถรมฺปาหํ วเทยฺยํ, มชฺฌิมมฺปาหํ วเทยฺยํ, นวมฺปาหํ วเทยฺยํฯ เถโร เจปิ มํ วเทยฺย หิตานุกมฺปี มํ วเทยฺย โน อหิตานุกมฺปี, สาธูติ นํ วเทยฺยํ น วิเหเฐยฺยํ ปสฺสมฺปิสฺส ปฏิกเรยฺยํฯ มชฺฌิโม เจปิ มํ วเทยฺย…เป.… นโว เจปิ มํ วเทยฺย หิตานุกมฺปี มํ วเทยฺย โน อหิตานุกมฺปี, สาธูติ นํ วเทยฺยํ น นํ วิเหเฐยฺยํ ปสฺสมฺปิสฺส ปฏิกเรยฺยํ’ฯ มชฺฌิมสฺสปิ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ…เป.… นวสฺสปิ ภิกฺขุโน เอวํ โหติ – ‘เถโรปิ มํ วเทยฺย, มชฺฌิโมปิ มํ วเทยฺย, นโวปิ มํ วเทยฺย; เถรมฺปาหํ วเทยฺยํ, มชฺฌิมมฺปาหํ วเทยฺยํ, นวมฺปาหํ วเทยฺยํฯ เถโร เจปิ มํ วเทยฺย
๖๔. ‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, อธิกรเณ อุภโต วจีสํสาโร ทิฏฺฐิปฬาโส เจตโส อาฆาโต อปฺปจฺจโย อนภิรทฺธิ อชฺฌตฺตํ
ปุคฺคลวคฺโค ปฐโมฯ