ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
วินยปิฏเก
ปริวารปาฬิ
๑. ภิกฺขุวิภงฺโค
โสฬสมหาวาโร
๑. กตฺถปญฺญตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๑. ยํ
๒. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ปฐมํ
๓.
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน
ตโต
ภทฺทนาโม จ ปณฺฑิโตฯ
เอเต
วินยํ เต วาจยิํสุ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาฯ
นิกาเย
ตโต อริฏฺโฐ เมธาวี, ติสฺสทตฺโต จ ปณฺฑิโตฯ
วิสารโท กาฬสุมโน, เถโร จ ทีฆนามโก;
ทีฆสุมโน จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, เทวตฺเถโร
ปุนเทว
พหุสฺสุโต จูฬนาโค, คโชว ทุปฺปธํสิโยฯ
ธมฺมปาลิตนาโม จ, โรหเณ
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ เขมนาโม ติเปฏโกฯ
ทีเป ตารกราชาว ปญฺญาย อติโรจถ;
อุปติสฺโส จ เมธาวี, ผุสฺสเทโว มหากถีฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
มหากถี มหาสิโว, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
ปุนเทว อุปาลิ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
มหานาโค มหาปญฺโญ, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
ปุนเทว อภโย เมธาวี, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโทฯ
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
สาสนํ
จูฬาภโย จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
จูฬเทโว
สิวตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
เอเต
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
๔. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ทุติยํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ธนิยํ กุมฺภการปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ธนิโย กุมฺภการปุตฺโต รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาตีติ? ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ
๕. ตติยํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล
๖. จตุตฺถํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? วคฺคุมุทาตีริยา ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาตีติ? ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
จตฺตาโร ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
เมถุนาทินฺนาทานญฺจ
ปาราชิกานิ จตฺตาริ, เฉชฺชวตฺถู อสํสยาติฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ
๗. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโต? กํ อารพฺภ? กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ? อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ
๘. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา เสยฺยสโก หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺตีติ? เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ สพฺพตฺถ ปญฺญตฺติ, ปเทสปญฺญตฺตีติ? สพฺพตฺถปญฺญตฺติฯ สาธารณปญฺญตฺติ, อสาธารณปญฺญตฺตีติ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ
ตโต มหินฺโท อิฏฺฏิโย, อุตฺติโย สมฺพโล ตถา;
ภทฺทนาโม จ ปณฺฑิโตฯ
เอเต นาคา มหาปญฺญา, ชมฺพุทีปา อิธาคตา;
วินยํ เต วาจยิํสุ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาฯ
นิกาเย ปญฺจ วาเจสุํ, สตฺต เจว ปกรเณ;
ตโต อริฏฺโฐ เมธาวี, ติสฺสทตฺโต จ ปณฺฑิโตฯ
วิสารโท
ทีฆสุมโน จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว กาฬสุมโน, นาคตฺเถโร จ พุทฺธรกฺขิโต;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, เทวตฺเถโร จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
พหุสฺสุโต จูฬนาโค, คโชว ทุปฺปธํสิโยฯ
ธมฺมปาลิตนาโม จ, โรหเณ สาธุปูชิโต;
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, เขมนาโม ติเปฏโกฯ
ทีเป ตารกราชาว, ปญฺญาย อติโรจถ;
อุปติสฺโส จ เมธาวี, ผุสฺสเทโว มหากถีฯ
ปุนเทว
มหากถี มหาสิโว, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
ปุนเทว อุปาลิ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
มหานาโค มหาปญฺโญ, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
ปุนเทว อภโย เมธาวี, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโทฯ
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
สาสนํ อนุรกฺขนฺโต, ชมฺพุทีเป ปติฏฺฐิโตฯ
จูฬาภโย จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
จูฬเทโว จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
สิวตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิโท;
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
๙. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน มาตุคาเมน สทฺธิํ กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภ
๑๐. มาตุคามํ ทุฏฺฐุลฺลาหิ วาจาหิ โอภาสนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา
๑๑. มาตุคามสฺส สนฺติเก อตฺตกามปาริจริยาย วณฺณํ ภาสนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา
๑๒. สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต
๑๓. สญฺญาจิกา
๑๔. มหลฺลกํ วิหารํ การาเปนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน วิหารวตฺถุํ โสเธนฺโต อญฺญตรํ เจติยรุกฺขํ เฉทาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๕. ภิกฺขุํ
๑๖. ภิกฺขุํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํเสนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? ราชคเห ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? เมตฺติยภูมชเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เมตฺติยภูมชกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทพฺพํ มลฺลปุตฺตํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํเสสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๗. สงฺฆเภทกสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตสฺส สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? ราชคเห ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? เทวทตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เทวทตฺโต สมคฺคสฺส สงฺฆสฺส เภทาย ปรกฺกมิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๘. เภทานุวตฺตกานํ
๑๙. ทุพฺพจสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนา
๒๐. กุลทูสกสฺส
เตรส สงฺฆาทิเสสา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
วิสฺสฏฺฐิ
สญฺจริตฺตํ กุฏี เจว, วิหาโร จ อมูลกํฯ
กิญฺจิเทสญฺจ เภโท จ, ตสฺเสว
ทุพฺพจํ กุลทูสญฺจ, สงฺฆาทิเสสา เตรสาติฯ
๓. อนิยตกณฺฑํ
๒๑. ยํ
๒๒. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ปฐโม อนิยโต กตฺถ
อุปาลิ
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ
ตโต
ภทฺทนาโม จ ปณฺฑิโตฯ
เอเต นาคา มหาปญฺญา, ชมฺพุทีปา อิธาคตา;
วินยํ เต วาจยิํสุ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาฯ
นิกาเย ปญฺจ วาเจสุํ, สตฺต เจว ปกรเณ;
ตโต อริฏฺโฐ เมธาวี, ติสฺสทตฺโต จ ปณฺฑิโตฯ
วิสารโท กาฬสุมโน, เถโร จ ทีฆนามโก;
ทีฆสุมโน จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, เทวตฺเถโร จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
พหุสฺสุโต จูฬนาโค, คโชว ทุปฺปธํสิโยฯ
ธมฺมปาลิตนาโม จ, โรหเณ สาธุปูชิโต;
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, เขมนาโม ติเปฏโกฯ
ทีเป ตารกราชาว ปญฺญาย อติโรจถ;
อุปติสฺโส จ เมธาวี, ผุสฺสเทโว มหากถีฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
มหากถี มหาสิโว, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
ปุนเทว อุปาลิ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
มหานาโค มหาปญฺโญ, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
ปุนเทว
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโทฯ
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
สาสนํ อนุรกฺขนฺโต, ชมฺพุทีเป ปติฏฺฐิโตฯ
จูฬาภโย จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
จูฬเทโว จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
สิวตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
๒๓. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ทุติโย อนิยโต กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี มาตุคาเมน สทฺธิํ เอโก เอกาย รโห นิสชฺชํ กปฺเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺตีติ? เอกา ปญฺญตฺติฯ อนุปญฺญตฺติ
ทฺเว อนิยตา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อลงฺกมฺมนิยญฺเจว, ตเถว จ น เหว โข;
อนิยตา สุปญฺญตฺตา, พุทฺธเสฏฺเฐน ตาทินาติฯ
๔. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ
๑. กถินวคฺโค
๒๔. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อติเรกจีวรํ ทสาหํ อติกฺกาเมนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อติเรกจีวรํ ธาเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ
๒๕. เอกรตฺตํ ติจีวเรน วิปฺปวสนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู ภิกฺขูนํ หตฺเถ จีวรํ นิกฺขิปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน ชนปทจาริกํ ปกฺกมิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๒๖. อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา มาสํ อติกฺกาเมนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา มาสํ อติกฺกาเมสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ
๒๗. อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปนฺตสฺส
๒๘. อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคเหสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๒๙. อญฺญาตกํ
๓๐. อญฺญาตกํ คหปติํ วา คหปตานิํ วา ตตุตฺตริ จีวรํ วิญฺญาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา พหุํ จีวรํ
๓๑. ปุพฺเพ อปฺปวาริตสฺส อญฺญาตกํ คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท
๓๒. ปุพฺเพ อปฺปวาริตสฺส อญฺญาตเก คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺญาตเก คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๓๓. อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ ฐาเนน จีวรํ อภินิปฺผาเทนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
กถินวคฺโค ปฐโมฯ
๒. โกสิยวคฺโค
๓๔. โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู โกสิยการเก อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาหํสุ ‘‘พหู, อาวุโส, โกสการเก ปจถฯ อมฺหากมฺปิ ทสฺสถฯ มยมฺปิ อิจฺฉาม โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ กาตุ’’นฺติ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๓๕. สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ
๓๖. อนาทิยิตฺวา
๓๗. อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ
๓๘. อนาทิยิตฺวา ปุราณสนฺถตสฺส สามนฺตา สุคตวิทตฺถิํ นวํ นิสีทนสนฺถตํ การาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภ
๓๙. เอฬกโลมานิ ปฏิคฺคเหตฺวา ติโยชนํ อติกฺกาเมนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตโร ภิกฺขุ เอฬกโลมานิ ปฏิคฺคเหตฺวา ติโยชนํ อติกฺกาเมสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ
๔๐. อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา เอฬกโลมานิ โธวาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อญฺญาติกาหิ ภิกฺขุนีหิ เอฬกโลมานิ โธวาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๔๑. รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํ
๔๒. นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู
๔๓. นานปฺปการกํ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ปริพฺพาชเกน สทฺธิํ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
โกสิยวคฺโค ทุติโยฯ
๓. ปตฺตวคฺโค
๔๔. อติเรกปตฺตํ
๔๕. อูนปญฺจพนฺธเนน ปตฺเตน อญฺญํ นวํ ปตฺตํ เจตาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อปฺปมตฺตเกนปิ ภินฺเนน อปฺปมตฺตเกนปิ ขณฺเฑน วิลิขิตมตฺเตนปิ พหู ปตฺเต วิญฺญาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๔๖. เภสชฺชานิ
๔๗. อติเรกมาเส
๔๘. ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิเตน อนตฺตมเนน อจฺฉินฺทนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๔๙. สามํ สุตฺตํ วิญฺญาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สามํ สุตฺตํ วิญฺญาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิ จีวรํ วายาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๕๐. ปุพฺเพ อปฺปวาริตสฺส อญฺญาตกสฺส คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา
๕๑. อจฺเจกจีวรํ
๕๒. ติณฺณํ
๕๓. ชานํ
ปตฺตวคฺโค ตติโยฯ
ติํส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ทเสกรตฺติมาโส จ, โธวนญฺจ ปฏิคฺคโห;
อญฺญาตํ ตญฺจ
โกสิยา สุทฺธทฺเวภาคา, ฉพฺพสฺสานิ นิสีทนํ;
ทฺเว จ โลมานิ อุคฺคณฺเห, อุโภ นานปฺปการกาฯ
ทฺเว จ ปตฺตานิ เภสชฺชํ, วสฺสิกา ทานปญฺจมํ;
สามํ วายาปนจฺเจโก, สาสงฺกํ สงฺฆิเกน จาติฯ
๕. ปาจิตฺติยกณฺฑํ
๑. มุสาวาทวคฺโค
๕๔. ยํ
๕๕. โอมสวาเท ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เปสเลหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ภณฺฑนฺตา
๕๖. ภิกฺขุเปสุญฺเญ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ เปสุญฺญํ อุปสํหริํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๕๗. อนุปสมฺปนฺนํ ปทโส ธมฺมํ วาเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู
๕๘. อนุปสมฺปนฺเนน อุตฺตริทิรตฺตติรตฺตํ สหเสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู อนุปสมฺปนฺเนน สหเสยฺยํ กปฺเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ
๕๙. มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อนุรุทฺโธ มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
๖๐. มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ
๖๑. อนุปสมฺปนฺนสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ ภูตํ อาโรเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? วคฺคุมุทาตีริยา ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต…เป.…ฯ
๖๒. ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๖๓. ปถวิํ
มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ
๒. ภูตคามวคฺโค
๖๔. ภูตคามปาตพฺยตา
๖๕. อญฺญวาทเก วิเหสเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน สงฺฆมชฺเฌ อาปตฺติยา อนุยุญฺชิยมาโน อญฺเญนญฺญํ ปฏิจริ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ
๖๖. อุชฺฌาปนเก ขิยฺยนเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? เมตฺติยภูมชเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เมตฺติยภูมชกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทพฺพํ มลฺลปุตฺตํ ภิกฺขู อุชฺฌาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๖๗. สงฺฆิกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ภิสิํ วา โกจฺฉํ วา อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู สงฺฆิกํ เสนาสนํ อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ
๖๘. สงฺฆิเก
๖๙. สงฺฆิเก วิหาเร ชานํ ปุพฺพุปคตํ ภิกฺขุํ อนุปขชฺช เสยฺยํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เถเร ภิกฺขู อนุปขชฺช เสยฺยํ กปฺเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
๗๐. ภิกฺขุํ กุปิเตน อนตฺตมเนน สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺฒนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู กุปิตา อนตฺตมนา ภิกฺขู สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺฒิํสุ
๗๑. สงฺฆิเก วิหาเร อุปริเวหาสกุฏิยา อาหจฺจปาทกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา อภินิสีทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตโร ภิกฺขุ สงฺฆิเก วิหาเร อุปริเวหาสกุฏิยา อาหจฺจปาทกํ มญฺจํ สหสา อภินิสีทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา
๗๒. ทฺวตฺติปริยาเย อธิฏฺฐหิตฺวา ตตุตฺตริ อธิฏฺฐหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน กตปริโยสิตํ วิหารํ ปุนปฺปุนํ ฉาทาเปสิ, ปุนปฺปุนํ ลิมฺปาเปสิ, อติภาริโก วิหาโร ปริปติ
๗๓. ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ติณํ วา มตฺติกํ วา สิญฺจนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? อาฬวิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อาฬวเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ
ภูตคามวคฺโค ทุติโยฯ
๓. โอวาทวคฺโค
๗๔. อสมฺมเตน
๗๕. อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ จูฬปนฺถกํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา จูฬปนฺถโก อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ ปทโสธมฺเม…เป.…ฯ
๗๖. ภิกฺขุนุปสฺสยํ อุปสงฺกมิตฺวา ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู
๗๗. ‘‘อามิสเหตุ
๗๘. อญฺญาติกาย
๗๙. อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ สิพฺเพนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ สิพฺเพสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ
๘๐. ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนีหิ สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๘๑. ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย เอกํ นาวํ อภิรุหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนีหิ สทฺธิํ สํวิธาย เอกํ นาวํ อภิรุหิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๘๒. ชานํ
๘๓. ภิกฺขุนิยา
โอวาทวคฺโค ตติโยฯ
๔. โภชนวคฺโค
๘๔. ตตุตฺตริ อาวสถปิณฺฑํ ภุญฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู
๘๕. คณโภชเน ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? เทวทตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เทวทตฺโต สปริโส กุเลสุ วิญฺญาเปตฺวา วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, สตฺต อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
๘๖. ปรมฺปรโภชเน ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู
๘๗. ทฺวตฺติปตฺตปูเร ปูเว ปฏิคฺคเหตฺวา ตตุตฺตริ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู น มตฺตํ ชานิตฺวา ปฏิคฺคเหสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา
๘๘. ภุตฺตาวินา
๘๙. ภิกฺขุํ ภุตฺตาวิํ ปวาริตํ อนติริตฺเตน ขาทนีเยน วา โภชนีเยน วา อภิหฏฺฐุํ ปวาเรนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตโร ภิกฺขุ ภิกฺขุํ ภุตฺตาวิํ ปวาริตํ อนติริตฺเตน โภชนีเยน อภิหฏฺฐุํ ปวาเรสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๙๐. วิกาเล
๙๑. สนฺนิธิการกํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ภุญฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ เพลฏฺฐสีสํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา เพลฏฺฐสีโส สนฺนิธิการกํ โภชนํ
๙๒. ปณีตโภชนานิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ปณีตโภชนานิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๙๓. อทินฺนํ มุขทฺวารํ อาหารํ อาหรนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตโร ภิกฺขุ
โภชนวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. อเจลกวคฺโค
๙๔. อเจลกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สหตฺถา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา เทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อานนฺโท อญฺญตริสฺสา ปริพฺพาชิกาย เอกํ มญฺญมาโน ทฺเว ปูเว อทาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
๙๕. ภิกฺขุํ ‘‘เอหาวุโส, คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสิสฺสามา’’ติ ตสฺส ทาเปตฺวา วา อทาเปตฺวา วา อุยฺโยเชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ
๙๖. สโภชเน
๙๗. มาตุคาเมน สทฺธิํ รโห ปฏิจฺฉนฺเน อาสเน นิสชฺชํ กปฺเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต มาตุคาเมน สทฺธิํ รโห ปฏิจฺฉนฺเน อาสเน นิสชฺชํ กปฺเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
๙๘. มาตุคาเมน
๙๙. นิมนฺติเตน สภตฺเตน สนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉา ปุเรภตฺตํ ปจฺฉาภตฺตํ กุเลสุ จาริตฺตํ อาปชฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต นิมนฺติโต สภตฺโต สมาโน ปุเรภตฺตํ ปจฺฉาภตฺตํ กุเลสุ จาริตฺตํ อาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, จตสฺโส อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ
๑๐๐. ตตุตฺตริ เภสชฺชํ วิญฺญาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู มหานาเมน สกฺเกน ‘‘อชฺชณฺโห, ภนฺเต, อาคเมถา’’ติ
๑๐๑. อุยฺยุตฺตํ เสนํ ทสฺสนาย คจฺฉนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ
๑๐๒. อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
๑๐๓. อุยฺโยธิกํ คจฺฉนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
อเจลกวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. สุราปานวคฺโค
๑๐๔. สุราเมรยปาเน
๑๐๕. องฺคุลิปโตทเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา
๑๐๖. อุทเก หสธมฺเม
๑๐๗. อนาทริเย ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน อนาทริยํ อกาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๐๘. ภิกฺขุํ ภิํสาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุํ ภิํสาเปสุํ
๑๐๙. โชติํ สมาทหิตฺวา วิสิพฺเพนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ภคฺเคสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู โชติํ สมาทหิตฺวา วิสิพฺเพสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, ทฺเว อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๑๐. โอเรนทฺธมาสํ นหายนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู ราชานมฺปิ ปสฺสิตฺวา น
๑๑๑. อนาทิยิตฺวา
๑๑๒. ภิกฺขุสฺส วา ภิกฺขุนิยา วา สิกฺขมานาย วา สามเณรสฺส วา สามเณริยา วา สามํ จีวรํ วิกปฺเปตฺวา อปฺปจฺจุทฺธารณํ ปริภุญฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ วิกปฺเปตฺวา อปฺปจฺจุทฺธารณํ ปริภุญฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ กถินเก…เป.…ฯ
๑๑๓. ภิกฺขุสฺส ปตฺตํ วา จีวรํ วา นิสีทนํ วา สูจิฆรํ วา กายพนฺธนํ วา อปนิเธนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
สุราเมรยวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. สปฺปาณกวคฺโค
๑๑๔. สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๑๕. ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ปริภุญฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ
๑๑๖. ชานํ ยถาธมฺมํ นิหตาธิกรณํ ปุน กมฺมาย อุกฺโกเฏนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ชานํ ยถาธมฺมํ นิหตาธิกรณํ ปุน กมฺมาย อุกฺโกเฏสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๑๗. ภิกฺขุสฺส ชานํ ทุฏฺฐุลฺลํ อาปตฺติํ ปฏิจฺฉาเทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ
๑๑๘. ชานํ อูนวีสติวสฺสํ ปุคฺคลํ อุปสมฺปาเทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล
๑๑๙. ชานํ
๑๒๐. มาตุคาเมน สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ
๑๒๑. ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อริฏฺฐํ ภิกฺขุํ คทฺธพาธิปุพฺพํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อริฏฺโฐ ภิกฺขุ คทฺธพาธิปุพฺโพ ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติฯ กายโต จ วาจโต
๑๒๒. ชานํ ตถาวาทินา ภิกฺขุนา
๑๒๓. ชานํ ตถานาสิตํ สมณุทฺเทสํ อุปลาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา
สปฺปาณกวคฺโค สตฺตโมฯ
๘. สหธมฺมิกวคฺโค
๑๒๔. ภิกฺขูหิ
๑๒๕. วินยํ วิวณฺเณนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู วินยํ วิวณฺเณสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๒๖. โมหนเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู โมเหสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๒๗. ภิกฺขุสฺส กุปิเตน อนตฺตมเนน ปหารํ เทนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ
๑๒๘. ภิกฺขุสฺส กุปิเตน อนตฺตมเนน ตลสตฺติกํ อุคฺคิรนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ
๑๒๙. ภิกฺขุํ อมูลเกน สงฺฆาทิเสเสน อนุทฺธํเสนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภ
๑๓๐. ภิกฺขุสฺส สญฺจิจฺจ กุกฺกุจฺจํ อุปทหนฺตสฺส
๑๓๑. ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ
๑๓๒. ธมฺมิกานํ กมฺมานํ ฉนฺทํ ทตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ
๑๓๓. สงฺเฆ วินิจฺฉยกถาย วตฺตมานาย ฉนฺทํ อทตฺวา อุฏฺฐายาสนา ปกฺกมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
๑๓๔. สมคฺเค
๑๓๕. ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ ปุคฺคลสฺส ปริณาเมนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ ปุคฺคลสฺส ปริณาเมสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
สหธมฺมิกวคฺโค อฏฺฐโมฯ
๙. ราชวคฺโค
๑๓๖. ปุพฺเพ
๑๓๗. รตนํ อุคฺคณฺหนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
๑๓๘. สนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉา วิกาเล คามํ ปวิสนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ
๑๓๙. อฏฺฐิมยํ
๑๔๐. ปมาณาติกฺกนฺตํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา การาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุปนนฺทํ สกฺยปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุปนนฺโท สกฺยปุตฺโต อุจฺเจ มญฺเจ สยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๔๑. มญฺจํ วา ปีฐํ วา ตูโลนทฺธํ การาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู มญฺจํ วา ปีฐํ วา ตูโลนทฺธํ การาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๔๒. ปมาณาติกฺกนฺตํ
๑๔๓. ปมาณาติกฺกนฺตํ กณฺฑุปฺปฏิจฺฉาทิํ การาเปนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อปฺปมาณิกาโย กณฺฑุปฺปฏิจฺฉาทิโย ธาเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๔๔. ปมาณาติกฺกนฺตํ
๑๔๕. สุคตจีวรปฺปมาณํ
ราชวคฺโค นวโมฯ
ทฺเวนวุติ ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ
ขุทฺทกํ สมตฺตํฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
มุสา โอมสเปสุญฺญํ, ปทเสยฺยา จ อิตฺถิยา;
อญฺญตฺร วิญฺญุนา ภูตา
ภูตํ อญฺญาย อุชฺฌายิ
ปุพฺเพ นิกฺกฑฺฒนาหจฺจ, ทฺวารํ สปฺปาณเกน จฯ
อสมฺมตา อตฺถงฺคเต, อุปสฺสยามิเสน จ;
ทเท สิพฺเพ วิธาเนน, นาวา ภุญฺเชยฺย เอกโตฯ
ปิณฺฑํ คณํ ปรํ ปูวํ, ปวาริโต ปวาริตํ;
วิกาลํ สนฺนิธิ ขีรํ, ทนฺตโปเนน เต ทสฯ
อเจลกํ อุยฺโยขชฺช
นิมนฺติโต ปจฺจเยหิ, เสนาวสนุยฺโยธิกํฯ
สุรา
โชติ นหาน ทุพฺพณฺณํ, สามํ อปนิเธน จฯ
สญฺจิจฺจุทกกมฺมา
เถยฺยอิตฺถิอวเทสํ
สหธมฺมิกวิเลขา, โมโห ปหาเรนุคฺคิเร;
อมูลกญฺจ สญฺจิจฺจ, โสสฺสามิ ขิยฺยปกฺกเมฯ
สงฺเฆน จีวรํ ทตฺวา, ปริณาเมยฺย ปุคฺคเล;
รญฺญญฺจ รตนํ สนฺตํ, สูจิ มญฺโจ จ ตูลิกา;
นิสีทนํ กณฺฑุจฺฉาทิ, วสฺสิกา สุคเตน จาติฯ
เตสํ วคฺคานํ อุทฺทานํ –
มุสา ภูตา จ โอวาโท, โภชนาเจลเกน จ;
สุรา สปฺปาณกา ธมฺโม, ราชวคฺเคน เต นวาติฯ
๖. ปาฏิเทสนียกณฺฑํ
๑๔๖. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา อนฺตรฆรํ ปวิฏฺฐาย หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ
๑๔๗. ภิกฺขุนิยา โวสาสนฺติยา น นิวาเรตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย โวสาสนฺติโย น นิวาเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา
๑๔๘. เสกฺขสมฺมเตสุ
๑๔๙. อารญฺญเกสุ เสนาสเนสุ ปุพฺเพ อปฺปฏิสํวิทิตํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา อชฺฌาราเม สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติฯ สมฺพหุลา ภิกฺขู อาราเม โจเร ปฏิวสนฺเต นาโรเจสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
จตฺตาโร ปาฏิเทสนียา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อญฺญาติกาย โวสาสํ, เสกฺขอารญฺญเกน จ;
ปาฏิเทสนียา จตฺตาโร, สมฺพุทฺเธน ปกาสิตาติฯ
๗. เสขิยกณฺฑํ
๑. ปริมณฺฑลวคฺโค
๑๕๐. ยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปุรโต วา ปจฺฉโต วา โอลมฺเพนฺเตน ปารุปนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ปุรโตปิ ปจฺฉโตปิ โอลมฺเพนฺตา ปารุปิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายํ วิวริตฺวา อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถํ วา ปาทํ วา กีฬาเปนฺเตน อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.…
อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถํ วา ปาทํ วา กีฬาเปนฺเตน อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺเตน อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺเตน อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุกฺขิตฺตกาย อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
ปริมณฺฑลวคฺโค ปฐโมฯ
๒. อุชฺชคฺฆิกวคฺโค
๑๕๑. อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺชคฺฆิกาย อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู มหาหสิตํ หสนฺตา อนฺตรฆเร คจฺฉิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺชคฺฆิกาย อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุจฺจาสทฺทํ มหาสทฺทํ กโรนฺเตน อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุจฺจาสทฺทํ มหาสทฺทํ กโรนฺตา อนฺตรฆเร คจฺฉิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุจฺจาสทฺทํ มหาสทฺทํ กโรนฺเตน อนฺตรฆเร
อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ พาหุปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ พาหุปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สีสปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สีสปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ
อุชฺชคฺฆิกวคฺโค ทุติโยฯ
๓. ขมฺภกตวคฺโค
๑๕๒. อนาทริยํ ปฏิจฺจ ขมฺภกเตน อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติฯ กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิเตน อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา
อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิเตน อนฺตรฆเร นิสีทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สสีสํ ปารุปิตฺวา อนฺตรฆเร นิสีทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุกฺกุฏิกาย อนฺตรฆเร คจฺฉนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปลฺลตฺถิกาย
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺเตน ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปญฺเญว พหุํ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
ขมฺภกตวคฺโค ตติโยฯ
๔. ปิณฺฑปาตวคฺโค
๑๕๓. อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺเตน ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปญฺเญว พหุํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปํ วา พฺยญฺชนํ วา โอทเนน ปฏิจฺฉาเทนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปํ วา โอทนํ วา อคิลาโน อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สูปมฺปิ โอทนมฺปิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ มหนฺตํ กพฬํ กโรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ทีฆํ อาโลปํ กโรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
ปิณฺฑปาตวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. กพฬวคฺโค
๑๕๔. อนาทริยํ ปฏิจฺจ อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ภุญฺชมาเนน สพฺพํ หตฺถํ มุเข ปกฺขิปนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สกพเฬน มุเขน พฺยาหรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภ
อนาทริยํ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อวคณฺฑการกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถนิทฺธุนกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สิตฺถาวการกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ชิวฺหานิจฺฉารกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ จปุจปุการกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
กพฬวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. สุรุสุรุวคฺโค
๑๕๕. อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติฯ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคณฺหนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ภคฺเคสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู สามิเสน หตฺเถน ปานียถาลกํ ปฏิคฺคเหสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ภคฺเคสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู สสิตฺถกํ ปตฺตโธวนํ อนฺตรฆเร ฉฑฺเฑสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อาวุธปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
สุรุสุรุวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. ปาทุกวคฺโค
๑๕๖. อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปาทุการุฬฺหสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุปาหนารุฬฺหสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ยานคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ สยนคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปลฺลตฺถิกาย นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเน
อนาทริยํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิตสีสสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฉมายํ นิสีทิตฺวา อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิเตน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปจฺฉโต คจฺฉนฺเตน ปุรโต คจฺฉนฺตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุปฺปเถน คจฺฉนฺเตน ปเถน คจฺฉนฺตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิเตน อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา กโรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ หริเต อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺตสฺส ทุกฺกฏํ…เป.… กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ อกํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
ปาทุกวคฺโค สตฺตโมฯ
ปญฺจสตฺตติ เสขิยา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ปริมณฺฑลํ ปฏิจฺฉนฺนํ, สุสํวุโตกฺขิตฺตจกฺขุ;
อุกฺขิตฺโตชฺชคฺฆิกา สทฺโท, ตโย เจว ปจาลนาฯ
ขมฺภํ โอคุณฺฐิโต เจวุกฺกุฏิปลฺลตฺถิกาย จ;
สกฺกจฺจํ
สกฺกจฺจํ ปตฺตสญฺญี จ, สปทานํ สมสูปกํ;
ถูปกโต ปฏิจฺฉนฺนํ, วิญฺญตฺตุชฺฌานสญฺญินาฯ
น มหนฺตํ มณฺฑลํ ทฺวารํ, สพฺพํ หตฺถํ น พฺยาหเร;
อุกฺเขโป เฉทนา คณฺโฑ, ธุนํ สิตฺถาวการกํฯ
ชิวฺหานิจฺฉารกญฺเจว
หตฺโถ
ฉตฺตปาณิสฺส
เอวเมว ทณฺฑปาณิสฺส, สตฺถอาวุธปาณินํฯ
ปาทุกา อุปาหนา เจว, ยานเสยฺยาคตสฺส จ;
ปลฺลตฺถิกา นิสินฺนสฺส, เวฐิโตคุณฺฐิตสฺส จฯ
ฉมา นีจาสเน ฐาเน, ปจฺฉโต อุปฺปเถน จ;
ฐิตเกน น กาตพฺพํ, หริเต อุทกมฺหิ จาติฯ
เตสํ วคฺคานมุทฺทานํ –
ปริมณฺฑลอุชฺชคฺฆิ, ขมฺภํ ปิณฺฑํ ตเถว จ;
กพฬา สุรุสุรุ จ, ปาทุเกน จ สตฺตมาติฯ
มหาวิภงฺเค กตฺถปญฺญตฺติวาโร นิฏฺฐิโตฯ
๒. กตาปตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๑๕๗. เมถุนํ
๑๕๘. อทินฺนํ อาทิยนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อทินฺนํ อาทิยนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปญฺจมาสกํ วา อติเรกปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; อติเรกมาสกํ วา อูนปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; มาสกํ วา อูนมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส – อทินฺนํ อาทิยนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
๑๕๙. สญฺจิจฺจ
๑๖๐. อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อสนฺตํ
จตฺตาโร ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ
๑๖๑. อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมเจนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจเตติ อุปกฺกมติ
มาตุคาเมน สทฺธิํ กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กาเยน กายํ อามสติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; กาเยน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; กายปฏิพทฺเธน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
มาตุคามํ ทุฏฺฐุลฺลาหิ วาจาหิ โอภาเสนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วจฺจมคฺคํ ปสฺสาวมคฺคํ อาทิสฺส วณฺณมฺปิ ภณติ, อวณฺณมฺปิ ภณติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; วจฺจมคฺคํ ปสฺสาวมคฺคํ ฐเปตฺวา อธกฺขกํ อุพฺภชาณุมณฺฑลํ อาทิสฺส วณฺณมฺปิ ภณติ อวณฺณมฺปิ ภณติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; กายปฏิพทฺธํ อาทิสฺส วณฺณมฺปิ ภณติ อวณฺณมฺปิ ภณติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
อตฺตกามปาริจริยา
สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฏิคฺคณฺหาติ วีมํสติ ปจฺจาหรติ
สญฺญาจิกาย กุฏิํ การาเปนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เอกํ ปิณฺฑํ อนาคเต, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; ตสฺมิํ ปิณฺเฑ อาคเต, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
มหลฺลกํ วิหารํ การาเปนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เอกํ ปิณฺฑํ อนาคเต, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; ตสฺมิํ ปิณฺเฑ อาคเต, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ภิกฺขุํ อมูลเกน ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํเสนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อโนกาสํ การาเปตฺวา จาวนาธิปฺปาโย วเทติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสเสน ทุกฺกฏสฺส; โอกาสํ การาเปตฺวา อกฺโกสาธิปฺปาโย วเทติ, อาปตฺติ โอมสวาทสฺสฯ
ภิกฺขุํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํเสนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ
สงฺฆเภทโก ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เภทกานุวตฺตกา
ทุพฺพโจ ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย
กุลทูสโก ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เตรส สงฺฆาทิเสสา นิฏฺฐิตาฯ
๓. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ
๑. กถินวคฺโค
๑๖๒. อติเรกจีวรํ
เอกรตฺตํ ติจีวเรน วิปฺปวสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อกาลจีวรํ ปฏิคฺคเหตฺวา มาสํ อติกฺกาเมนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา ปุราณจีวรํ โธวาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ โธวาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; โธวาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรํ ปฏิคฺคณฺหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คณฺหาติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; คหิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญาตกํ
อญฺญาตกํ
ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺญาตกํ คหปติกํ อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิกปฺปํ อาปชฺชติ
ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺญาตเก คหปติเก อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิกปฺปํ อาปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วิกปฺปํ อาปนฺเน นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อติเรกติกฺขตฺตุํ โจทนาย อติเรกฉกฺขตฺตุํ ฐาเนน จีวรํ อภินิปฺผาเทนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อภินิปฺผาเทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อภินิปฺผาทิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
กถินวคฺโค ปฐโมฯ
๒. โกสิยวคฺโค
๑๖๓. โกสิยมิสฺสกํ สนฺถตํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
สุทฺธกาฬกานํ เอฬกโลมานํ สนฺถตํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อนาทิยิตฺวา
อนุวสฺสํ สนฺถตํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อนาทิยิตฺวา
เอฬกโลมานิ
อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา เอฬกโลมานิ โธวาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ โธวาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; โธวาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
รูปิยํ ปฏิคฺคณฺหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คณฺหาติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; คหิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
นานปฺปการกํ รูปิยสํโวหารํ สมาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สมาปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; สมาปนฺเน นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
นานปฺปการกํ กยวิกฺกยํ สมาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สมาปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; สมาปนฺเน นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
โกสิยวคฺโค ทุติโยฯ
๓. ปตฺตวคฺโค
๑๖๔. อติเรกปตฺตํ ทสาหํ อติกฺกาเมนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อูนปญฺจพนฺธเนน
เภสชฺชานิ ปฏิคฺคเหตฺวา สตฺตาหํ อติกฺกาเมนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อติเรกมาเส
ภิกฺขุสฺส สามํ จีวรํ ทตฺวา กุปิโต อนตฺตมโน อจฺฉินฺทนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อจฺฉินฺทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อจฺฉินฺเน นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
สามํ
ปุพฺเพ อปฺปวาริโต อญฺญาตกสฺส คหปติกสฺส ตนฺตวาเย อุปสงฺกมิตฺวา จีวเร วิกปฺปํ อาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิกปฺปํ อาปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วิกปฺปํ อาปนฺเน นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อจฺเจกจีวรํ
ติณฺณํ
ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ อตฺตโน ปริณาเมนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริณาเมติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปริณามิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
ปตฺตวคฺโค ตติโยฯ
ติํส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ
๔. ปาจิตฺติยกณฺฑํ
๑. มุสาวาทวคฺโค
๑๖๕. สมฺปชานมุสาวาทํ ภาสนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? สมฺปชานมุสาวาทํ ภาสนฺโต ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปาปิจฺโฉ อิจฺฉาปกโต อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ
โอมสนฺโต
เปสุญฺญํ อุปสํหรนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุปสมฺปนฺนสฺส
อนุปสมฺปนฺนํ ปทโส ธมฺมํ วาเจนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วาเจติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปเท ปเท อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อนุปสมฺปนฺเนน อุตฺตริทิรตฺตติรตฺตํ สหเสยฺยํ กปฺเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิปนฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
มาตุคาเมน สหเสยฺยํ กปฺเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิปนฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
มาตุคามสฺส อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหิ ธมฺมํ เทเสนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เทเสติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปเท ปเท อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อนุปสมฺปนฺนสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ ภูตํ อาโรเจนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อาโรเจติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อาโรจิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุสฺส ทุฏฺฐุลฺลํ อาปตฺติํ อนุปสมฺปนฺนสฺส อาโรเจนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อาโรเจติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อาโรจิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปถวิํ
มุสาวาทวคฺโค ปฐโมฯ
๒. ภูตคามวคฺโค
๑๖๖. ภูตคามํ
อญฺเญนญฺญํ
ภิกฺขุํ อุชฺฌาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุชฺฌาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุชฺฌาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺฆิกํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา ภิสิํ วา โกจฺฉํ วา อชฺโฌกาเส สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ เลฑฺฑุปาตํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺฆิเก วิหาเร เสยฺยํ สนฺถริตฺวา อนุทฺธริตฺวา อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ ปริกฺเขปํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺฆิเก วิหาเร ชานํ ปุพฺพุปคตํ ภิกฺขุํ อนุปขชฺช เสยฺยํ
ภิกฺขุํ กุปิโต อนตฺตมโน สงฺฆิกา วิหารา นิกฺกฑฺเฒนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิกฺกฑฺฒติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิกฺกฑฺฒิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺฆิเก
ทฺวตฺติปริยาเย อธิฏฺฐหิตฺวา ตตุตฺตริ อธิฏฺฐหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อธิฏฺเฐติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อธิฏฺฐิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ติณํ วา มตฺติกํ วา สิญฺจนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สิญฺจติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; สิญฺจิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภูตคามวคฺโค ทุติโยฯ
๓. โอวาทวคฺโค
๑๖๗. อสมฺมโต
อตฺถงฺคเต สูริเย ภิกฺขุนิโย โอวทนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ โอวทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; โอวทิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนุปสฺสยํ
‘‘อามิสเหตุ ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย โอวทนฺตี’’ติ ภณนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภณติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ภณิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรํ เทนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ทินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อญฺญาติกา
ภิกฺขุนิยา
ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ สํวิธาย เอกํ นาวํ อภิรุหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อภิรุหติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อภิรุฬฺเห อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ชานํ ภิกฺขุนิปริปาจิตํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ‘‘ภุญฺชิสฺสามี’’ติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนิยา
โอวาทวคฺโค ตติโยฯ
๔. โภชนวคฺโค
๑๖๘. ตตุตฺตริ
คณโภชนํ ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปรมฺปรโภชนํ ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ทฺวตฺติปตฺตปูเร ปูเว ปฏิคฺคเหตฺวา ตตุตฺตริ ปฏิคฺคณฺหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คณฺหาติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; คหิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภุตฺตาวี ปวาริโต อนติริตฺตํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติ
ภิกฺขุํ ภุตฺตาวิํ ปวาริตํ อนติริตฺเตน ขาทนีเยน วา โภชนีเยน
วิกาเล ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ขาทิสฺสามิ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สนฺนิธิการกํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ขาทิสฺสามิ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปณีตโภชนานิ อตฺตโน อตฺถาย วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อทินฺนํ
โภชนวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. อเจลกวคฺโค
๑๖๙. อเจลกสฺส, วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สหตฺถา ขาทนียํ
ภิกฺขุํ – ‘‘เอหาวุโส, คามํ วา นิคมํ วา ปิณฺฑาย ปวิสิสฺสามา’’ติ
สโภชเน กุเล อนุปขชฺช นิสชฺชํ กปฺเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิสีทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิสินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
มาตุคาเมน สทฺธิํ รโห ปฏิจฺฉนฺเน อาสเน นิสชฺชํ กปฺเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิสีทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิสินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
มาตุคาเมน สทฺธิํ เอโก เอกาย รโห นิสชฺชํ กปฺเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิสีทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิสินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
นิมนฺติโต สภตฺโต สมาโน ปุเรภตฺตํ ปจฺฉาภตฺตํ กุเลสุ จาริตฺตํ อาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ อุมฺมารํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ตตุตฺตริ เภสชฺชํ วิญฺญาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิญฺญาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วิญฺญาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อุยฺยุตฺตํ
อติเรกติรตฺตํ เสนาย วสนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วสติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วสิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อุยฺโยธิกํ คจฺฉนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คจฺฉติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ยตฺถ ฐิโต ปสฺสติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อเจลกวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. สุราเมรยวคฺโค
๑๗๐. มชฺชํ
ภิกฺขุํ องฺคุลิปโตทเกน หาเสนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ หาเสติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; หสิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อุทเก กีฬนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เหฏฺฐาโคปฺผเก อุทเก กีฬติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อุปริโคปฺผเก กีฬติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อนาทริยํ กโรนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กโรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; กเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุํ ภิํสาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภิํสาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ภิํสาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
โชติํ สมาทหิตฺวา วิสิพฺเพนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สมาทหติ
โอเรนทฺธมาสํ นหายนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นหายติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นหานปริโยสาเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อนาทิยิตฺวา
ภิกฺขุสฺส
ภิกฺขุสฺส
สุราเมรยวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. สปฺปาณกวคฺโค
๑๗๑. สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? สญฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปนฺโต จตสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อโนทิสฺส โอปาตํ ขณติ – ‘‘โย โกจิ ปปติตฺวา มริสฺสตี’’ติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; มนุสฺโส ตสฺมิํ ปปติตฺวา มรติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; ยกฺโข วา เปโต วา ติรจฺฉานคตมนุสฺสวิคฺคโห วา ตสฺมิํ
ชานํ สปฺปาณกํ อุทกํ ปริภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริภุญฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปริภุตฺเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ชานํ ยถาธมฺมํ นิหตาธิกรณํ ปุนกมฺมาย อุกฺโกเฏนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุกฺโกเฏติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุกฺโกฏิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุสฺส ชานํ ทุฏฺฐุลฺลํ อาปตฺติํ ปฏิจฺฉาเทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
ชานํ อูนวีสติวสฺสํ ปุคฺคลํ อุปสมฺปาเทนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุปสมฺปาเทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุปสมฺปาทิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ชานํ
มาตุคาเมน สทฺธิํ สํวิธาย เอกทฺธานมคฺคํ ปฏิปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฏิปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปฏิปนฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปาปิกาย
ชานํ ตถาวาทินา ภิกฺขุนา อกฏานุธมฺเมน ตํ ทิฏฺฐิํ อปฺปฏินิสฺสฏฺเฐน สทฺธิํ สมฺภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สมฺภุญฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; สมฺภุตฺเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ชานํ
สปฺปาณกวคฺโค สตฺตโมฯ
๘. สหธมฺมิกวคฺโค
๑๗๒. ภิกฺขูหิ สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโน – ‘‘น ตาวาหํ, อาวุโส, เอตสฺมิํ สิกฺขาปเท สิกฺขิสฺสามิ ยาว น อญฺญํ ภิกฺขุํ พฺยตฺตํ วินยธรํ ปริปุจฺฉิสฺสามี’’ติ ภณนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภณติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ภณิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
วินยํ วิวณฺเณนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิวณฺเณติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วิวณฺณิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
โมเหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อนาโรปิเต โมเห โมเหติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อาโรปิเต โมเห โมเหติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุสฺส
ภิกฺขุสฺส กุปิโต อนตฺตมโน ตลสตฺติกํ อุคฺคิรนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุคฺคิรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุคฺคิริเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุํ
ภิกฺขุสฺส สญฺจิจฺจ กุกฺกุจฺจํ อุปทหนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุปทหติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุปทหิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขูนํ ภณฺฑนชาตานํ กลหชาตานํ วิวาทาปนฺนานํ อุปสฺสุติํ ติฏฺฐนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ‘‘โสสฺสามี’’ติ คจฺฉติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ยตฺถ ฐิโต สุณาติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ธมฺมิกานํ กมฺมานํ ฉนฺทํ ทตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ อาปชฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ขิยฺยติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ขิยฺยิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺเฆ วินิจฺฉยกถาย วตฺตมานาย ฉนฺทํ อทตฺวา อุฏฺฐายาสนา ปกฺกมนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริสาย หตฺถปาสํ วิชหนฺตสฺส อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; วิชหิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สมคฺเคน
ชานํ สงฺฆิกํ ลาภํ ปริณตํ ปุคฺคลสฺส ปริณาเมนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริณาเมติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปริณามิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สหธมฺมิกวคฺโค อฏฺฐโมฯ
๙. ราชวคฺโค
๑๗๓. ปุพฺเพ
รตนํ
สนฺตํ ภิกฺขุํ อนาปุจฺฉา วิกาเล คามํ ปวิสนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ ปริกฺเขปํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อฏฺฐิมยํ วา ทนฺตมยํ วา วิสาณมยํ วา สูจิฆรํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปมาณาติกฺกนฺตํ มญฺจํ วา ปีฐํ วา การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต
มญฺจํ วา ปีฐํ วา ตูโลนทฺธํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปมาณาติกฺกนฺตํ นิสีทนํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปมาณาติกฺกนฺตํ กณฺฑุปฺปฏิจฺฉาทิํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปมาณาติกฺกนฺตํ วสฺสิกสาฏิกํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
จีวรํ การาเปนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? สุคตจีวรปฺปมาณํ จีวรํ การาเปนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ
ราชวคฺโค นวโมฯ ขุทฺทกา นิฏฺฐิตาฯ
๕. ปาฏิเทสนียกณฺฑํ
๑๗๔. อญฺญาติกาย
ภิกฺขุนิยา โวสาสนฺติยา น นิวาเรตฺวา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
เสกฺขสมฺมเตสุ กุเลสุ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺโต ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
อารญฺญเกสุ เสนาสเนสุ ปุพฺเพ อปฺปฏิสํวิทิตํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา อชฺฌาราเม สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อารญฺญเกสุ เสนาสเนสุ ปุพฺเพ อปฺปฏิสํวิทิตํ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา อชฺฌาราเม สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา
จตฺตาโร ปาฏิเทสนียา นิฏฺฐิตาฯ
๖. เสขิยกณฺฑํ
๑. ปริมณฺฑลวคฺโค
๑๗๕. อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปุรโต วา ปจฺฉโต วา โอลมฺเพนฺโต ปารุปนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายํ วิวริตฺวา อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายํ วิวริตฺวา อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถํ วา ปาทํ วา กีฬาเปนฺโต อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺโต อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอโลเกนฺโต อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุกฺขิตฺตกาย อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
ปริมณฺฑลวคฺโค ปฐโมฯ
๒. อุชฺชคฺฆิกวคฺโค
๑๗๖. …อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺชคฺฆิกาย อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺชคฺฆิกาย อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุจฺจาสทฺทํ มหาสทฺทํ กโรนฺโต อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุจฺจาสทฺทํ มหาสทฺทํ กโรนฺโต อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ กายปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ พาหุปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สีสปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สีสปฺปจาลกํ อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
อุชฺชคฺฆิกวคฺโค ทุติโยฯ
๓. ขมฺภกตวคฺโค
๑๗๗. …อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ขมฺภกโต อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิโต อนฺตรฆเร คจฺฉนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิโต อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปลฺลตฺถิกาย อนฺตรฆเร นิสีทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปญฺเญว พหุํ ปฏิคฺคณฺหนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ถูปีกตํ ปิณฺฑปาตํ ปฏิคฺคณฺหนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
ขมฺภกตวคฺโค ตติโยฯ
๔. ปิณฺฑปาตวคฺโค
๑๗๘. …อนาทริยํ ปฏิจฺจ อสกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ตหํ ตหํ โอมสิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปญฺเญว พหุํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ถูปกโต โอมทฺทิตฺวา ปิณฺฑปาตํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สูปํ วา พฺยญฺชนํ วา โอทเนน ปฏิจฺฉาเทนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุชฺฌานสญฺญี ปเรสํ ปตฺตํ โอโลเกนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ มหนฺตํ กพฬํ กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ทีฆํ อาโลปํ กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
ปิณฺฑปาตวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. กพฬวคฺโค
๑๗๙. …อนาทริยํ ปฏิจฺจ อนาหเฏ กพเฬ มุขทฺวารํ วิวรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ภุญฺชมาโน สพฺพํ หตฺถํ มุเข ปกฺขิปนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สกพเฬน มุเขน พฺยาหรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ กพฬาวจฺเฉทกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อวคณฺฑการกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถนิทฺธุนกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สิตฺถาวการกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ จปุจปุการกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
กพฬวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. สุรุสุรุวคฺโค
๑๘๐. …อนาทริยํ ปฏิจฺจ สุรุสุรุการกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ หตฺถนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอฏฺฐนิลฺเลหกํ ภุญฺชนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฉตฺตปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ทณฺฑปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สตฺถปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อาวุธปาณิสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
สุรุสุรุวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. ปาทุกวคฺโค
๑๘๑. …อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุปาหนารุฬฺหสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ยานคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ สยนคตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปลฺลตฺถิกาย นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ เวฐิตสีสสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ โอคุณฺฐิตสีสสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ นีเจ อาสเน นิสีทิตฺวา อุจฺเจ อาสเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิโต นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ปจฺฉโต คจฺฉนฺโต ปุรโต คจฺฉนฺตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ ฐิโต อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
…อนาทริยํ ปฏิจฺจ หริเต อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ – อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต อิมํ เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ
ปาทุกวคฺโค สตฺตโมฯ
เสขิยา นิฏฺฐิตาฯ
กตาปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ทุติโยฯ
๓. วิปตฺติวาโร
๑๘๒. เมถุนํ
อนาทริยํ
วิปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ตติโยฯ
๔. สงฺคหิตวาโร
๑๘๓. เมถุนํ
อนาทริยํ
สงฺคหิตวาโร นิฏฺฐิโต จตุตฺโถฯ
๕. สมุฏฺฐานวาโร
๑๘๔. เมถุนํ
อนาทริยํ
สมุฏฺฐานวาโร นิฏฺฐิโต ปญฺจโมฯ
๖. อธิกรณวาโร
๑๘๕. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺตสฺส อาปตฺติ จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺตสฺส อาปตฺติ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อาปตฺตาธิกรณํฯ
อธิกรณวาโร นิฏฺฐิโต ฉฏฺโฐฯ
๗. สมถวาโร
๑๘๖. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺตสฺส อาปตฺติ สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ
สมถวาโร นิฏฺฐิโต สตฺตโมฯ
๘. สมุจฺจยวาโร
๑๘๗. เมถุนํ
ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ, สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา, ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ, จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ, สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ? ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ ทฺเว วิปตฺติโย ภชนฺติ – สิยา สีลวิปตฺติํ, สิยา อาจารวิปตฺติํฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ตีหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา – สิยา ปาราชิกาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ถุลฺลจฺจยาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐนฺติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐนฺติ, น วาจโตฯ จตุนฺนํ อธิกรณานํ, อาปตฺตาธิกรณํฯ สตฺตนฺนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ทุกฺกฏํ – อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กโรนฺโต อิมํ เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ
สา
สมุจฺจยวาโร นิฏฺฐิโต อฏฺฐโมฯ
อิเม อฏฺฐ วารา สชฺฌายมคฺเคน ลิขิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
กตฺถปญฺญตฺติ
สมุฏฺฐานาธิกรณา สมโถ, สมุจฺจเยน จาติฯ
๑. กตฺถปญฺญตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๑๘๘. ยํ
ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนปจฺจยา ปาราชิกํ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
เอเต
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
๑๘๙. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อทินฺนํ อาทิยนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ธนิยํ กุมฺภการปุตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ธนิโย กุมฺภการปุตฺโต รญฺโญ ทารูนิ อทินฺนํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
๑๙๐. สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรปนปจฺจยา ปาราชิกํ
๑๙๑. อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? วคฺคุมุทาตีริเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? วคฺคุมุทาตีริยา ภิกฺขู คิหีนํ อญฺญมญฺญสฺส อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส วณฺณํ ภาสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
จตฺตาโร ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑาทิ
๑๙๒. ยํ อสุจิํ โมจนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโต, กํ อารพฺภ, กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ…เป.… เกนาภตนฺติ?
ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมจนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
วินยํ
มาตุคาเมน สทฺธิํ กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี มาตุคาเมน สทฺธิํ กายสํสคฺคํ สมาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
มาตุคามํ
มาตุคามสฺส สนฺติเก อตฺตกามปาริจริยาย วณฺณํ ภาสนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี มาตุคามสฺส สนฺติเก อตฺตกามปาริจริยาย วณฺณํ ภาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ
สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ อุทายิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา อุทายี สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา วาจโต สมุฏฺฐาติ, น กายโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต; สิยา วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
สญฺญาจิกาย กุฏิํ การาปนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ
มหลฺลกํ
ภิกฺขุํ
ภิกฺขุํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิเทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํสนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? ราชคเห ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? เมตฺติยภูมชเก ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เมตฺติยภูมชกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ ทพฺพํ มลฺลปุตฺตํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํเสสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
สงฺฆเภทกสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? ราชคเห ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? เทวทตฺตํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? เทวทตฺโต สมคฺคสฺส สงฺฆสฺส เภทาย ปรกฺกมิ, ตสฺมิํ
เภทกานุวตฺตกานํ ภิกฺขูนํ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? ราชคเห ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุเล ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขู เทวทตฺตสฺส สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตสฺส อนุวตฺตกา อเหสุํ วคฺควาทกา, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเก
ทุพฺพจสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? โกสมฺพิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อายสฺมนฺตํ ฉนฺนํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อายสฺมา ฉนฺโน ภิกฺขูหิ สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโน อตฺตานํ อวจนียํ อกาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
กุลทูสกสฺส
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา ทุกฺกฏํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู อุทเก อุจฺจารมฺปิ ปสฺสาวมฺปิ เขฬมฺปิ อกํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
กตฺถปญฺญตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ปฐโมฯ
๒. กตาปตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๑๙๓. เมถุนํ
อทินฺนํ อาทิยนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อทินฺนํ อาทิยนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปญฺจมาสกํ วา อติเรกปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; อติเรกมาสกํ วา อูนปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; มาสกํ วา อูนมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส – อทินฺนํ อาทิยนปจฺจยา อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรปนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรปนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ มนุสฺสํ โอทิสฺส โอปาตํ ขณติ ‘‘ปปติตฺวา มริสฺสตี’’ติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ปปติเต ทุกฺขา เวทนา อุปฺปชฺชติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; มรติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส – สญฺจิจฺจ มนุสฺสวิคฺคหํ ชีวิตา โวโรปนปจฺจยา อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
อสนฺตํ อภูตํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ อุลฺลปนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อสนฺตํ
จตฺตาโร ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑาทิ
๑๙๔. อุปกฺกมิตฺวา อสุจิํ โมจนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อุปกฺกมิตฺวา อสุจิโมจนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – เจเตติ อุปกฺกมติ มุจฺจติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; เจเตติ
กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนปจฺจยา ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติ – อวสฺสุตา ภิกฺขุนี อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อธกฺขกํ อุพฺภชาณุมณฺฑลํ คหณํ สาทิยติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; ภิกฺขุ กาเยน กายํ อามสติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; กาเยน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; กายปฏิพทฺเธน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; องฺคุลิปโตทเก ปาจิตฺติยํ – กายสํสคฺคํ สมาปชฺชนปจฺจยา อิมา ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
มาตุคามํ ทุฏฺฐุลฺลาหิ วาจาหิ โอภาสนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – วจฺจมคฺคํ ปสฺสาวมคฺคํ อาทิสฺส วณฺณมฺปิ ภณติ อวณฺณมฺปิ ภณติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; วจฺจมคฺคํ ปสฺสาวมคฺคํ ฐเปตฺวา อธกฺขกํ อุพฺภชาณุมณฺฑลํ อาทิสฺส วณฺณมฺปิ ภณติ
อตฺตกามปาริจริยาย วณฺณํ ภาสนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – มาตุคามสฺส สนฺติเก อตฺตกามปาริจริยาย วณฺณํ ภาสติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; ปณฺฑกสฺส
สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – ปฏิคฺคณฺหาติ วีมํสติ ปจฺจาหรติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; ปฏิคฺคณฺหาติ วีมํสติ น ปจฺจาหรติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; ปฏิคฺคณฺหาติ น วีมํสติ น ปจฺจาหรติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
สญฺญาจิกาย กุฏิํ การาปนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เอกํ ปิณฺฑํ
มหลฺลกํ
ภิกฺขุํ อมูลเกน ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํสนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – อโนกาสํ การาเปตฺวา จาวนาธิปฺปาโย
ภิกฺขุํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธมฺเมน อนุทฺธํสนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – อโนกาสํ การาเปตฺวา จาวนาธิปฺปาโย วเทติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสเสน ทุกฺกฏสฺส; โอกาสํ การาเปตฺวา อกฺโกสาธิปฺปาโย วเทติ, อาปตฺติ โอมสวาทสฺสฯ
สงฺฆเภทโก ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เภทกานุวตฺตกา ภิกฺขู ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย
ทุพฺพโจ ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
กุลทูสโก ภิกฺขุ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติ – ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส…เป.…ฯ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา
กตาปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ทุติโยฯ
๓. วิปตฺติวาโร
๑๙๕. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชติ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ เอกํ วิปตฺติํ ภชติ – อาจารวิปตฺติํฯ
วิปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ตติโยฯ
๔. สงฺคหิตวาโร
๑๙๖. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ เอเกน อาปตฺติกฺขนฺเธน สงฺคหิตา – ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ
สงฺคหิตวาโร นิฏฺฐิโต จตุตฺโถฯ
๕. สมุฏฺฐานวาโร
๑๙๗. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ, น วาจโต…เป.…ฯ
สมุฏฺฐานวาโร นิฏฺฐิโต ปญฺจโมฯ
๖. อธิกรณวาโร
๑๙๘. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? อนาทริยํ ปฏิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณปจฺจยา อาปตฺติ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อาปตฺตาธิกรณํฯ
อธิกรณวาโร นิฏฺฐิโต ฉฏฺโฐฯ
๗. สมถวาโร
๑๙๙. เมถุนํ
อนาทริยํ
สมถวาโร นิฏฺฐิโต สตฺตโมฯ
๘. สมุจฺจยวาโร
๒๐๐. เมถุนํ
อนาทริยํ ปฏิจฺจ
สมุจฺจยวาโร นิฏฺฐิโต อฏฺฐโมฯ
อฏฺฐปจฺจยวารา นิฏฺฐิตาฯ
มหาวิภงฺเค โสฬสมหาวารา นิฏฺฐิตาฯ
ภิกฺขุวิภงฺคมหาวาโร นิฏฺฐิโตฯ
ภิกฺขุนีวิภงฺโค
๑. กตฺถปญฺญตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๒๐๑. ยํ
๒๐๒. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ภิกฺขุนีนํ ปญฺจมํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สุนฺทรีนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ
ตโต มหินฺโท อิฏฺฏิโย, อุตฺติโย สมฺพโล ตถา;
ภทฺทนาโม จ ปณฺฑิโตฯ
เอเต
วินยํ เต วาจยิํสุ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาฯ
นิกาเย ปญฺจ วาเจสุํ, สตฺต เจว ปกรเณ;
ตโต อริฏฺโฐ เมธาวี, ติสฺสทตฺโต จ ปณฺฑิโตฯ
วิสารโท กาฬสุมโน, เถโร จ ทีฆนามโก;
ทีฆสุมโน จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, เทวตฺเถโร จ ปณฺฑิโตฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
พหุสฺสุโต จูฬนาโค, คโชว ทุปฺปธํสิโยฯ
ธมฺมปาลิตนาโม จ, โรหเณ สาธุปูชิโต;
ตสฺส สิสฺโส มหาปญฺโญ, เขมนาโม ติเปฏโกฯ
ทีเป ตารกราชาว ปญฺญาย อติโรจถ;
อุปติสฺโส จ เมธาวี, ผุสฺสเทโว มหากถีฯ
ปุนเทว สุมโน เมธาวี, ปุปฺผนาโม พหุสฺสุโต;
มหากถี มหาสิโว, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
ปุนเทว อุปาลิ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
มหานาโค มหาปญฺโญ, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
ปุนเทว อภโย เมธาวี, ปิฏเก สพฺพตฺถ โกวิโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโทฯ
ตสฺส
สาสนํ อนุรกฺขนฺโต, ชมฺพุทีเป ปติฏฺฐิโตฯ
จูฬาภโย จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
ติสฺสตฺเถโร จ เมธาวี, สทฺธมฺมวํสโกวิโทฯ
จูฬเทโว จ เมธาวี, วินเย จ วิสารโท;
สิวตฺเถโร จ เมธาวี, วินเย สพฺพตฺถ โกวิโทฯ
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
วินยํ
๒๐๓. ยํ
๒๐๔. ภิกฺขุนีนํ สตฺตมํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี สมคฺเคน สงฺเฆน อุกฺขิตฺตํ อริฏฺฐํ ภิกฺขุํ คทฺธพาธิปุพฺพํ อนุวตฺติ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
๒๐๕. ภิกฺขุนีนํ อฏฺฐมํ ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
อฏฺฐ ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
เมถุนาทินฺนาทานญฺจ
กายสํสคฺคํ ฉาเทติ, อุกฺขิตฺตา อฏฺฐ วตฺถุกา;
ปญฺญาเปสิ มหาวีโร, เฉชฺชวตฺถู อสํสยาติฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ
๒๐๖. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุสฺสยวาทิกาย ภิกฺขุนิยา อฑฺฑํ กโรนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโต? กํ อารพฺภ? กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ…เป.… เกนาภตนฺติ?
๒๐๗. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุสฺสยวาทิกาย ภิกฺขุนิยา อฑฺฑํ กโรนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อุสฺสยวาทิกา วิหริ, ตสฺมิํ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
๒๐๘. โจริํ
๒๐๙. เอกาย คามนฺตรํ คจฺฉนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี เอกา คามนฺตรํ คจฺฉิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, ติสฺโส อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ
๒๑๐. สมคฺเคน สงฺเฆน อุกฺขิตฺตํ ภิกฺขุนิํ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน อนปโลเกตฺวา การกสงฺฆํ อนญฺญาย คณสฺส ฉนฺทํ
๒๑๑. อวสฺสุตาย ภิกฺขุนิยา อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? สุนฺทรีนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สุนฺทรีนนฺทา ภิกฺขุนี อวสฺสุตา อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต อามิสํ ปฏิคฺคเหสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
๒๑๒. ‘‘กิํ เต, อยฺเย, เอโส ปุริสปุคฺคโล กริสฺสติ อวสฺสุโต วา อนวสฺสุโต วา, ยโต ตฺวํ อนวสฺสุตา! อิงฺฆ, อยฺเย, ยํ เต เอโส ปุริสปุคฺคโล เทติ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา, ตํ ตฺวํ
๒๑๓. กุปิตาย อนตฺตมนาย ภิกฺขุนิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺติยา
๒๑๔. กิสฺมิญฺจิเทว อธิกรเณ ปจฺจากตาย ภิกฺขุนิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? จณฺฑกาฬิํ
๒๑๕. สํสฏฺฐานํ ภิกฺขุนีนํ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตีนํ สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย สํสฏฺฐา วิหริํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
๒๑๖. ‘‘สํสฏฺฐาว, อยฺเย, ตุมฺเห วิหรถฯ มา ตุมฺเห นานา วิหริตฺถา’’ติ อุยฺโยเชนฺติยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺติยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี – ‘‘สํสฏฺฐาว อยฺเย, ตุมฺเห วิหรถ, มา ตุมฺเห นานา วิหริตฺถา’’ติ อุยฺโยเชสิ, ตสฺมิํ
ทส สงฺฆาทิเสสา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อุสฺสยโจริ
กิํ เต กุปิตา กิสฺมิญฺจิ, สํสฏฺฐา ญายเต ทสาติฯ
๓. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ
๒๑๗. ยํ
อกาลจีวรํ ‘‘กาลจีวร’’นฺติ อธิฏฺฐหิตฺวา ภาชาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี
ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ จีวรํ ปริวตฺเตตฺวา อจฺฉินฺทนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ภิกฺขุนิยา สทฺธิํ จีวรํ ปริวตฺเตตฺวา อจฺฉินฺทิ, ตสฺมิํ
อญฺญํ วิญฺญาเปตฺวา อญฺญํ วิญฺญาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา
อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน สงฺฆิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถํ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน สงฺฆิเกน สญฺญาจิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน สงฺฆิเกน สญฺญาจิเกน อญฺญํ เจตาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน มหาชนิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน มหาชนิเกน สญฺญาจิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน มหาชนิเกน สญฺญาจิเกน
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน ปุคฺคลิเกน สญฺญาจิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺติยา นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน ปุคฺคลิเกน สญฺญาจิเกน อญฺญํ เจตาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อติเรกจตุกฺกํสปรมํ
อติเรกอฑฺฒเตยฺยกํสปรมํ ลหุปาวุรณํ เจตาเปนฺติยา
ทฺวาทส นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ปตฺตํ อกาลํ กาลญฺจ, ปริวตฺเต จ วิญฺญาเป;
เจตาเปตฺวา อญฺญทตฺถิ, สงฺฆิกญฺจ มหาชนิกํ;
สญฺญาจิกา ปุคฺคลิกา, จตุกฺกํสฑฺฒเตยฺยกาติฯ
๔. ปาจิตฺติยกณฺฑํ
๑. ลสุณวคฺโค
๒๑๘. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ลสุณํ ขาทนฺติยา ปาจิตฺติยํ
สมฺพาเธ โลมํ สํหราเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย สมฺพาเธ โลมํ สํหราเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ตลฆาตเก
ชตุมฏฺฐเก ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี ชตุมฏฺฐกํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
อติเรกทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี อติคมฺภีรํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
ภิกฺขุสฺส ภุญฺชนฺตสฺส ปานีเยน วา วิธูปเนน วา อุปติฏฺฐนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี ภิกฺขุสฺส ภุญฺชนฺตสฺส ปานีเยน จ วิธูปเนน จ อุปติฏฺฐิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
อามกธญฺญํ
อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา สงฺการํ วา วิฆาสํ วา ติโรกุฏฺเฏ
อุจฺจารํ
นจฺจํ วา คีตํ วา วาทิตํ วา ทสฺสนาย คจฺฉนฺติยา ปาจิตฺติยํ
ลสุณวคฺโค ปฐโมฯ
๒. รตฺตนฺธการวคฺโค
๒๑๙. รตฺตนฺธกาเร อปฺปทีเป ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกาย สนฺติฏฺฐนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี รตฺตนฺธกาเร อปฺปทีเป ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกา สนฺติฏฺฐิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เถยฺยสตฺถเก…เป.…ฯ
ปฏิจฺฉนฺเน
อชฺโฌกาเส ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกาย สนฺติฏฺฐนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ
รถิกา
ปุเรภตฺตํ กุลานิ อุปสงฺกมิตฺวา อาสเน นิสีทิตฺวา สามิเก อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
ปจฺฉาภตฺตํ กุลานิ อุปสงฺกมิตฺวา สามิเก อนาปุจฺฉา อาสเน อภินิสีทนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
วิกาเล กุลานิ อุปสงฺกมิตฺวา สามิเก อนาปุจฺฉา เสยฺยํ สนฺถริตฺวา วา สนฺถราเปตฺวา วา
ทุคฺคหิเตน ทูปธาริเตน ปรํ อุชฺฌาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี ทุคฺคหิเตน ทูปธาริเตน ปรํ อุชฺฌาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อตฺตานํ
อตฺตานํ วธิตฺวา วธิตฺวา โรทนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? จณฺฑกาฬิํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? จณฺฑกาฬี ภิกฺขุนี อตฺตานํ วธิตฺวา วธิตฺวา โรทิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
รตฺตนฺธการวคฺโค ทุติโยฯ
๓. นหานวคฺโค
๒๒๐. นคฺคาย นหายนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย นคฺคา นหายิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
ปมาณาติกฺกนฺตํ อุทกสาฏิกํ การาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํ
ภิกฺขุนิยา
ปญฺจาหิกํ
จีวรสงฺกมนียํ ธาเรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี อญฺญตราย ภิกฺขุนิยา จีวรํ อนาปุจฺฉา ปารุปิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – กถินเก…เป.…ฯ
คณสฺส
ธมฺมิกํ จีวรวิภงฺคํ ปฏิพาหนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติฯ สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ธมฺมิกํ
อคาริกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สมณจีวรํ เทนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อคาริกสฺส สมณจีวรํ อทาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ฉหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ทุพฺพลจีวรปจฺจาสาย จีวรกาลสมยํ อติกฺกาเมนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา
ธมฺมิกํ
นหานวคฺโค ตติโยฯ
๔. ตุวฏฺฏวคฺโค
๒๒๑. ทฺวินฺนํ ภิกฺขุนีนํ เอกมญฺเจ ตุวฏฺเฏนฺตีนํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย
ทฺวินฺนํ ภิกฺขุนีนํ เอกตฺถรณปาวุรเณ ตุวฏฺเฏนฺตีนํ ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ทฺเว เอกตฺถรณปาวุรณา ตุวฏฺเฏสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ
ภิกฺขุนิยา สญฺจิจฺจ อผาสุํ กโรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ภิกฺขุนิยา สญฺจิจฺจ อผาสุํ อกาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ทุกฺขิตํ สหชีวินิํ เนว อุปฏฺเฐนฺติยา น อุปฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ กโรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ทุกฺขิตํ สหชีวินิํ เนว อุปฏฺเฐสิ น อุปฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ อกาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
ภิกฺขุนิยา
สํสฏฺฐาย ภิกฺขุนิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺติยา
อนฺโตรฏฺเฐ สาสงฺกสมฺมเต สปฺปฏิภเย อสตฺถิกาย จาริกํ จรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา
ติโรรฏฺเฐ
อนฺโตวสฺสํ จาริกํ จรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห
วสฺสํวุฏฺฐาย
ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. จิตฺตาคารวคฺโค
๒๒๒. ราชาคารํ วา จิตฺตาคารํ วา อารามํ วา อุยฺยานํ วา โปกฺขรณิํ วา ทสฺสนาย คจฺฉนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ราชาคารมฺปิ จิตฺตาคารมฺปิ ทสฺสนาย อคมํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
อาสนฺทิํ วา ปลฺลงฺกํ วา ปริภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา
สุตฺตํ
คิหิเวยฺยาวจฺจํ กโรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย คิหิเวยฺยาวจฺจํ อกํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
ภิกฺขุนิยา ‘‘เอหายฺเย อิมํ อธิกรณํ วูปสเมหี’’ติ วุจฺจมานาย ‘‘สาธู’’ติ ปฏิสฺสุณิตฺวา เนว วูปสเมนฺติยา น วูปสมาย อุสฺสุกฺกํ กโรนฺติยา
อคาริกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สหตฺถา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา เทนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อคาริกสฺส สหตฺถา ขาทนียมฺปิ โภชนียมฺปิ อทาสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
อาวสถจีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี อาวสถจีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – กถินเก…เป.…ฯ
อาวสถํ อนิสฺสชฺชิตฺวา จาริกํ ปกฺกมนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
ติรจฺฉานวิชฺชํ ปริยาปุณนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ติรจฺฉานวิชฺชํ ปริยาปุณิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – ปทโสธมฺเม…เป.…ฯ
ติรจฺฉานวิชฺชํ วาเจนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย
จิตฺตาคารวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. อารามวคฺโค
๒๒๓. ชานํ สภิกฺขุกํ อารามํ อนาปุจฺฉา ปวิสนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารามํ อนาปุจฺฉา ปวิสิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, ทฺเว อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
ภิกฺขุํ อกฺโกสนฺติยา ปริภาสนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? เวสาลิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย
จณฺฑีกตาย คณํ ปริภาสนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
นิมนฺติตาย วา ปวาริตาย วา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา อญฺญตฺร ภุญฺชนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ภุตฺตาวินิโย ปวาริตา อญฺญตฺร ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
กุลํ มจฺฉรายนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี กุลํ มจฺฉรายิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อภิกฺขุเก
วสฺสํวุฏฺฐาย ภิกฺขุนิยา อุภโตสงฺเฆ ตีหิ ฐาเนหิ น ปวาเรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย วสฺสํวุฏฺฐา ภิกฺขุสงฺฆํ
โอวาทาย วา สํวาสาย วา น คจฺฉนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สกฺเกสุ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย โอวาทํ น คจฺฉิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
อุโปสถมฺปิ น ปุจฺฉนฺติยา โอวาทมฺปิ น ยาจนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
ปสาเข ชาตํ คณฺฑํ วา รุธิตํ
อารามวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. คพฺภินีวคฺโค
๒๒๔. คพฺภินิํ
ปายนฺติํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ปายนฺติํ วุฏฺฐาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ทฺเว
ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สิกฺขมานํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สิกฺขมานํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อูนทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อูนทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ วุฏฺฐาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ อสิกฺขิตสิกฺขํ
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา ทฺเว วสฺสานิ เนว อนุคฺคณฺหนฺติยา น อนุคฺคณฺหาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา ทฺเว วสฺสานิ เนว อนุคฺคเหสิ น อนุคฺคณฺหาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
วุฏฺฐาปิตํ
สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา เนว วูปกาเสนฺติยา น วูปกาสาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา เนว วูปกาเสสิ น วูปกาสาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
คพฺภินิวคฺโค สตฺตโมฯ
๘. กุมารีภูตวคฺโค
๒๒๕. อูนวีสติวสฺสํ กุมาริภูตํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภ
ปริปุณฺณวีสติวสฺสํ กุมาริภูตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ อสิกฺขิตสิกฺขํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
ปริปุณฺณวีสติวสฺสํ
อูนทฺวาทสวสฺสาย
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสาย สงฺเฆน อสมฺมตาย วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา
‘‘อลํ ตาว เต, อยฺเย, วุฏฺฐาปิเตนา’’ติ วุจฺจมานาย ‘‘สาธู’’ติ ปฏิสฺสุณิตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ อาปชฺชนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? จณฺฑกาฬิํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? จณฺฑกาฬี ภิกฺขุนี ‘‘อลํ ตาว เต, อยฺเย, วุฏฺฐาปิเตนา’’ติ วุจฺจมานา
สิกฺขมานํ – ‘‘สเจ เม ตฺวํ, อยฺเย, จีวรํ ทสฺสสิ, เอวาหํ ตํ วุฏฺฐาเปสฺสามี’’ติ วตฺวา เนว วุฏฺฐาเปนฺติยา น วุฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ กโรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี สิกฺขมานํ – ‘‘สเจ เม ตฺวํ, อยฺเย, จีวรํ ทสฺสสิ, เอวาหํ ตํ วุฏฺฐาเปสฺสามี’’ติ วตฺวา เนว วุฏฺฐาเปสิ น วุฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ อกาสิ
สิกฺขมานํ – ‘‘สเจ มํ ตฺวํ, อยฺเย, ทฺเว วสฺสานิ อนุพนฺธิสฺสสิ, เอวาหํ ตํ วุฏฺฐาเปสฺสามี’’ติ วตฺวา เนว วุฏฺฐาเปนฺติยา น วุฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ
ปุริสสํสฏฺฐํ กุมารกสํสฏฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ปุริสสํสฏฺฐํ กุมารกสํสฏฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
มาตาปิตูหิ วา สามิเกน วา อนนุญฺญาตํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี มาตาปิตูหิปิ สามิเกนาปิ อนนุญฺญาตํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปสิ
ปาริวาสิกฉนฺททาเนน สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? ราชคเห ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ปาริวาสิกฉนฺททาเนน สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
อนุวสฺสํ วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อนุวสฺสํ วุฏฺฐาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ตีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
เอกํ วสฺสํ ทฺเว วุฏฺฐาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย เอกํ
กุมารีภูตวคฺโค อฏฺฐโมฯ
๙. ฉตฺตุปาหนวคฺโค
๒๒๖. ฉตฺตุปาหนํ ธาเรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ
ยาเนน ยายนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ยาเนน ยายิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
สงฺฆาณิํ
อิตฺถาลงฺการํ ธาเรนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อิตฺถาลงฺการํ ธาเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ
คนฺธวณฺณเกน นหายนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย คนฺธวณฺณเกน นหายิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
วาสิตเกน
ภิกฺขุนิยา อุมฺมทฺทาเปนฺติยา ปริมทฺทาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ภิกฺขุนิยา อุมฺมทฺทาเปสุํ ปริมทฺทาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
สิกฺขมานา
สามเณริยา อุมฺมทฺทาเปนฺติยา ปริมทฺทาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภ
คิหินิยา อุมฺมทฺทาเปนฺติยา ปริมทฺทาเปนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย คิหินิยา อุมฺมทฺทาเปสุํ ปริมทฺทาเปสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ ทฺวีหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – เอฬกโลมเก…เป.…ฯ
ภิกฺขุสฺส ปุรโต อนาปุจฺฉา อาสเน นิสีทนฺติยา ปาจิตฺติยํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สมฺพหุลา ภิกฺขุนิโย ภิกฺขุสฺส ปุรโต อนาปุจฺฉา อาสเน นิสีทิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ
อโนกาสกตํ
อสงฺกจฺจิกาย
ฉตฺตุปาหนวคฺโค นวโมฯ
นววคฺคขุทฺทกา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ลสุณํ
ภุญฺชนฺตามกธญฺญานํ, ทฺเว วิฆาเสน ทสฺสนาฯ
อนฺธกาเร
ปุเร ปจฺฉา วิกาเล จ, ทุคฺคหิ นิรเย วธิฯ
นคฺโคทกา วิสิพฺเพตฺวา, ปญฺจาหิกํ สงฺกมนียํ;
คณํ วิภงฺคสมณํ, ทุพฺพลํ กถิเนน จฯ
เอกมญฺจตฺถรเณน, สญฺจิจฺจ สหชีวินี;
ทตฺวา สํสฏฺฐอนฺโต จ, ติโรวสฺสํ น ปกฺกเมฯ
ราชา อาสนฺทิ สุตฺตญฺจ, คิหิ วูปสเมน จ;
ทเท จีวราวสถํ, ปริยาปุณญฺจ วาจเยฯ
อารามกฺโกสจณฺฑี
วาเส ปวารโณวาทํ, ทฺเว ธมฺมา ปสาเขน จฯ
คพฺภี ปายนฺตี ฉ ธมฺเม, อสมฺมตูนทฺวาทส;
ปริปุณฺณญฺจ
กุมารี ทฺเว จ สงฺเฆน, ทฺวาทส สมฺมเตน จ;
อลํ สเจ จ ทฺเววสฺสํ, สํสฏฺฐา สามิเกน จฯ
ปาริวาสิกานุวสฺสํ, ทุเว วุฏฺฐาปเนน จ;
ฉตฺตยาเนน สงฺฆาณิ, อิตฺถาลงฺการวณฺณเกฯ
ปิญฺญากภิกฺขุนี เจว, สิกฺขา จ สามเณริกา;
คิหิ ภิกฺขุสฺส ปุรโต, อโนกาสํ สงฺกจฺจิกาติฯ
เตสํ วคฺคานํ อุทฺทานํ –
ลสุณนฺธการา นฺหานา, ตุวฏฺฏา จิตฺตคารกา;
อารามํ
๕. ปาฏิเทสนียกณฺฑํ
๒๒๗. สปฺปิํ
เตลํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย เตลํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
มธุํ
ผาณิตํ
มจฺฉํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย มจฺฉํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
มํสํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโยฯ มํสํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…ฯ
ขีรํ
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐาติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น จิตฺตโต; สิยา
อฏฺฐ ปาฏิเทสนียา นิฏฺฐิตาฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
สปฺปิํ เตลํ มธุญฺเจว, ผาณิตํ มจฺฉเมว จ;
มํสํ ขีรํ ทธิญฺจาปิ, วิญฺญาเปตฺวาน ภิกฺขุนี;
ปาฏิเทสนียา อฏฺฐ, สยํ พุทฺเธน เทสิตาติฯ
เย สิกฺขาปทา ภิกฺขุวิภงฺเค วิตฺถาริตา เต สํขิตฺตา
ภิกฺขุนิวิภงฺเคฯ
กตฺถปญฺญตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ปฐโมฯ
๒. กตาปตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๒๒๘. อวสฺสุตา
วชฺชปฺปฏิจฺฉาทิกา ภิกฺขุนี วชฺชํ ปฏิจฺฉาเทนฺตี กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? วชฺชปฺปฏิจฺฉาทิกา ภิกฺขุนี วชฺชํ ปฏิจฺฉาเทนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ชานํ ปาราชิกํ ธมฺมํ ปฏิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; เวมติกา ปฏิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; อาจารวิปตฺติํ ปฏิจฺฉาเทติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส – วชฺชปฺปฏิจฺฉาทิกา ภิกฺขุนี วชฺชํ ปฏิจฺฉาเทนฺตี อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
อุกฺขิตฺตานุวตฺติกา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตี กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อุกฺขิตฺตานุวตฺติกา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน
อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูเรนฺตี กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูเรนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย
ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑํ
๒๒๙. อุสฺสยวาทิกา ภิกฺขุนี อฑฺฑํ กโรนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เอกสฺส อาโรเจติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยสฺส อาโรเจติ,
โจริํ วุฏฺฐาเปนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
เอกา คามนฺตรํ คจฺฉนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คจฺฉติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ปฐมํ ปาทํ ปริกฺเขปํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส
สมคฺเคน สงฺเฆน อุกฺขิตฺตํ ภิกฺขุนิํ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน อนปโลเกตฺวา การกสงฺฆํ อนญฺญาย คณสฺส ฉนฺทํ โอสาเรนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อวสฺสุตา ภิกฺขุนี อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนฺตี
‘‘กิํ เต, อยฺเย, เอโส ปุริสปุคฺคโล กริสฺสติ อวสฺสุโต วา อนวสฺสุโต วา, ยโต ตฺวํ
กุปิตา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา
กิสฺมิญฺจิเทว อธิกรเณ ปจฺจากตา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ;
สํสฏฺฐา ภิกฺขุนิโย ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺติโย ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชนฺติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
‘‘สํสฏฺฐาว, อยฺเย, ตุมฺเห วิหรถฯ มา ตุมฺเห นานา วิหริตฺถา’’ติ อุยฺโยเชนฺตี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนฺตี ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สงฺฆาทิเสสา นิฏฺฐิตาฯ
๓. นิสฺสคฺคิยกณฺฑํ
๒๓๐. ปตฺตสนฺนิจยํ กโรนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อกาลจีวรํ ‘‘กาลจีวร’’นฺติ อธิฏฺฐหิตฺวา ภาชาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภาชาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ภาชาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
ภิกฺขุนิยา
อญฺญํ วิญฺญาเปตฺวา อญฺญํ วิญฺญาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วิญฺญาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วิญฺญาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญํ เจตาเปตฺวา อญฺญํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน สงฺฆิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญทตฺถิเก
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน มหาชนิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญทตฺถิเกน ปริกฺขาเรน อญฺญุทฺทิสิเกน มหาชนิเกน สํยาจิเกน อญฺญํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อญฺญทตฺถิเกน
อติเรกจตุกฺกํสปรมํ ครุปาวุรณํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
อติเรกอฑฺฒเตยฺยกํสปรมํ ลหุปาวุรณํ เจตาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เจตาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; เจตาปิเต นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
นิสฺสคฺคิยา ปาจิตฺติยา นิฏฺฐิตาฯ
๔. ปาจิตฺติยกณฺฑํ
๑. ลสุณวคฺโค
๒๓๑. ลสุณํ
สมฺพาเธ โลมํ สํหราเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ สํหราเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; สํหราปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ตลฆาตกํ
ชตุมฏฺฐกํ อาทิยนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อาทิยติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ, อาทินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อติเรกทฺวงฺคุลปพฺพปรมํ อุทกสุทฺธิกํ อาทิยนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย
ภิกฺขุสฺส ภุญฺชนฺตสฺส ปานีเยน วา วิธูปเนน วา อุปติฏฺฐนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ หตฺถปาเส ติฏฺฐติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส; หตฺถปาสํ วิชหิตฺวา ติฏฺฐติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
อามกธญฺญํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา สงฺการํ วา วิฆาสํ วา ติโรกุฏฺเฏ วา ติโรปากาเร วา ฉฑฺเฑนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ฉฑฺเฑติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ฉฑฺฑิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา สงฺการํ วา วิฆาสํ วา หริเต ฉฑฺเฑนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ฉฑฺเฑติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ฉฑฺฑิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
นจฺจํ
ลสุณวคฺโค ปฐโมฯ
๒. รตฺตนฺธการวคฺโค
๒๓๒. รตฺตนฺธกาเร อปฺปทีเป ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกา สนฺติฏฺฐนฺตี
ปฏิจฺฉนฺเน
อชฺโฌกาเส
รถิกาย วา พฺยูเห วา สิงฺฆาฏเก วา ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกา สนฺติฏฺฐนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ หตฺถปาเส ติฏฺฐติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส; หตฺถปาสํ วิชหิตฺวา ติฏฺฐติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
ปุเรภตฺตํ กุลานิ อุปสงฺกมิตฺวา อาสเน นิสีทิตฺวา สามิเก อนาปุจฺฉา ปกฺกมนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ อโนวสฺสกํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปจฺฉาภตฺตํ กุลานิ อุปสงฺกมิตฺวา สามิเก อนาปุจฺฉา อาสเน นิสีทนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิสีทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิสินฺเน อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
วิกาเล
ทุคฺคหิเตน
อตฺตานํ วา ปรํ วา นิรเยน วา พฺรหฺมจริเยน วา อภิสปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อภิสปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อภิสปิเต อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อตฺตานํ วธิตฺวา วธิตฺวา โรทนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วธติ โรทติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส; วธติ น โรทติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสฯ
รตฺตนฺธการวคฺโค ทุติโยฯ
๓. นหานวคฺโค
๒๓๓. นคฺคา
ปมาณาติกฺกนฺตํ อุทกสาฏิกํ การาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ การาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; การาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนิยา จีวรํ วิสิพฺเพตฺวา วา วิสิพฺพาเปตฺวา วา เนว
ปญฺจาหิกํ สงฺฆาฏิจารํ อติกฺกาเมนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ จีวรสงฺกมนียํ ธาเรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ธาเรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ธาริเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
คณสฺส จีวรลาภํ อนฺตรายํ กโรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กโรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; กเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ธมฺมิกํ
อคาริกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สมณจีวรํ เทนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ทินฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ทุพฺพลจีวรปจฺจาสา
ธมฺมิกํ กถินุทฺธารํ ปฏิพาหนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฏิพาหติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปฏิพาหิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
นหานวคฺโค ตติโยฯ
๔. ตุวฏฺฏวคฺโค
๒๓๔. ทฺเว
ทฺเว ภิกฺขุนิโย เอกตฺถรณปาวุรณา ตุวฏฺเฏนฺติโย ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชนฺติฯ นิปชฺชนฺติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิปนฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนิยา สญฺจิจฺจ อผาสุํ กโรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กโรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; กเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ทุกฺขิตํ สหชีวินิํ เนว อุปฏฺเฐนฺตี น อุปฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ กโรนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
ภิกฺขุนิยา อุปสฺสยํ ทตฺวา กุปิตา อนตฺตมนา นิกฺกฑฺฒนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิกฺกฑฺฒติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิกฺกฑฺฒิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สํสฏฺฐา
อนฺโตรฏฺเฐ สาสงฺกสมฺมเต สปฺปฏิภเย อสตฺถิกา จาริกํ จรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฏิปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปฏิปนฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ติโรรฏฺเฐ
อนฺโตวสฺสํ จาริกํ จรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฏิปชฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปฏิปนฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
วสฺสํวุฏฺฐา ภิกฺขุนี จาริกํ น ปกฺกมนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ
๕. จิตฺตาคารวคฺโค
๒๓๕. ราชาคารํ
อาสนฺทิํ วา ปลฺลงฺกํ วา ปริภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริภุญฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปริภุตฺเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สุตฺตํ กนฺตนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กนฺตติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุชฺชวุชฺชเว, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
คิหิเวยฺยาวจฺจํ กโรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ กโรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; กเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนิยา
อคาริกสฺส วา ปริพฺพาชกสฺส วา ปริพฺพาชิกาย วา สหตฺถา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา เทนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ทินฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อาวสถจีวรํ อนิสฺสชฺชิตฺวา ปริภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริภุญฺชติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปริภุตฺเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อาวสถํ อนิสฺสชฺชิตฺวา จาริกํ ปกฺกมนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ ปาทํ ปริกฺเขปํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ติรจฺฉานวิชฺชํ ปริยาปุณนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปริยาปุณาติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปเท ปเท อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ติรจฺฉานวิชฺชํ วาเจนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วาเจติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปเท ปเท อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
จิตฺตาคารวคฺโค ปญฺจโมฯ
๖. อารามวคฺโค
๒๓๖. ชานํ
ภิกฺขุํ อกฺโกสนฺตี ปริภาสนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อกฺโกสติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อกฺโกสิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
จณฺฑีกตา
นิมนฺติตา วา ปวาริตา วา ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ‘‘ขาทิสฺสามิ ภุญฺชิสฺสามี’’ติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
กุลํ มจฺฉรายนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ มจฺฉรายติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; มจฺฉริเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อภิกฺขุเก อาวาเส วสฺสํ วสนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ‘‘วสฺสํ วสิสฺสามี’’ติ เสนาสนํ ปญฺญเปติ ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐเปติ ปริเวณํ สมฺมชฺชติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; สห อรุณุคฺคมนา อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
วสฺสํวุฏฺฐา ภิกฺขุนี อุภโตสงฺเฆ ตีหิ ฐาเนหิ น ปวาเรนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
โอวาทาย วา สํวาสาย วา น คจฺฉนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
อุโปสถมฺปิ
ปสาเข ชาตํ คณฺฑํ วา รุธิตํ วา อนปโลเกตฺวา สงฺฆํ วา คณํ วา ปุริเสน สทฺธิํ เอเกเนกา เภทาเปนฺตี ทฺเว
อารามวคฺโค ฉฏฺโฐฯ
๗. คพฺภินีวคฺโค
๒๓๗. คพฺภินิํ
ปายนฺติํ
ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ อสิกฺขิตสิกฺขํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สิกฺขมานํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อูนทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสํ คิหิคตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา ทฺเว วสฺสานิ เนว อนุคฺคณฺหนฺตี นานุคฺคณฺหาเปนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
วุฏฺฐาปิตํ ปวตฺตินิํ ทฺเว วสฺสานิ นานุพนฺธนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
สหชีวินิํ วุฏฺฐาเปตฺวา เนว วูปกาเสนฺตี น วูปกาสาเปนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
คพฺภินีวคฺโค สตฺตโมฯ
๘. กุมารีภูตวคฺโค
๒๓๘. อูนวีสติวสฺสํ
ปริปุณฺณวีสติวสฺสํ กุมาริภูตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ อสิกฺขิตสิกฺขํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปริปุณฺณวีสติวสฺสํ กุมาริภูตํ ทฺเว วสฺสานิ ฉสุ ธมฺเมสุ สิกฺขิตสิกฺขํ สงฺเฆน อสมฺมตํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติ
อูนทฺวาทสวสฺสา วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ปริปุณฺณทฺวาทสวสฺสา สงฺเฆน อสมฺมตา วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
‘‘อลํ ตาว เต, อยฺเย, วุฏฺฐาปิเตนา’’ติ วุจฺจมานา ‘‘สาธู’’ติ ปฏิสฺสุณิตฺวา ปจฺฉา ขียนธมฺมํ อาปชฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ขิยฺยติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ขิยฺยิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สิกฺขมานํ – ‘‘สเจ เม ตฺวํ, อยฺเย, จีวรํ ทสฺสสิ, เอวาหํ ตํ วุฏฺฐาเปสฺสามี’’ติ วตฺวา เนว วุฏฺฐาเปนฺตี น วุฏฺฐาปนาย อุสฺสุกฺกํ กโรนฺตี เอกํ อาปตฺติํ อาปชฺชติฯ ปาจิตฺติยํฯ
สิกฺขมานํ
ปุริสสํสฏฺฐํ
มาตาปิตูหิ วา สามิเกน วา อนนุญฺญาตํ สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปนฺตี
ปาริวาสิกฉนฺททาเน
อนุวสฺสํ วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
เอกํ วสฺสํ ทฺเว วุฏฺฐาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ วุฏฺฐาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; วุฏฺฐาปิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
กุมารีภูตวคฺโค อฏฺฐโมฯ
๙. ฉตฺตุปาหนวคฺโค
๒๓๙. ฉตฺตุปาหนํ ธาเรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ธาเรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ธาริเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ยาเนน ยายนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ยายติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ยายิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สงฺฆาณิํ ธาเรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ธาเรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ธาริเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อิตฺถาลงฺการํ ธาเรนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ธาเรติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ธาริเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
คนฺธวณฺณเกน
วาสิตเกน ปิญฺญาเกน นหายนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นหายติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นหานปริโยสาเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุนิยา อุมฺมทฺทาเปนฺตี ปริมทฺทาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุมฺมทฺทาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุมฺมทฺทิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สิกฺขมานาย อุมฺมทฺทาเปนฺตี ปริมทฺทาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุมฺมทฺทาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุมฺมทฺทิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
สามเณริยา
คิหินิยา อุมฺมทฺทาเปนฺตี ปริมทฺทาเปนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุมฺมทฺทาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; อุมฺมทฺทิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
ภิกฺขุสฺส ปุรโต อนาปุจฺฉา อาสเน นิสีทนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ นิสีทติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; นิสินฺเน, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อโนกาสกตํ ภิกฺขุํ ปญฺหํ ปุจฺฉนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปุจฺฉติ, ปโยเค ทุกฺกฏํ; ปุจฺฉิเต, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสฯ
อสงฺกจฺจิกา คามํ ปวิสนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปฐมํ
ฉตฺตุปาหนวคฺโค นวโมฯ
ขุทฺทกํ นิฏฺฐิตํฯ
๕. ปาฏิเทสนียกณฺฑํ
๒๔๐. สปฺปิํ
เตลํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
มธุํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
ผาณิตํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
มจฺฉํ
มํสํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ
ขีรํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺสฯ
อฏฺฐ ปาฏิเทสนียา นิฏฺฐิตาฯ
กตาปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ทุติโยฯ
๓. วิปตฺติวาโร
๒๔๑. อวสฺสุตา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ เอกํ วิปตฺติํ ภชนฺติ – อาจารวิปตฺติํฯ
วิปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ตติโยฯ
๔. สงฺคหวาโร
๒๔๒. อวสฺสุตา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ทฺวีหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา – สิยา ปาฏิเทสนียาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ
สงฺคหวาโร นิฏฺฐิโต จตุตฺโถฯ
๕. สมุฏฺฐานวาโร
๒๔๓. อวสฺสุตาย
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา
สมุฏฺฐานวาโร นิฏฺฐิโต ปญฺจโมฯ
๖. อธิกรณวาโร
๒๔๔. อวสฺสุตา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺติยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ อธิกรณานํ – อาปตฺตาธิกรณํฯ
อธิกรณวาโร นิฏฺฐิโต ฉฏฺโฐฯ
๗. สมถวาโร
๒๔๕. อวสฺสุตาย
ทธิํ
สมถวาโร นิฏฺฐิโต สตฺตโมฯ
๘. สมุจฺจยวาโร
๒๔๖. อวสฺสุตา
ตา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺส – ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนฺตี อิมา ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ? สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ? จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ? ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ เอกํ วิปตฺติํ ภชนฺติ – อาจารวิปตฺติํฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ทฺวีหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา – สิยา ปาฏิเทสนียาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐนฺติ น วาจโต น จิตฺตโต, สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐนฺติ น จิตฺตโต, สิยา
สมุจฺจยวาโร นิฏฺฐิโต อฏฺฐโมฯ
๑. กตฺถปญฺญตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๒๔๗. ยํ
ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน กายสํสคฺคํ สาทิยนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? สุนฺทรีนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สุนฺทรีนนฺทา ภิกฺขุนี อวสฺสุตา อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส กายสํสคฺคํ สาทิยิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ, อนุปญฺญตฺติ, อนุปฺปนฺนปญฺญตฺตีติ? เอกา ปญฺญตฺติฯ อนุปญฺญตฺติ อนุปฺปนฺนปญฺญตฺติ ตสฺมิํ นตฺถิฯ สพฺพตฺถปญฺญตฺติ, ปเทสปญฺญตฺตีติ? สพฺพตฺถปญฺญตฺติฯ สาธารณปญฺญตฺติ, อสาธารณปญฺญตฺตีติ? อสาธารณปญฺญตฺติฯ เอกโตปญฺญตฺติ, อุภโตปญฺญตฺตีติ? เอกโตปญฺญตฺติฯ จตุนฺนํ ปาติโมกฺขุทฺเทสานํ กตฺโถคธํ กตฺถ ปริยาปนฺนนฺติ? นิทาโนคธํ นิทานปริยาปนฺนํ? กตเมน อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉตีติ? ทุติเยน อุทฺเทเสน อุทฺเทสํ อาคจฺฉติฯ จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กตมา วิปตฺตีติ? สีลวิปตฺติฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กตโม อาปตฺติกฺขนฺโธติ
อุปาลิ
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
เอเต
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
วชฺชปฺปฏิจฺฉาทนปจฺจยา
ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ถุลฺลนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี สมคฺเคน สงฺเฆน อุกฺขิตฺตํ อริฏฺฐํ ภิกฺขุํ คทฺธพาธิปุพฺพํ อนุวตฺติ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ธุรนิกฺเขเป…เป.…ฯ
อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูรณปจฺจยา ปาราชิกํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูเรสุํ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ
ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑาทิ
๒๔๘. ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุสฺสยวาทิกาย ภิกฺขุนิยา อฑฺฑํ กรณปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโต? กํ อารพฺภ? กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ…เป.… เกนาภตนฺติ?
ยํ เตน ภควตา ชานตา ปสฺสตา อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน อุสฺสยวาทิกาย ภิกฺขุนิยา อฑฺฑํ กรณปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ
อุปาลิ ทาสโก เจว, โสณโก สิคฺคโว ตถา;
โมคฺคลิปุตฺเตน ปญฺจมา, เอเต ชมฺพุสิริวฺหเยฯ …เป.…;
เอเต นาคา มหาปญฺญา, วินยญฺญู มคฺคโกวิทา;
วินยํ ทีเป ปกาเสสุํ, ปิฏกํ ตมฺพปณฺณิยาติฯ
โจริํ
เอกา คามนฺตรํ คมนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี เอกา คามนฺตรํ คจฺฉิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, ติสฺโส อนุปญฺญตฺติโยฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
สมคฺเคน
อวสฺสุตาย ภิกฺขุนิยา อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? สุนฺทรีนนฺทํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? สุนฺทรีนนฺทา ภิกฺขุนี อวสฺสุตา อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต อามิสํ ปฏิคฺคเหสิ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐาติ – ปฐมปาราชิเก…เป.…ฯ
‘‘กิํ เต, อยฺเย, เอโส ปุริสปุคฺคโล กริสฺสติ อวสฺสุโต วา อนวสฺสุโต วา, ยโต ตฺวํ อนวสฺสุตา! อิงฺฆ, อยฺเย, ยํ เต เอโส ปุริสปุคฺคโล เทติ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ตํ ตฺวํ สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ขาท วา ภุญฺช วา’’ติ อุยฺโยชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? อญฺญตรํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? อญฺญตรา ภิกฺขุนี – ‘‘กิํ เต, อยฺเย, เอโส ปุริสปุคฺคโล กริสฺสติ อวสฺสุโต วา อนวสฺสุโต วา, ยโต ตฺวํ อนวสฺสุตา! อิงฺฆ, อยฺเย, ยํ เต เอโส ปุริสปุคฺคโล เทติ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา ตํ ตฺวํ สหตฺถา ปฏิคฺคเหตฺวา ขาท วา ภุญฺช วา’’ติ อุยฺโยเชสิ, ตสฺมิํ
กุปิตาย อนตฺตมนาย ภิกฺขุนิยา ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา สงฺฆาทิเสโส กตฺถ ปญฺญตฺโตติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺโตฯ กํ อารพฺภาติ? จณฺฑกาฬิํ ภิกฺขุนิํ อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? จณฺฑกาฬี ภิกฺขุนี กุปิตา อนตฺตมนา เอวํ อวจ – ‘‘พุทฺธํ ปจฺจาจิกฺขามิ, ธมฺมํ ปจฺจาจิกฺขามิ, สงฺฆํ ปจฺจาจิกฺขามิ, สิกฺขํ ปจฺจาจิกฺขามี’’ติ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ
กิสฺมิญฺจิเทว
สํสฏฺฐานํ ภิกฺขุนีนํ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา
‘‘สํสฏฺฐา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา ปาฏิเทสนียํ กตฺถ ปญฺญตฺตนฺติ? สาวตฺถิยํ ปญฺญตฺตํฯ กํ อารพฺภาติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย อารพฺภฯ กิสฺมิํ วตฺถุสฺมินฺติ? ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชิํสุ, ตสฺมิํ วตฺถุสฺมิํฯ เอกา ปญฺญตฺติ, เอกา อนุปญฺญตฺติฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐาติ…เป.…
กตฺถปญฺญตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ปฐโมฯ
๒. กตาปตฺติวาโร
๑. ปาราชิกกณฺฑํ
๒๔๙. กายสํสคฺคํ
วชฺชปฺปฏิจฺฉาทนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? วชฺชปฺปฏิจฺฉาทนปจฺจยา จตสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภิกฺขุนี ชานํ ปาราชิกํ ธมฺมํ
ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อุกฺขิตฺตานุวตฺติกา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ
อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูรณปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อฏฺฐมํ วตฺถุํ ปริปูรณปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปุริเสน – ‘‘อิตฺถนฺนามํ โอกาสํ อาคจฺฉา’’ติ วุตฺตา คจฺฉติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ปุริสสฺส
ปาราชิกา นิฏฺฐิตาฯ
๒. สงฺฆาทิเสสกณฺฑาทิ
๒๕๐. อุสฺสยวาทิกา ภิกฺขุนี อฑฺฑํ กรณปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ เอกสฺส อาโรเจติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ทุติยสฺส อาโรเจติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; อฑฺฑปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
โจริํ วุฏฺฐาปนปจฺจยา
เอกา คามนฺตรํ คมนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ คจฺฉติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; ปฐมํ ปาทํ ปริกฺเขปํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; ทุติยํ ปาทํ อติกฺกาเมติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สมคฺเคน สงฺเฆน อุกฺขิตฺตํ ภิกฺขุนิํ ธมฺเมน วินเยน สตฺถุสาสเนน อนปโลเกตฺวา การกสงฺฆํ อนญฺญาย คณสฺส ฉนฺทํ โอสารณปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
อวสฺสุตา ภิกฺขุนี อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หตฺถโต ขาทนียํ วา โภชนียํ วา สหตฺถา
‘‘กิํ เต, อยฺเย, เอโส ปุริสปุคฺคโล กริสฺสติ อวสฺสุโต วา อนวสฺสุโต วา, ยโต ตฺวํ อนวสฺสุตา! อิงฺฆ, อยฺเย, ยํ เต เอโส ปุริสปุคฺคโล
กุปิตา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
กิสฺมิญฺจิเทว อธิกรเณ ปจฺจากตา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
สํสฏฺฐา ภิกฺขุนี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
‘‘สํสฏฺฐาว, อยฺเย, ตุมฺเห วิหรถ, มา ตุมฺเห นานา วิหริตฺถา’’ติ อุยฺโยเชนฺตี ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฏินิสฺสชฺชนปจฺจยา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ญตฺติยา ทุกฺกฏํ; ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยา; กมฺมวาจาปริโยสาเน อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺสฯ
ทส สงฺฆาทิเสสา นิฏฺฐิตา…เป.…ฯ
(ยถา เหฏฺฐา ตถา วิตฺถาเรตพฺพา ปจฺจยเมว นานากรณํ)
ทธิํ
กตาปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ทุติโยฯ
๓. วิปตฺติวาโร
๒๕๑. กายสํสคฺคํ
วิปตฺติวาโร นิฏฺฐิโต ตติโยฯ
๔. สงฺคหวาโร
๒๕๒. กายสํสคฺคํ
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา
สงฺคหวาโร นิฏฺฐิโต จตุตฺโถฯ
๕. สมุฏฺฐานวาโร
๒๕๓. กายสํสคฺคํ
ทธิํ
สมุฏฺฐานวาโร นิฏฺฐิโต ปญฺจโมฯ
๖. อธิกรณวาโร
๒๕๔. กายสํสคฺคํ
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา อาปตฺติโย จตุนฺนํ อธิกรณานํ – อาปตฺตาธิกรณํฯ
อธิกรณวาโร นิฏฺฐิโต ฉฏฺโฐฯ
๗. สมถวาโร
๒๕๕. กายสํสคฺคํ
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา อาปตฺติโย สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา อาปตฺติโย สตฺตนฺนํ สมถานํ ตีหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ – สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ปฏิญฺญาตกรเณน จ, สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ติณวตฺถารเกน จฯ
สมถวาโร นิฏฺฐิโต สตฺตโมฯ
๘. สมุจฺจยวาโร
๒๕๖. กายสํสคฺคํ
ตา
ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร
ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ? สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ? จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ
สมุจฺจยวาโร นิฏฺฐิโต อฏฺฐโมฯ
อฏฺฐ ปจฺจยวารา นิฏฺฐิตาฯ
ภิกฺขุนีวิภงฺเค โสฬส มหาวารา นิฏฺฐิตาฯ