Ucchedav±davaŗŗan±
84. Asato vin±s±sambhavato atthibh±vanibandhano ucchedoti vutta½ satoti. Yath± hetuphalabh±vena pavattam±n±na½ sabh±vadhamm±na½ satipi ekasant±napariy±pann±na½ bhinnasantatipatitehi visese hetuphal±na½ paramatthato bhinnasabh±vatt± bhinnasant±napatit±na½ viya accantabhedasanniµµh±nena n±nattanayassa micch±gahaŗa½ ucched±bhinivesassa k±raŗa½, eva½ hetuphalabh³t±na½ dhamm±na½ vijjam±nepi sabh±vabhede ekasantatipariy±pannat±ya ekattanayena accantamabhedaggahaŗampi k±raŗa½ ev±ti dassetu½ sattass±ti vutta½ p±¼iya½. Sant±navasena hi vattam±nesu khandhesu ghanavinibbhog±bh±vena sattag±ho, sattassa ca atthibh±vag±hanibandhano ucchedag±ho y±v±ya½ att± na ucchijjati, t±v±ya½ vijjatiyev±ti gahaŗato, nirudayavin±so v± idha ucchedoti adhippetoti ±ha upacchedanti. Visesena n±so vin±so, abh±vo. So pana ma½sacakkhupańń±cakkh³na½ dassanapath±tikkamoyeva hot²ti ±ha adassananti. Adassane hi n±sa-saddo loke niru¼hoti. Bh±vavigamanti sabh±v±pagama½. Yo hi nirudayavin±savasena ucchijjati, na so attano sabh±vena tiµµhat²ti. L±bh²ti dibbacakkhuń±ŗal±bh². Cutimattamev±ti sekkhaputhujjan±nampi cutimattameva. Na upap±tanti pubbayog±bh±vena, parikamm±karaŗena v± upap±ta½ daµµhu½ na sakkoti. Al±bh² ca ko paraloka½ na j±n±t²ti natthikav±davasena, mah±m³¼habh±veneva v± ito ańńo paraloko atth²ti anavabodham±ha. Ettakoyeva visayo, yo ya½ indriyagocaroti. Attano dh²tuy± hatthagaŗhanakar±j±di viya k±masukhagiddhat±ya v±. Na puna viruhant²ti patitapaŗŗ±na½ vaŗµena appaµisandhikabh±vam±ha. Evameva satt±ti yath± paŗ¹upal±so bandhan± pavutto na paµisandhiyati, eva½ sabbe satt± appaµisandhikamaraŗameva nigacchant²ti. Jalapubb³¼ak³pam± hi satt±ti tassa laddhi. Tath±ti vuttappak±rena. L±bhinopi cutito uddha½ adassaneneva im± diµµhiyo uppajjant²ti ±ha vikappetv± v±ti. Etth±ha yath± amar±vikkhepikav±d± ekanta-al±bh²vaseneva dassit±, yath± ca uddham±gh±tanikasańń²v±dacatukko ekantal±bh²vaseneva, na evamaya½. Aya½ pana sassatekaccasassatav±d±dayo viya l±bh²-al±bh²vasena pavatto. Tath± hi vutta½ tattha dve jan±ti-±di. Yadi eva½ kasm± sassatav±d±didesan±hi idha ańńath± desan± pavatt±ti? Vuccate desan±vil±sappattito. Desan±vil±sappatt± hi buddh± bhagavanto, te veneyyajjh±say±nur³pa½ vividhen±k±rena dhamma½ desenti, ańńath± idh±pi ca eva½ bhagav± deseyya idha bhikkhave ekacco samaŗo v± br±hmaŗo v± ±tappamanv±ya
pe
yath±sam±hite citte satt±na½ cut³pap±tań±ŗ±ya citta½ abhininn±meti, so dibbena cakkhun± visuddhena atikkantam±nusakena arahato cuticitta½ passati, puth³na½ v± parasatt±na½, na heva kho taduddha½ upapatti½, so evam±ha yath± kho bho aya½ att±ti-±din± visesal±bhino, takkino ca visu½ katv±, tasm± desan±vil±sena veneyyajjh±say±nur³pa½ sassatav±d±didesan±hi ańńath±ya½ desan± pavatt±ti daµµhabba½. Atha v± ekaccasassatav±d±d²su viya na idha takk²v±dito visesal±bh²v±do bhinn±k±ro, atha kho sam±nabhedat±ya sam±n±k±royev±ti imassa visesassa pak±sanattha½ bhagavat± ayamucchedav±do purimav±dehi visiµµh±k±ro desito. Sambhavati hi takkinopi anussav±divasena adhigamavato viya idha abhiniveso. Atha v± na im± diµµhiyo bhagavat± an±gate eva½ bh±v²vasena desit±, n±pi parikappavasena, atha kho yath± yath± diµµhigatikehi idameva sacca½, moghamańńanti pańńatt±, tath± tath± yath±bhucca½ sabbańńutańń±ŗena paricchinditv± pak±sit±. Yehi gambh²r±dippak±r± aputhujjanagocar± buddhadhamm± pak±santi, yesańca parikittanena tath±gat± sammadeva thomit± honti. Ucchedav±d²hi ca diµµhigatikehi yath± uttaruttarabhavadass²hi aparabhavadass²na½ tesa½ v±dapaµisedhavasena sakasakav±d± patiµµh±pit±, tath±ya½ desan± pavatt±ti purimadesan±hi imiss± desan±ya pavattibhedo na codetabbo. Evańca katv± ar³pabhavabhedavasena viya k±mar³pabhavabhedavasen±pi ucchedav±do vibhajitv± daµµhabbo. Atha v± pacceka½ k±mar³pabhavabhedavasena viya ar³pabhavavasen±pi na vibhajitv± vattabbo, evańca sati bhagavat± vuttasattakato bahutarabhedo, appatarabhedo v± ucchedav±do ±pajjat²ti eva½ pak±r±pi codan± anavak±s±v±ti. Etth±ha yutta½ t±va purimesu t²su v±desu k±yassa bhed±ti vutta½ pańcavok±rabhavapariy±panna½ attabh±va½ ±rabbha pavattatt± tesa½ v±d±na½, catuvok±rabhavapariy±panna½ pana attabh±va½ niss±ya pavattesu catutth±d²su cat³su v±desu kasm± k±yassa bhed±ti vutta½ Na hi ar³p²na½ k±yo vijjat²ti? Saccameta½, r³pattabh±ve pavattavoh±reneva pana diµµhigatiko ar³pattabh±vepi k±yavoh±ra½ ±ropetv± ±ha k±yassa bhed±ti. Yath± ca diµµhigatik± diµµhiyo pańń±penti, tath± ca bhagav± dasset²ti, ar³pak±yabh±vato v± phass±didhammasam³habh³te ar³pattabh±ve k±yaniddeso daµµhabbo. Ettha ca k±madevattabh±v±diniravasesavibhavapatiµµh±pak±na½ dutiyav±d±d²na½ yutto aparantakappikabh±vo an±gataddhavisayatt± tesa½ v±d±na½, na pana diµµhigatikapaccakkhabh³tamanussattabh±vasamucchedapatiµµh±pakassa paµhamav±dassa paccuppannavisayatt±. Dutiyav±d±d²nańhi purimapurimav±dasaŖgahitasseva attano taduttaruttaribhavopapannassa samucchedato yujjati aparantakappikat±, tath± ca no ca kho bho aya½ att± ett±vat± samm± samucchinno hot²ti-±di vutta½, ya½ pana tattha vutta½ atthi kho bho ańńo att±ti, ta½ manussak±yavises±pekkh±ya vutta½, na sabbath± ańńabh±vatoti? No na yutto, idhalokapariy±pannattepi ca paµhamav±davisayassa an±gatak±lasseva tassa adhippetatt± paµhamav±dinopi aparantakappikat±ya na koci virodhoti.